Anh nông dân viết kịch bản phim truyền hình
(ANTĐ) - Trong tưởng tượng của tôi, làng quê của anh nông dân Bùi Văn Thành - tác giả kịch bản của bộ phim Làng ven đô đã phát trên Đài Truyền hình Việt Nam, hẳn cũng phải là một “làng ven đô” đang nóng bỏng chuyện đất cát, có những nhà máy, những khu công nghiệp đang “rải” xi măng lên những cánh đồng màu mỡ, và cả những vụ kiện tụng triền miên. Nhưng ngược lại, đó lại là một làng quê yên bình, nép mình bên những đồi cây xanh ngút mắt.
 |
Đến khu 4, xã Hương Nộn, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ, sau một hồi hỏi thăm và tìm đến nhà... 3 anh Thành khác nhau theo lời chỉ dẫn của ông trưởng khu, cuối cùng tôi cũng tìm được tới nhà anh Bùi Văn Thành. Trước mắt tôi, anh nông dân - tác giả của hơn 700 phút phim phát trên Đài truyền hình Việt Nam hiền khô, mặc chiếc áo sờn vai đang cặm cụi sửa sang lại căn nhà tuyềnh toàng.
Anh cười: “Hỏi anh Thành viết kịch bản thì chả mấy ai biết đâu. “Làng ven đô” chiếu xong, cũng chỉ có mấy người hàng xóm gần gũi mới biết cái ông tác giả kịch bản Bùi Văn Thành trên tivi ấy chính là anh Thành hàng ngày vẫn tưới rau, làm cỏ với họ. Thế mà viết kịch bản lại là “nghề” kiếm sống của tôi đấy”.
Bảo là “nghề” kiếm sống của anh cũng có cái lý của nó. Nhà có vài sào ruộng thì đã trả Nhà nước để làm đường Quốc lộ 32, kinh tế giờ chỉ trông vào đồng lương mẫu giáo của vợ và mấy cây rau. Anh thì lăn lộn đồng ruộng, chợ búa mãi, sức vóc đã không còn như xưa.
Hàng ngày, ngoài việc đưa đón con đi học, chăm vườn rau, cây cối, thời gian còn lại anh lại cặm cụi viết kịch bản phim. Mới đầu, anh viết thử mấy kịch bản phim 1 tập gửi thư tay xuống Trung tâm Sản xuất phim truyền hình - Đài Truyền hình Việt Nam. Kịch bản gửi đi hàng năm mà chẳng có hồi âm.
“Cay cú”, anh đạp xe hơn 20 cây số ra Việt Trì gặp nhà văn hóa dân gian Nguyễn Hữu Nhàn để học hỏi kinh nghiệm viết kịch bản, mới vỡ lẽ kịch bản phim 1 tập nhà đài đang... bội thực. Ông Nhàn bảo: “Ai đặt bút chả viết được phim 1 tập, thiếu là thiếu phim dài tập ấy” và động viên anh viết thử kịch bản phim dài tập xem sao.
Phim dài tập thì đòi hỏi phải có vấn đề hay có đầu óc tổng hợp, có tư duy logic, biết sắp xếp tuyến nhân vật rõ ràng. Một anh nông dân mới học hết phổ thông, có vài bài báo tường khi còn trong quân ngũ, bảo viết kịch bản cho 700 phút phim, tức là khoảng 500 trang giấy viết tay, nghe cũng ngán.
Mà viết xong có được hay lại công cốc. Nghĩ thế nhưng anh vẫn nhờ cô em vợ dưới Hà Nội kiếm cho cuốn giáo trình dạy viết kịch bản và vài kịch bản mẫu để tham khảo. Thế là đọc, đọc nghiến ngấu, rồi hì hục viết. Lúc nào rảnh rỗi lại viết.
Nói về “Làng ven đô” như một “đứa con cưng”, anh bảo: “Nó thuộc dạng tồn kho đấy. Truyền qua tay không biết bao nhiêu đạo diễn, ai cũng khen hay, khen sát thực tế, có vấn đề, chỉ tội vấn đề... nhạy cảm quá”. Hồi đó, các phương tiện truyền thông đại chúng còn ít nói về chuyện đất đai, thế mà anh lại dám đưa lên phim cả một ông chủ tịch tỉnh... tham nhũng tiền đền bù đất.
Tâm huyết với đề tài nông nghiệp, anh tìm đọc đủ các loại sách báo, gặp ai cũng hỏi chuyện nông dân với đất cát. Gần nửa năm thì kịch bản hoàn thành. Tràn trề hy vọng, anh gửi xuống Hà Nội. Nhưng rồi 1 năm, 2 năm vẫn “bặt vô âm tín”, hy vọng tắt dần.
Rồi một ngày, anh nhận được điện thoại của đạo diễn Đỗ Chí Hướng, muốn anh xuống Hà Nội để “bàn bạc thêm”. Sau khi thống nhất nội dung và sửa một số chi tiết quá... nóng, đến giữa năm 2007 thì bộ phim được bấm máy và công chiếu vào dịp Tết nguyên đán.
Sau “Làng ven đô”, vài đạo diễn gặp anh để đặt viết kịch bản về đề tài nông thôn vì thấy anh viết “thật quá, sinh động quá”. Nhiều đạo diễn không nhớ nổi tên anh, người thì gọi là kịch tác gia nông dân, người thì gọi là... ông làng ven đô. Có động lực rồi, vui lắm, anh lại hì hục viết kịch bản. Đi đâu, gặp ai anh cũng “dỏng tai” lên nghe ngóng “chuyện nhà nông”. Dần dà, vợ anh cũng trở thành một cộng tác viên tích cực cung cấp tin tức cho chồng.
Lôi trong tủ ra một tập giấy A4 dày cộm được xếp ngay ngắn, anh khoe đấy là 5 kịch bản phim dài tập anh đã viết, được photocopy lại để lưu giữ.
Hai kịch bản: “Trưởng khu” và “Lấy chồng phố” đã được duyệt và nếu thuận lợi sắp tới một kịch bản sẽ được bấm máy. Anh bảo, phim Việt về đề tài nông nghiệp cũng có nhiều phim hay như Đất và người, Ma làng... nhưng chủ yếu viết về quá khứ, chứ những vấn đề bức xúc đang diễn ra thì chưa có phim nào thực sự ấn tượng. “Quá khứ cũng là một cái đáng để lôi lại, để soi vào thực tại.
Nhưng những cái thực tế đang diễn ra, nếu thể hiện tốt cũng không kém phần hấp dẫn” - anh Thành nói.
Hà Loan
