- Những vụ tấn công khủng bố đẫm máu vào hệ thống giao thông ở Nga
- Nga xác nhận danh tính nghi phạm đánh bom ga tàu St Petersburg
Akbarzhon Jalilov là ai?
Đối tượng Akbarzhon Jalilov sinh ngày 1-4-1995 tại thành phố Osh của quốc gia Trung Á Kyrgyzstan.
Hình ảnh từ camera giám sát do cảnh sát cung cấp cho các kênh truyền hình Nga cho thấy, nghi can là một thanh niên mặc áo khoác màu đỏ và đeo một ba lô đi bộ trong ga tàu điện ngầm.
Những thông tin về Jalilov khá ít ỏi. Nguồn tin chưa được xác nhận từ báo chí Nga cho biết, đối tượng chuyển đến St Petersburg với cha mẹ mình từ năm 2011, và rồi ở lại trong khi cha mẹ anh ta đã trở về Osh.
Các phương tiện truyền thông Nga trích dẫn hồ sơ của Jalilov trên Vkontakte, một mạng xã hội Nga cho biết, người này đã làm đầu bếp nhiều năm trong một nhà hàng sushi ở St Petersburg và là một người thích võ thuật.
Có thể không hành động một mình
Hãng tin Fontanka cho hay, Jalilov đã sống ở St. Petersburg trong 6 năm qua. Trong thời gian này, anh ta đã nhiều lần thay đổi hộ chiếu địa phương và cũng có một hộ chiếu nước ngoài.
Giới điều tra cũng tin rằng kẻ đánh bom tự sát đã không hành động một mình và có kẻ đồng lõa. Theo trang Russia Beyond The Headlines, giả thuyết đặt ra là, một trong những kẻ khủng bố đã đặt bom ở nhà ga tàu điện ngầm Ploshchad Vosstaniya. Tuy nhiên, sau vụ nổ đầu tiên, liên lạc trong hệ thống metro bị chặn nên chúng đã không kích hoạt được thiết bị nổ thứ hai.
Các thiết bị nổ tự chế rất giống nhau và cả hai đều được làm bằng bình chữa cháy kim loại rỗng. Bên trong, vòng bi thép đã được cố định với chất nổ bằng băng keo.
Có mối liên hệ với Hồi giáo cực đoan
Đáng chú ý, Jalilov là tên người Uzbekistan, chứ không phải tên phổ biến của người Kyrgyzstan. Kyrgyzstan là một nước cộng hòa thuộc Liên Xô trước đây, nằm giữa Tajikistan, Kazakhstan, Uzbekistan, Trung Quốc, và là một quốc gia Hồi giáo có liên minh chặt chẽ với Nga.
Osh, thành phố mà Jalilov xuất thân đã chứng kiến cảnh xung đột đẫm máu giữa hai cộng đồng người này trong năm 2010. Một số người cho rằng, gia đình Jalilov đã phải chuyển đi để thoát khỏi cảnh bạo lực và có thể đây là một đầu mối lý giải cho con đường tiến tới chủ nghĩa cực đoan của anh ta.
Hiện chưa rõ động cơ của nghi phạm nhưng hãng Interfax của Nga dẫn nguồn tin từ lực lượng thực thi pháp luật nói rằng Jalilov liên quan đến những kẻ Hồi giáo cực đoan.
Hầu hết các cuộc tấn công khủng bố ở Nga do bàn tay của những phần tử Hồi giáo từ nước cộng hòa Bắc Caucasus, khu vực nổi lên kể từ sau Chiến tranh Chechnya giai đoạn 1990 - 2000. Trong vụ việc này, Jalilov có thể là kẻ đánh bom liều chết gốc Trung Á đầu tiên, thể hiện xu hướng cực đoan hóa trong khu vực.
Theo Telegraph, hiện khá nhiều thanh niên Kyrgyzstan đã tới Syria và Iraq để chiến đấu cùng với đội quân IS và các nhóm cực đoan khác. Năm ngoái, nhà chức trách Kyrgyzstan nói có tới 600 công dân nước này đã tới Iraq và Syria. Trong khi Nga đang mở cuộc tấn công IS ở Syria nên không loại trừ hành động của Jalilov là do ảnh hưởng của IS.
