- NSND Lê Khanh kể lại cuộc đời âm nhạc Huy Du
- Giai điệu tự hào tháng 10: Chín bậc tình yêu
- Nhạc sĩ Phú Quang tự nhận mình... liều
NSND Lê Khanh
“Ngần này tuổi còn vào vai với… các con”
Trong lần trở lại của “Quẫn” trên sân khấu Nhà hát Lớn Hà Nội, bên cạnh dàn diễn viên trẻ trung đã gây ấn tượng với người xem vào năm 2017, vở diễn còn có sự góp mặt của NSND Lê Khanh. Chị sẽ sánh đôi với cậu học trò Phương Mạnh Đạt trong những tình huống hài hước, kịch tính. Khoảng cách tuổi tác, lối diễn ước lệ là những rào cản khiến chị đắn đo. Lê Khanh nhiều khi thầm nghĩ: “Ngần này tuổi rồi còn đóng đôi với các con. Điên à?”. Bản thân chị thích vai bà Đại Lợi hơn, nhưng cuối cùng Trần Lực đã thuyết phục được Lê Khanh vào vai vợ Đại Cát.
Giải thích lý do , Lê Khanh cho biết, chị đã nhìn vào các nghệ sỹ phương Nam để học tập. Đặc biệt, những chuyến đi lưu diễn nước ngoài đã giúp chị mở rộng tầm mắt. Ở đó, tuổi nghệ sỹ được tận dụng tối đa, chuyện một nghệ sỹ đã gần 60 tuổi vào vai một thiếu nữ không xa lạ. Còn các nghệ sỹ miền Bắc, bấy lâu lại tự đóng khung trong những vai diễn gắn với tuổi thực tế, rất ít người dám bước qua mặc cảm tuổi tác để hóa thân trọn vẹn cho vai diễn.
Dù đây không phải là lần đầu tiên chị “cưa sừng làm nghé” trong nghề diễn, nhưng sự đắn đo của NSND Lê Khanh đối với “Quẫn” lại nằm ở thủ pháp nghệ thuật mới mà đạo diễn Trần Lực sử dụng. Đó là lối diễn hoàn toàn khác với lối diễn tả thực mà khán giả và diễn viễn đã quá quen.
Ở phương pháp ước lệ, người diễn viên phải làm chủ sân khấu trống rỗng bằng việc nhảy, múa, hát, diễn, thoại lời. Quá nhiều kỹ năng cho 1 phút “lên sóng” đã làm ngay cả một diễn viên kỳ cựu như Lê Khanh phải nề hà.
NSND Lê Khanh (áo trắng) trong vai vợ Đại Cát
Khó có người hợp hơn
Thế nhưng, đạo diễn Trần Lực lại nhìn thấy ở Lê Khanh nguồn năng lượng mới. Anh chia sẻ: “Lê Khanh là diễn viên mà tôi rất nể và phục. Bằng tuổi nhau nhưng cô ấy rất chịu khó học. Khanh cũng vào theo phong cách của chúng tôi rất nhanh. Với tôi, Lê Khanh vào sân khấu này là cực kỳ hợp. Cô ấy luôn luôn sáng tạo, làm mới mình. Đấy là điều mà chúng tôi rất kính nể. Lúc nào tôi cũng có cảm giác Lê Khanh sắp bùng nổ”.
Hơn thế, vai diễn vợ Đại Cát là vai diễn tả về một người phụ nữ Hà Nội. Vì thế, qua ngôn ngữ ước lệ mà khán giả vẫn cảm nhận được người Hà Nội xưa, đòi hỏi người diễn phải có kiến thức và trải nghiệm. Và lựa chọn mời NSND Lê Khanh vào vai diễn này của đạo diễn Trần Lực là hoàn toàn có lý.
Bên cạnh đó, đạo diễn Trần Lực còn đưa ra lý lẽ: “Ơ, Khanh buồn cười nhỉ. Đây là sân khấu ước lệ, biểu hiện. Nó không còn là sân khấu tả thực nữa mà phải người như thế nào thì đóng như thế ấy, phải theo tuổi tác, logic của đời sống”. Đánh trúng vào tâm lý được khám phá, làm mới và sáng tạo, đạo diễn Trần Lực đã thành công trong việc thuyết phục NSND Lê Khanh tham gia vở. Tóm lại có nhiều lý do khiến chị nhận lời đóng vợ Đại Cát trong “Quẫn”. Nhưng lý do lớn nhất chính là sân khấu biểu hiện ước lệ, tuy là nguyên nhân khiến chị ngập ngừng, nhưng cũng đã mê hoặc chị. “Chính là ước mơ của tôi từ nhiều năm nay mà tôi chưa thực hiện được. Nếu ở thời điểm này mà chúng ta không chịu thay đổi tư duy về sân khấu thì “chết”, NSND Lê Khanh chia sẻ.
Một trải nghiệm đáng nhớ
Theo chị, trước đây có rất nhiều cuộc cải cách nhưng không hiểu sao mỗi lần cải cách đều hỏng. Hỏng ở đây là sự khiên cưỡng, sự lắp ghép. Chẳng hạn, sân khấu mới là sân khấu kịch nói lại lấy một vài “miếng” của tuồng, chèo cho vào. Tuồng, chèo thì lại mang điện ảnh vào. Đây là một cách lắp ghép khiên cưỡng, không hài hòa, không thuyết phục… Vì thế mà mỗi lần cải cách là mỗi lần bế tắc. Nói về vở “Quẫn”, NSND Lê Khanh đánh giá, “tôi đã sốc một cách tự nhiên, sốc một cách sung sướng khi xem vở diễn tại Liên hoan Sân khấu Thủ đô. Tôi cảm thấy sự tin tưởng của mình vào ngày mai cuối cùng đã xuất hiện. Sự xuất hiện đó là một phương pháp, một thể loại mới lạ và có những người cùng chơi”.
Như vậy, cái gật đầu của NSND Lê Khanh để “cưa sừng làm nghé” một phen trong “Quẫn” có thể được hiểu. “Quẫn” sẽ trở lại sân khấu Nhà hát Lớn trong đêm diễn vào ngày 7-1, nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh nhà viết kịch Lộng Chương. NSND Lê Khanh và các học trò đang miệt mài tập luyện, để làm sống lại một tác phẩm sân khấu nổi tiếng bằng một phương pháp diễn hoàn toàn mới, vô cùng hấp dẫn. Đạo diễn Trần Lực khẳng định “Thân pháp của Lê Khanh rất nhẹ, cô ấy sẽ vào vai rất ngọt”.
“Chính là ước mơ của tôi từ nhiều năm nay mà tôi chưa thực hiện được. Nếu ở thời điểm này mà chúng ta không chịu thay đổi tư duy về sân khấu thì “chết”
