Một Hà Nội rất khác trong tranh của họa sĩ Nguyễn Minh

ANTD.VN - Phố là một đề tài quen thuộc của giới hội họa Việt Nam. Quen thuộc đến nỗi nhiều khi những người đi sau không còn dám vẽ phố bởi sợ không vượt qua được cái bóng của những thế hệ đi trước. Thế nhưng, triển lãm “Nguyễn Minh và phố” lại chứng minh điều ngược lại rằng, đề tài càng cũ lại càng hấp dẫn người nghệ sĩ trẻ này khám phá bằng “cuộc chơi” của hình và màu. 

Hà Nội có còn hay?

Nhiều người nghĩ rằng, Hà Nội bây giờ toàn là nhà cao tầng, có gì hay nữa đâu mà vẽ. Nhưng Nguyễn Minh không nghĩ thế, anh tự nhận cho mình một sứ mệnh - đó là đồng hành với những biến đổi của phố Hà Nội ngày hôm nay, dưới cảm quan thẩm mỹ của riêng mình. 

Anh từng trăn trở để tìm ra sự khác biệt, day dứt trước những “tượng đài” đi trước - những họa sĩ bậc thầy, những nghệ sĩ đàn anh, khi quyết định theo đuổi đề tài phố Hà Nội. Anh tìm đọc tài liệu và xem tranh của các họa sĩ Việt Nam và thế giới để học tập những thành công của người đi trước, đặt ra câu hỏi khác nhau: “Điều gì khiến họ thành công?”.

Mặc dù luyến tiếc quá khứ, chứng kiến những thay đổi chóng mặt của Hà Nội là tâm trạng của nhiều người, trong đó có họa sĩ, tuy nhiên, Nguyễn Minh đã không thể hiện điều đó trong các tác phẩm của mình mà ngược lại, anh muốn có một cái nhìn lạc quan hơn đối với sự biến đổi tất yếu ấy: Một phố - làng có đan xen mới - cũ, truyền thống - hiện đại, trữ tình và rất lãng mạng.

Một buổi sáng trên đường đi ký họa để tìm tài liệu cho bài tốt nghiệp, người họa sĩ ngồi uống nước bên đường Khuất Duy Tiến, nhìn những ngôi nhà bị phá dỡ để thay thế vào đó là cây cầu, con đường mới mà thoáng một nỗi lo. Biết đâu rồi một ngày không xa, ngôi làng của anh ở Quốc Oai, những cánh đồng lúa sẽ biến mất để nhường chỗ cho sự phát triển. Một cảm giác chơi vơi đến tiếc nuối ập đến. Nhưng ngay lập tức, Nguyễn Minh cũng nhận ra vẻ đẹp của các mảng miếng giữa các má cầu, chân cầu và cảm thấy sự thú vị trước các mái ngói nhấp nhô đang chuẩn bị mất đi và khoảng sáng bầu trời phía trên những mái nhà đó. 

Một Hà Nội rất khác trong tranh của họa sĩ Nguyễn Minh ảnh 2Sự pha trộn giữa đồ họa và hội họa trong tranh phố của họa sĩ Nguyễn Minh 

Phố mới - làng xưa

Đặt bút vẽ về phố Hà Nội, Nguyễn Minh đã khái quát những câu chuyện về phố, về làng, những hình tượng trong tranh của anh để tìm ra cái mới trong cách tạo hình, pha trộn giữa đồ họa và hội họa, đôi khi kiệm màu, đôi khi lại điểm sắc với sự tung tẩy tùy theo cảm xúc, tùy theo từng câu chuyện của phố. 

Với triển lãm này, Nguyễn Minh bày tỏ sự điềm tĩnh và lạc quan của thế hệ mình khi đối diện trước những đổ vỡ tất yếu của các quan niệm cũ về truyền thống và hiện đại, thực và ảo cùng với trục thời gian thản nhiên đi xuyên qua thực tại. “Bỏ mặc những cơn lốc nghiệt ngã, chóng mặt và dửng dưng của thời kỳ đô thị hóa, những lý giải khẽ khàng, khúc chiết trong cấu trúc giữa đôi bờ ý niệm và khát thực của Nguyễn Minh trong từng tác phẩm cứ vô hạn, vô hồi mà không làm người xem khó nghĩ trước không gian đẹp đẽ đã hóa thạch tự bao giờ của quá khứ” - họa sĩ Lương Xuân Đoàn, Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam chia sẻ khi xem tranh của Nguyễn Minh. 

Họa sĩ Nguyễn Minh cho rằng, phố Hà Nội không bao giờ đứng yên mà tiếp tục vận động trong tâm hồn, cách ứng xử của những thế hệ người Việt Nam hiện đại. Điều quan trọng là cần phải đối diện và cùng nhìn vào thực tại để mỗi người cùng chuyển mình theo phố. Và tranh anh vẽ về phố cũng là một sự biến hình cho phù hợp với sự phát triển của Thủ đô hiện đại. 

Một Hà Nội rất khác trong tranh của họa sĩ Nguyễn Minh ảnh 3Họa sĩ Nguyễn Minh

“Những bức tranh vẽ phố của Nguyễn Minh cho tôi nhìn thấy con đường của anh vừa mở ra. Đó là con đường khác biệt. Phố của Nguyễn Minh là phố của một thời đại mới với những nét thẳng căng, rành mạch, đầy tính quy hoạch của kiến trúc. Nếu chỉ thế thôi thì Nguyễn Minh nên làm một kiến trúc sư. Nhưng Nguyễn Minh đã tạo ra một tinh thần phố của những giấc mơ về phố. Đó là sự thanh bình và sự hòa đồng giữa kiến trúc, thiên nhiên và tinh thần con người”. 

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều