Họa sĩ Chế Kim Trung say mê sáng tạo bên giá vẽ
Ước mơ cháy bỏng
Sau khi tốt nghiệp Đại học Sư phạm, năm 1994, Kim Trung xin về Trung tâm Hướng nghiệp và dạy nghề ở Ninh Thuận, bởi lẽ ở đây, chị sẽ được dạy những môn gần với hội họa như Mỹ thuật, thiết kế thời trang, thêu ren và cắt may... Hơn nữa, đây cũng là môi trường mà cô giáo Kim Trung có điều kiện thực hiện ước mơ trở thành họa sĩ của mình. Nhiều đêm, cô mơ về những vũ điệu Chăm dịu dàng uyển chuyển, trong tiếng trống, tiếng kèn say đắm của ngày lễ hội Ka Tê. Rồi lại có những giấc mơ trưa, với những ngọn lửa bập bùng cháy bên dòng sông Quao, chuẩn bị cho ra lò mẻ gốm tươi hồng, long lanh những hạt vàng Bầu Trúc... lại có khi, đâu đó vang lên lời ca của các cô gái về những bông hoa trong chiếc khăn thổ cẩm. Con đường làng dệt Mỹ Nghiệp cứ hun hút, vàng ươm trong ánh nắng ban mai... Rồi Chế Kim Trung vùng dậy vẽ, màu sắc cứ tràn về. Những vũ điệu Chăm cuồn cuộn dâng lên mặt toan. Những hình ảnh chàng trai, cô gái xôn xao trong lễ hội, cùng chiếc vòng trao trong lễ cưới, bên những giai điệu kèn Sa ra nai réo rắt. Kim Trung đắm đuối vẽ, với những hình ảnh được sống dậy từ quê hương, cùng nỗi khát khao cháy bỏng về sắc màu Chăm được ấp ủ từ tuổi thơ.
Thời gian trôi đi đã 8 năm, nào trường lớp, nào lấy chồng sinh con, nhưng niềm mơ ước trở thành họa sĩ vẫn không bao giờ vơi cạn. Nhiều đêm vừa ru con ngủ xong là Chế Kim Trung lại vớ lấy cây cọ để hoàn thành nốt bức sơn dầu vẽ dở. Kim Trung muốn chạy đua với thời gian, cùng những hình tượng luôn luôn trào dâng trong cảm xúc. Đó là nỗi niềm sáng tạo không bao giờ nguôi ngoai. Khi cậu con trai thứ hai mới được mười tháng tuổi, Chế Kim Trung tâm sự với chồng nguyện vọng muốn thi vào trường Đại học Mỹ thuật TP Hồ Chí Minh. Anh Thành Chiểu, chồng của Kim Trung đã chia sẻ và đồng ý để người vợ xinh đẹp cắp sách tới trường. Ấy là câu chuyện của năm 2002, khi Chế Kim Trung bất ngờ đỗ thủ khoa, và bắt đầu cuộc đời của một sinh viên mỹ thuật.
Sáng tạo từ nguồn sữa mẹ
Từ đó, mỗi năm là một lễ hội của nữ họa sĩ họ Chế, với nguồn sáng tạo vô tận. Nào là “Tục cưới Chăm”, hay “Lễ hội đầu năm”, hoặc “Lễ hội cầu mưa”... còn đó là “Lễ hội Ka Tê”, bên cạnh “Làng Chăm ơn Bác”, cùng những “Vũ điệu Chăm” say đắm... Dường như liên tục không năm nào, Chế Kim Trung không giành giải thưởng qua các triển lãm khu vực hay toàn quốc. Thậm chí có người nói, họa sĩ họ Chế này sinh ra để lĩnh giải thưởng cho đồng bào Chăm, bởi lẽ cô sống và sáng tạo từ nguồn sữa mẹ, đó là nền tảng văn hóa của dân tộc mình. Chính vì thế, họa sĩ Chế Kim Trung đã sớm được kết nạp vào Hội Mỹ thuật Việt Nam, năm 2005, ngay khi còn đang đi học. Tài năng này cũng đã thêm một lần được chứng minh, khi tốt nghiệp cũng với tác phẩm về Chăm, với số điểm cao nhất khóa, năm 2007. Chưa có trường hợp nào như Chế Kim Trung, một họa sĩ trẻ thành danh cùng nhiều giải thưởng, ngay từ khi còn ở ghế nhà trường.
Chế Kim Trung còn tham gia vào nhiều lĩnh vực khác như thời trang và đặc biệt làm gốm nghệ thuật. Mỗi bình gốm của Chế Kim Trung là một tác phẩm nghệ thuật. Men gốm mà chị tìm tòi và sáng tạo chính từ chất liệu thiên nhiên mà ông cha để lại. Một chiếc khăn choàng, hay một đôi mắt Chăm hiện trên bình gốm như những bài thơ mà chính chị đã từng thuộc và đồng cảm từ những câu thơ Chăm nổi tiếng về tình yêu.
Phải chăng, chính vì nỗi niềm sâu sắc ấy đã thúc giục Chế Kim Trung có một quyết định hết sức táo bạo, khi nộp đơn thi làm luận văn cao học tại Thái Lan về hội họa, vào năm 2011. Chế Kim Trung đã tạo một dấu ấn khác biệt, qua sắc màu Chăm của mình, với 50 tác phẩm và 50 tín chỉ viết bằng tiếng Anh của luận văn. Chị nói có tháng phải vẽ tới 4 tác phẩm kèm theo những luận điểm bảo vệ qua mỗi tín chỉ. Bộ tranh miêu tả tới 80 lễ hội, trong chủ đề chính của luận án: “Sắc màu lễ hội Ka Tê Chăm”. Hai năm học và vẽ tưởng như đến kiệt sức trên đất bạn đã tạo nên một Chế Kim Trung ngày một kỳ ảo hơn. Tác phẩm mới nhất được sáng tác từ chủ đề mang tên “Sắc màu lễ hội Ka Tê Chăm” đã đoạt giải A năm 2013.
Vậy là tính từ giải thường đầu tiên năm 2003, cho tác phẩm “Lễ trưởng thành”, sau 10 năm, họa sĩ Chế Kim Trung đã có hơn 20 giải thưởng trong sự nghiệp của mình. Đó là một hiện tượng của làng hội họa Việt Nam. Có thể nói họa sĩ Chế Kim Trung người dân tộc Chăm đầu tiên có hai bằng đại học và là thạc sĩ hội họa duy nhất của tỉnh Ninh Thuận hiện nay. Chị tâm sự, con đường hội họa còn dài ở phía trước, nhưng sự cống hiến đối với dân tộc thân yêu của mình mới chỉ bắt đầu.
