Sai phạm tại Khoa Xét nghiệm - BV Hoài Đức do lãnh đạo BV buông lỏng quản lý
Đừng đổ lỗi cho máy móc
Là BV hạng đặc biệt của cả nước, BV Bạch Mai có hàng chục thiết bị y tế giá trị lớn được đầu tư bằng nguồn vốn xã hội hóa. Ông Nguyễn Quốc Anh, Giám đốc BV Bạch Mai cho biết, ngân sách của nhà nước cấp cho BV hàng năm chỉ bằng 2% so với chi phí hoạt động của BV, số tiền này chỉ đủ chi trả 20% lương cho cán bộ, nhân viên. Vì vậy, BV Bạch Mai đã vận dụng linh hoạt chính sách xã hội hóa để đầu tư trang thiết bị hiện đại, ứng dụng các kỹ thuật mũi nhọn nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. Tuy nhiên không phải thiết bị xã hội hóa nào cũng sinh lời mà có khi phải chấp nhận lỗ để đáp ứng điều trị, chẳng hạn như việc đầu tư dao Gamma quay để thực hiện kỹ thuật xạ phẫu não không cần phẫu thuật mở hộp sọ, hay việc đầu tư thiết bị PET CT…
TS Nguyễn Quốc Anh phân tích, xã hội hóa y tế là một chủ trương đúng nhưng nếu thực hiện không tốt sẽ nảy sinh nhiều tiêu cực. “Đừng đổ lỗi cho máy móc, cho xã hội hóa, mà việc có lạm dụng, có tiêu cực hay không là do chính con người, do cách quản lý chưa tốt. Ở đây, quan trọng nhất là người đứng đầu BV phải giám sát thường xuyên, nếu phát hiện đơn vị mình có hiện tượng lạm dụng chụp, chiếu cần phải chấn chỉnh ngay. Đối với BV Bạch Mai, quy trình kiểm tra, giám sát rất chặt chẽ, vậy nên tại BV chúng tôi không xảy ra chuyện lạm dụng cũng như lợi dụng trang thiết bị xã hội hóa để trục lợi” – Giám đốc BV Bạch Mai bày tỏ.
Tương tự, PGS.TS Vũ Xuân Phú, Phó Giám đốc BV Phổi trung ương cho rằng, nếu không có xã hội hóa thiết bị y tế thì trong bối cảnh hiện nay, không BV công lập nào có đủ điều kiện để đầu tư các trang thiết bị y tế hiện đại nhất, người bệnh cũng sẽ không thể được hưởng thụ dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng cao. Việc xã hội hóa này có dễ nảy sinh tiêu cực, lạm dụng dịch vụ để trục lợi từ túi tiền người bệnh hay không thì còn phải xem công cụ kiểm soát, quản lý nó như thế nào. “Công cụ kiểm soát ở đây chính là y đức của bác sĩ và quan trọng nhất là vai trò quản lý của lãnh đạo, của người đứng đầu BV. Nếu lãnh đạo BV làm ngơ, thậm chí “bật đèn xanh” cho việc lạm dụng thiết bị xã hội hóa thì đương nhiên tiêu cực sẽ xảy ra. Còn tại sao công cụ thứ 2 lại là y đức? Đơn giản vì nếu bác sĩ cố ý lạm dụng chỉ định chụp chiếu, xét nghiệm thì cũng… chỉ người trong nghề mới biết được” - TS Vũ Xuân Phú phân tích.
Xử lý nghiêm hành vi sai phạm
PGS.TS Phạm Lê Tuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, những vụ việc tiêu cực xảy ra trong ngành y tế thời gian qua, bao gồm cả việc lạm dụng thiết bị y tế xã hội hóa, khiến ngành rất trăn trở. Lạm dụng thiết bị y tế xã hội hóa phổ biến nhất là hành vi chỉ định quá nhiều, cung ứng dịch vụ quá mức cần thiết. Qua giám sát, các hành vi sai phạm, tiêu cực trong lĩnh vực này đều xảy ra tại những địa phương, những đơn vị không thực hiện đúng quy trình về đầu tư xã hội hóa thiết bị y tế theo hướng dẫn của Bộ Y tế, lãnh đạo đơn vị chưa quan tâm kiểm tra, giám sát việc thực hiện chủ trương này. Ngược lại, những BV thực hiện tốt quy trình về đầu tư xã hội hóa y tế thì đều đạt hiệu quả cao.
Vậy làm thế nào để biết và xử lý kịp thời hành vi lạm dụng thiết bị y tế xã hội hóa để trục lợi từ người bệnh? Thứ trưởng Phạm Lê Tuấn cho biết, Bộ Y tế đã chỉ đạo các BV phải thực hiện đúng quy trình hướng dẫn về đầu tư xã hội hóa y tế như: bác sĩ phải thực hiện đúng các chỉ định chuyên môn, hạn chế chỉ định dịch vụ quá rộng rãi; phải công khai minh bạch giá dịch vụ để người bệnh biết… Đặc biệt, Bộ Y tế đã có công văn đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh/thành, Sở Y tế các địa phương phải tăng cường rà soát, kiểm tra giám sát việc liên doanh, liên kết máy móc xã hội hóa, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các cá nhân có sai phạm, tiêu cực. Đặc biệt, qua xác minh nếu hành vi sai phạm, tiêu cực là do cố ý, do lỗi chủ quan thì người có hành vi sai phạm đó, người đứng đầu đơn vị có sai phạm sẽ bị xử lý nghiêm khắc, thậm chí phải kỷ luật, đình chỉ hoặc thuyên chuyển công tác. Mới đây, Giám đốc một BV ở tỉnh Bình Định đã bị thuyên chuyển công tác do để xảy ra sai phạm trong BV...
Cũng theo Thứ trưởng Bộ Y tế, trong khi đất nước còn khó khăn, ngân sách cho ngành y tế còn hạn hẹp thì xã hội hóa là cần thiết để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. Ngành y tế kêu gọi sự chia sẻ thông tin của người bệnh, của toàn xã hội để các sai phạm về lạm dụng thiết bị y tế xã hội hóa nói riêng, sai phạm trong toàn ngành y tế nói chung sớm được phát hiện và xử lý kịp thời.
