Bảo vật quốc gia "Vườn xuân Trung Nam Bắc" bị hư hỏng được bình chọn là sự kiện hạn chế của năm 2019

ANTD.VN - Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM làm hư hỏng bảo vật quốc gia "Vườn xuân Trung Nam Bắc" của danh họa Nguyễn Gia Trí là sự kiện hạn chế duy nhất của năm được bình chọn. Kết quả này vừa được Cục Mỹ thuật Nhiếp ảnh và Triển lãm công bố tại cuộc họp báo diễn ra vào chiều ngày 27-12 tại Hà Nội. 

Trong quá trình bảo quản, vệ sinh tác phẩm, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã để xảy ra sai sót, hư hại tác phẩm do sử dụng bột chu và giấy nhám để làm sạch và đánh bóng mặt tranh. Các chuyên gia đánh giá bức tranh bị tổn hại. Về mặt tinh thần, không khí, không gian và phần hồn của tác phẩm bị hư hại. Về vật chất, các mảng vỏ trứng bị trơ, trắng bệch, mảng dát vàng, mảng son bị mài mòn và hư hại về bề mặt tranh. 

Đây là vụ việc làm rúng động dư luận trong suốt thời gian vừa qua và đã được Hội đồng do Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức, bình chọn là sự kiện mỹ thuật, nhiếp ảnh hạn chế của năm 2019. 

Với 10 sự kiện mỹ thuật, 9 sự kiện nhiếp ảnh và 1 đề cử hạn chế, hội đồng đã tiến hành bình chọn và bầu ra 4 sự kiện mỹ thuật,  4 sự kiện nhiếp ảnh tiêu biểu của năm 2019 và 1 sự kiện hạn chế.

Bảo vật quốc gia Vườn xuân Trung Nam Bắc bị hư hỏng nặng sau quá trình làm vệ sinh tác phẩm

Ở lĩnh vực mỹ thuật, 4 sự kiện tiêu biểu là triển lãm Mỹ thuật Ứng dụng toàn quốc lần thứ 4-năm 2019, sự kiện "Art in the forest 2019" không gian nghệ thuật trong rừng mùa thứ 5, triển lãm tranh Màu nước quốc tế, triển lãm tác phẩm mỹ thuật của các nghệ sĩ tiêu biểu châu Á tại Hà Nội năm 2019.

Ở lĩnh vực nhiếp ảnh, 4 sự kiện tiêu biểu là Festival Nhiếp ảnh trẻ 2019, cuộc thi ảnh "Biển đảo quê hương", cuộc thi ảnh nghệ thuật quốc tế lần thứ 10 tại Việt Nam năm 2019 (VN-19), cuộc thi ảnh nghệ thuật quốc tế "Tự hào Hà Nội". 

Hội đồng bình chọn là 12 đại diện đến từ Cục MTNA và TL, Hội Mỹ thuật Việt Nam, Hội Nhiếp ảnh Việt Nam, tạp chí Mỹ thuật, tạp chí Nhiếp ảnh, Báo Văn hóa, Sở VHTT Hà Nội, Sở VHTT TP.HCM, Sở VHTT Đà Nẵng...

Chia sẻ về lý do, năm 2019 chỉ có 1 sự kiện hạn chế, họa sĩ Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục MTNA và TL cho biết, trong thực tế, lĩnh vực mỹ thuật, nhiếp ảnh còn nhiều sự kiện hạn chế. Nhưng dưới đánh giá của các chuyên gia, vụ làm hư hỏng tác phẩm "Vườn xuân Trung Nam Bắc" là sự kiện hạn chế để lại nhiều dư âm nặng nề và gióng lên hồi chuông báo động đối với công tác lưu trữ các tác phẩm mỹ thuật, đặc biệt đối với các tác phẩm mỹ thuật được công nhận là Bảo vật quốc gia. Trong thời gian vừa qua, công tác này hầu như bị bỏ ngỏ hay có quy định nhưng chung chung. Nhưng sau sự kiện "Vườn xuân Trung Nam Bắc", Cục Di sản đã ra văn bản hướng dẫn các bảo tàng bảo quản, gìn giữ di sản ở lĩnh vực mỹ thuật. 

Bảo vật quốc gia "Vườn xuân Trung Nam Bắc" bị hư hỏng được bình chọn là sự kiện hạn chế của năm 2019 ảnh 2

Lễ công bố sự kiện vừa diễn ra chiều ngày 27-12

Ông Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam cho rằng, trong 1 năm sôi động của mỹ thuật Việt, có nhiều triển lãm để lại ấn tượng mạnh mẽ đối với người xem. Khi bỏ phiếu, các thành viên hội đồng đều cân nhắc giữa các sự kiện, tầm ảnh hưởng đối với công chúng. Chả hạn như triển lãm Mỹ thuật Ứng dụng toàn quốc 2019 đã cho thấy, trong sự hội nhập của Việt Nam với quốc tế, nhu cầu tiêu dùng của người dân đang hướng về các sản phẩm mang tính truyền thống, mang bản sắc của Việt Nam. Và các nghệ nhân trẻ đã nắm bắt được xu thế này, đưa làng nghề trở lại vị trí xứng đáng của nó với các sản phẩm mang tính sáng tạo cao. Thủ công mỹ nghệ đang thực sự làm sống lại các làng nghề. Hay như triển lãm tác phẩm mỹ thuật của các nghệ sĩ tiêu biểu châu Á tại Hà Nội năm 2019 đã làm ngỡ ngàng công chúng Việt Nam với miền mỹ cảm Việt. Nhiều ý kiến trái chiều đã được đưa ra và triển lãm ấy đã cho thấy, sự hội nhập sâu rộng với mỹ thuật quốc tế của mỹ thuật Việt Nam. 

Ông Vũ Quốc Khánh Chủ tịch Hội Nhiếp ảnh Việt Nam thì lấy làm tiếc, khi nhiều sự kiện nhiếp ảnh rất xứng đáng được tôn vinh và trở thành sự kiện tiêu biểu của năm 2019 như sự kiện ra 3 cuốn sách ảnh của NSNA Nguyễn Á. Với những ai đã từng ra đảo Lý Sơn 1 lần mới thấy được công sức và sức làm việc phi thường của người nghệ sĩ này. Tuy  nhiên, do số phiếu bình chọn không đạt quá bán nên chỉ có 4 sự kiện của nhiếp ảnh trở thành sự kiện tiêu biểu của năm.