Theo thông tin của bài báo, vào năm 1958, Nội các Nhật Bản đã thảo luận rất nghiêm túc về tính khả thi của kế hoạch phát triển vũ khí hạt nhân mang “Tính tự vệ” chống Liên Xô và truyền đạt ý định này đến Hoa Kỳ. Nhưng sau đó, trước sức ép của dân chúng Nhật Bản, kế hoạch này đã không được thực hiện..
Đại sứ Mỹ tại Nhật Bản khi đó là ông Douglas MacArthur II - cháu trai của Thống tướng lừng danh Douglas MacArthur đã tiết lộ, trong một cuộc họp do Bộ Quốc phòng và Quốc hội triệu tập, Thủ tướng Nhật Bản khi đó là ông Kishi (ông nội của Thủ tướng Nhật Bản đương nhiệm Shinzo Abe) đã đưa ra ý kiến, Hiến pháp Nhật Bản không cấm sở hữu bất cứ một loại vũ khí nào, việc Nhật Bản sở hữu vũ khí hạt nhân là điều cần thiết.
Đại sứ Mỹ Douglas MacArthur II hoan nghênh việc Nhật Bản triệu tập hội nghị thảo luận vê vấn đề sở hữu vũ khí hạt nhân. Trong bức điện tín tuyệt mật gửi Quốc vụ khanh Mỹ lúc đó là ông John Foster Dulles ngày 20/06/1958, Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Yamada đã cho ông ta biết, ngày càng nhiều quan chức của Bộ ngoại giao nhận thấy: Để chống lại cuộc xâm lược của Liên Xô với nhiều loại vũ khí hạt nhân hàng đầu thế giới, việc Nhật Bản kiên trì với quan điểm nhất quán là hiện đại hóa các loại vũ khí mang tính chất phòng vệ (không sở hữu) vũ khí hạt nhân đã trở nên lỗi thời.
Hoa Kỳ tin rằng, các quan chức Nhật Bản đã thảo luận về việc triển khai các hệ thống tên lửa đất đối không mang đầu đạn hạt nhân cỡ nhỏ, để đề phòng các máy bay Liên Xô xâm phạm không phận Nhật.
Trong 1 bức điện báo thời đó, Đại sứ Douglas MacArthur II cho biết, Yamada thừa nhận rằng, đối với công chúng Nhật Bản, vấn đề vũ khí hạt nhân đã gây nên hiệu ứng một tâm lý và tình cảm rất nghiêm trọng trong đời sống xã hội Nhật Bản.
Quả thực, lúc đó nhân dân Nhật Bản vẫn chưa chuẩn bị tinh thần cho một sự thay đổi trong chính sách hạt nhân của Chính phủ, khi mà sự việc Mỹ thả 2 quả bom nguyên tử hủy diệt thành phố Hiroshima và Nagasaki vào tháng Tám năm 1945 để đẩy nhanh tiến độ đầu hàng của Nhật, vừa mới trôi qua chưa lâu.
Trong một bức điện tín khác, đại sứ Mỹ tỏ thái độ hoài nghi, xem xét đến thái độ của dân chúng Nhật Bản, ông cho rằng, trong nhiệm kỳ của mình, Thủ tướng Kishi và Ngoại trưởng Aiichiro Fujiyama khó mà đưa ra một sự thay đổi mang tính cách mạng nào, đối với chính sách hạt nhân hiện hành của Nhật Bản.
Trong một Bị vong lục (Biên bản ghi nhớ) khác vừa được giải mật, vào ngày 09/09/1958, ông Douglas MacArthur II cho biết, Thủ tướng Kishi đã khẳng định trước Chính phủ và Quốc hội là Nhật Bản cần phải có vũ khí hạt nhân, mặc dù ông thừa nhận là thực sự không muốn Mỹ triển khai loại vũ khí này trên đất nước mình.
Quả thực lời tiên đoán của Đại sứ Mỹ đã thành hiện thực khi kết thúc nhiệm kỳ của mình, Thủ tướng Kishi và Ngoại trưởng Aiichiro Fujiyama đã không đạt được một bước tiến nào, trong vấn đề tự lực phát triển hoặc cho phép Mỹ triển khai vũ khí hạt nhân trên đất Nhật Bản.
Và đến tháng 1/1968, Thủ tướng kế nhiệm Eisaku Sato đã tuyên bố rõ ràng về “3 nguyên tắc phi hạt nhân” là: “Không chế tạo, không sở hữu và không cho phép nước ngoài triển khai vũ khí hạt nhân trên đất Nhật Bản”. Đến tháng 1/1971, Quốc hội Nhật Bản đã chính thức phê duyệt lấy nguyên tắc này làm chính sách cơ bản về vũ khí hạt nhân của Nhật.
Cho dù đã có thời điểm nhu cầu về sở hữu vũ khí hạt nhân đã xuất hiện, nhưng tựu trung tiếng nói của người dân Nhật phản đối vũ khí hạt nhân vẫn là yếu tố quyết định. Vì vậy, cho đến nay Chính phủ Nhật Bản vẫn kiên trì với nguyên tắc “Ba không” với vũ khí hạt nhân, đồng ý nhận “chiếc ô bảo vệ hạt nhân” của Mỹ.
Hiện nay, tình hình quốc tế và khu vực đã có nhiều biến động to lớn, những quan điểm và nguyên tắc cũ cái thì lỗi thời cần xóa bỏ hoàn toàn, cái thì lạc hậu cần có sự thay đổi mà điển hình là ý kiến sửa đổi “Hiến pháp hòa bình” của Thủ tướng đương nhiệm Shinzo Abe. Trong tình hình này, mọi điều đều có thể xảy ra, vấn đề Nhật có khả năng xem xét sửa đổi nguyên tắc “3 không” với vũ khí hạt nhân hay không vẫn đang còn để ngỏ.
