Giải mã chiến dịch chống ma túy đẫm máu ở Philippines

ANTD.VN - Cuộc chiến chống ma túy do Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte phát động đang vấp phải nhiều chỉ trích do gần 2.000 người đã thiệt mạng. Đáng chú ý, chính sách cứng rắn này được cho rằng chịu ảnh hưởng từ phong cách lãnh đạo thời ông Duterte còn làm Thị trưởng thành phố Davao và tuổi thơ dữ dội của ông.


Giải mã chiến dịch chống ma túy đẫm máu ở Philippines  ảnh 1

Vẫn nhiều người ủng hộ

Trong một phiên điều trần trước Thượng viện vào tuần qua, Cảnh sát trưởng quốc gia Ronald dela Rosa cho biết, cảnh sát ghi nhận hơn 1.900 trường hợp thiệt mạng, trong đó có 756 con buôn và người nghiện ma túy bị bắn chết do chống cự trong vòng 2 tháng gần đây. Hồi đầu tháng 8, Liên Hợp Quốc kêu gọi Philippines ngừng việc giết chóc sai luật đối với những người tình nghi liên quan tới buôn bán ma túy.

Đối mặt với những chỉ trích từ các nhà hoạt động nhân quyền, tổ chức quốc tế và nội bộ quan chức Philippines về chiến dịch tiêu diệt tội phạm ma túy đẫm máu, Tổng thống Rodrigo Duterte không hề nao núng, thậm chí còn đe dọa sẽ tuyên bố chế độ thiết quân luật nếu Tòa án tối cao Philippines can thiệp vào công việc của ông.

Theo một cuộc khảo sát đầu tháng 7-2016, 91% người dân Philippines vẫn ủng hộ ông Duterte. Từ đó tới nay chưa có cuộc thăm dò mới nào. Ông Jayeel Cornelio - một nhà xã hội học và là giám đốc chương trình Nghiên cứu phát triển của Đại học Ateneo de Manila cho biết, có lẽ chỉ vài người ủng hộ ông Duterte vỡ mộng trước cuộc chiến chống ma túy do ông khởi xướng, bởi nhiều cử tri tin tưởng vào cam kết đè bẹp tội phạm ma túy trong chiến dịch tranh cử của ông trước đây.

Bộ trưởng Kế hoạch kinh tế Ernesto Pernia cho biết, việc giết chóc trên “có thể là một điều ác độc cần thiết để theo đuổi một thế giới tốt đẹp hơn”. Đây là tinh thần chung của những người dân ủng hộ cách làm của ông Duterte trên mạng xã hội.

“Điều đó là chấp nhận được, nó sẽ giảm tội phạm, giảm kẻ bán và người mua ma túy trong xã hội chúng tôi” - ông Rex Alisoso, một công nhân vệ sinh 25 tuổi ở Manila cho biết. Còn theo cô Kim Labasan, một chủ cửa hàng ở Manila, cô không ủng hộ phát ngôn gay gắt của ông Duterte, nhưng ủng hộ cuộc chiến chống ma túy, vì cô đã thấy tác hại của ma túy. Những người nghiện ở quê hương cô với “bộ não bị ma túy đầu độc” đã cướp phá gia đình cô.

Phía sau các hành động quyết đoán

Quét sạch nạn buôn bán và sử dụng ma túy ở Philipines là một trong những lời hứa trong chiến dịch tranh cử của ông Duterte. Với phong cách lãnh đạo “quả đấm thép”, cách đây 2 năm, khi còn làm Thị trưởng thành phố Davao, ông Duterte đã dọa những người buôn lậu gạo rằng hãy ngừng lại hoặc “Tôi sẽ giết các anh, tôi không nói đùa đâu”. Nhờ phong cách này, ông đã biến Davao trở thành một ốc đảo bình yên giữa miền Nam Philippines đầy hỗn loạn.

Theo tờ South China Morning Post, chính sách cứng rắn của Tổng thống Duterte là do ảnh hưởng từ tuổi thơ dữ dội của ông. Cha ông Duterte - luật sư Vicente G.Duterte từng làm việc cho cựu Tổng thống, nhà độc tài Ferdinand Marcos. Tuy nhiên, ông Vicente đã qua đời trong lúc bị cáo buộc sai phạm. Tổng thống Duterte từng nói rằng sự ra đi đột ngột của cha đã làm thay đổi cuộc đời ông - người từng bị đuổi học và dính vào chuyện đánh nhau thời thơ ấu. Ông Duterte cũng từng tiết lộ, khi 14, 15 tuổi, ông bị quấy rối tình dục.

Liên quan tới tính cách của Tổng thống Duterte, một giáo sư ngành tâm lý học nhận định việc ông dọa rút khỏi Liên Hợp Quốc là biểu hiện “thiếu trưởng thành, khi nổi nóng dễ bị khiêu khích, thiếu kiềm chế”. Tuy nhiên, chuyên gia cũng chỉ ra, điểm tích cực của của tính cách này là “hành động quyết đoán và có thể một vài trong số hành động đó là đúng đắn”.