"Ống thở": Cuộc đối thoại của 16 nghệ sĩ trong ngôi nhà ống Hà Nội

ANTD.VN - Ngôi nhà ống của Hà Nội có mặt tiền hẹp và sâu hun hút đã trở thành chất liệu để 16 nghệ sĩ đối thoại và tạo nên nhiều tác phẩm nghệ thuật đẹp mặt. Trong đó có thể kể đến các nghệ sĩ tên tuổi như Nguyễn Thế Sơn, Vương Văn Thạo, Oanh Phi Phi, Trần Hậu Yên Thế...

Theo tư liệu Địa chính Hà nội, trong suốt thời gian đô thị hóa nửa đầu thế kỷ 20 (1885-1955) đã hình thành 30.000 thửa đất hình ống. Khu phố cũ có hình dạng tự nhiên, còn khu phố mới được bố trí phần lớn theo kích thước tiêu chuẩn với chiều sâu 25 mét và mặt tiền thường từ 4 đến 6 mét.

Trải qua thời gian diện tích của Hà nội đã tăng lên nhiều lần, con số của những thửa đất hình ống đó đã nhân lên gấp bội, tiếp tục chia nhỏ hơn nữa hay gộp lại tuỳ vào sự phát triển của từng thời kỳ kinh tế trong lịch sử.

Là người từng ra mắt các triển lãm về "Nhà Tây biến hình", "Nhà mặt phố", họa sĩ Nguyễn Thế Sơn đưa ra nhận xét: Câu chuyện về những ngôi nhà ống có mặt tiền hẹp và sâu hun hút bắt nguồn từ lịch sử quá khứ xa xưa. Ngày nay lại được khắc hoạ phổ biến mang hình dáng “lênh khênh”  với kỹ thuật xây dựng nhà cao tầng phát triển từng ngày.

Trong suốt chiều dài lịch sử phát triển đô thị hơn trăm năm nay, công năng của nhà ống trên các con phố đã nhiều lần thay đổi theo những biến cố cũng như những tác động của toàn cầu hoá.

Tác phẩm nghệ thuật đã làm thay đổi không gian bên ngoài của ngôi nhà

Năm 2020, một ngôi nhà ống trên phố Bà Triệu đã được lấy làm chất liệu trực tiếp để các họa sĩ sáng tạo và tìm ra các cách thể hiện cải tạo không gian sâu hun hút ấy thành không gian nghệ thuật hấp dẫn.

Lần này, ê kíp sáng tạo vẫn là những gương mặt đã rất quen thuộc với công chúng tại các dự án nghệ thuật công cộng Phùng Hưng, dự án nghệ thuật công cộng Phúc Tân. Dù chỉ là một ngôi nhà nhưng theo các nghệ sĩ, độ khó không thua kém các dự án đã từng ra mắt như bức tường chống lũ Phúc Tân hay bức tường Phùng Hưng.

Các nghệ sĩ đã đến tận nơi, tìm hiểu để tạo nên các tác phẩm ứng biến với ngữ cảnh địa hình và cảm thức nơi chốn, thay vì mang tranh ở nhà đến treo. Đó là sự khác biệt then chốt giữa một triển lãm thông thường và một dự án nghệ thuật cải tạo không gian.

Tại đây sẽ có nghệ thuật sắp đặt , video art, đồ họa tương tác, cả perfomance.... nhưng có lẽ, tác giả quan trọng hơn thể loại hình thức bởi đây đều là các nghệ sĩ có tên thực hành nhiều năm. Ngay các nghệ sĩ trẻ cũng là những gương mặt sáng lạn và tài năng.

Trong gần một tháng, 16 nghệ sỹ đã đề xuất những tác phẩm nghệ thuật có khả năng đối thoại với các yếu tố của công trình. Là giám tuyển của dự án, họa sĩ Nguyễn Thế Sơn chia sẻ, ngôi nhà ống này sẽ hoàn toàn khác với những ngôi nhà ống mà chúng ta từng biết. Dự án "Ống thở" ghi nhận nỗ lực thử nghiệm các khả năng tương tác của việc thực hành nghệ thuật đương đại trong không gian một ngôi nhà ống hết sức phổ biến.

Cuộc gặp gỡ đối thoại đầy bất ngờ và ngẫu hứng giữa kiến trúc và nghệ thuật đương đại lần này, hy vọng sẽ mang lại những nguồn cảm hứng mới trong cách người xem có thể quan niệm về một tác phẩm nghệ thuật cũng như về không gian sống của chính mình.

Dự án "Ống thở" sẽ ra mắt người yêu nghệ thuật từ ngày 7-6 đến ngày 7-7 tại 342 Bà Triệu, Hà Nội.