- Hơn 1.900 người sập bẫy đường dây lừa đảo đầu tư tiền ảo hơn 2.000 tỷ đồng
- Công an Hà Nội lật tẩy thủ đoạn tinh vi của đường dây lừa đảo đầu tư tiền ảo CrossFi
Theo số liệu thống kê từ ChainTracer - dự án truy vết tài sản mã hóa của Hiệp hội Blockchain Việt Nam, trong giai 2023-2024, có hơn 50 vụ lừa đảo tài sản mã hóa được nạn nhân báo cáo, với tổng thiệt hại hơn 10 triệu USD (khoảng 254,2 tỷ đồng) nhưng chỉ tính riêng trong 6 tháng đầu năm 2024, thiệt hại lên tới 5,5 triệu USD (139,8 tỷ đồng), trong đó có một vụ lừa đảo riêng lẻ gây thiệt hại 2,4 triệu USD (61 tỷ đồng).
 |
Đầu tư vào tài sản mã hóa chưa được pháp luật Việt Nam công nhận tiềm ẩn nhiều rủi ro |
Sau khi bị lừa đảo, số người có thể lấy lại được tiền chiếm tỷ lệ khá nhỏ. Theo ông Trần Huyền Dinh, chủ nhiệm dự án ChainTracer (Hiệp hội Blockchain Việt Nam), một số hình thức lừa đảo tài sản mã hóa ghi nhận trong năm 2024 xuất hiện nhiều ở những nền tảng giao dịch giả mạo, đây là hình thức lừa đảo phổ biến nhất, chiếm 87% các vụ lừa đảo.
Cụ thể, những kẻ lừa đảo tạo ra các trang web hoặc ứng dụng giả mạo, sao chép giao diện của các sàn giao dịch hợp pháp, hứa hẹn lợi nhuận cao và tạo ra các biến động thị trường giả để dụ dỗ người dùng gửi tiền. Ngoài ra, hình thức lừa đảo “nuôi heo rồi giết thịt (Pig Butchering)” chiếm 33,2% tổng số tài sản mã hóa bị lừa đảo trong năm 2024.
Hình thức lừa đảo này nhắm mục tiêu vào các cá nhân bằng cách xây dựng mối quan hệ và lòng tin, thuyết phục họ đầu tư vào các cơ hội giả mạo. Đa số kẻ lừa đảo sử dụng các nền tảng hẹn hò hoặc mạng xã hội để tiếp cận nạn nhân, sau đó dụ dỗ họ bằng những lời đường mật và hứa hẹn lợi nhuận cao.
Theo các chuyên gia nguyên nhân chính khiến nhiều người sập bẫy lừa đảo tiền ảo là do thiếu hiểu biết và bị hấp dẫn bởi những lời hứa lợi nhuận khủng. Các nhóm lừa đảo liên tục bày ra đủ chiêu trò, từ gọi điện, nhắn tin qua Zalo, Telegram, thậm chí giả danh chuyên gia tài chính để dụ dỗ nạn nhân đầu tư vào những sàn giao dịch tiền số, tiền mã hóa do chúng tự lập ra. Ban đầu, chúng trả một ít lợi nhuận để tạo lòng tin, nhưng khi gom được số tiền lớn từ nhà đầu tư, các sàn “ảo” này lập tức biến mất, khiến nhiều người mất trắng.
Đại tá Trần Xuân Thành, Trưởng phòng An ninh kinh tế, CATP Hà Nội nhìn nhận, tại một số quốc gia, tiền số đã được công nhận nhưng pháp luật Việt Nam không công nhận đó là tiền. Do đó, việc kinh doanh, đầu tư vào loại tài sản mã hóa này dù không gặp các sàn giao dịch lừa thì nhà đầu tư vẫn có thể gặp rủi ro vì không được pháp luật Việt Nam công nhận và bảo hộ.
Mới đây, TAND - TP. HCM đã xử một vụ án “Sử dụng mạng máy tính, viễn thông, phương tiện điện tử để chiếm đoạt tài sản”. Đối tượng chiếm đoạt Bitcoin trị giá khoảng 7 tỷ đồng, nhưng toà chỉ có thể dựa vào số tiền Việt mà chúng quy đổi (hơn 700 triệu đồng) để đưa ra mức xử lý.
Dù chưa có khung pháp lý nhưng Việt Nam xếp thứ ba trên thế giới về khối lượng giao dịch tiền số. Trong số này có một bộ phận không nhỏ những người tham gia theo phong trào, thiếu kiến thức chuyên sâu về thị trường. Đây chính là nhóm đối tượng mà các sàn giao dịch lừa đảo thường nhắm đến để trục lợi.
Do đó, nhà đầu tư thông minh phải biết nhận diện và kiểm soát các nguy cơ khi giao dịch với một loại tiền chưa được công nhận, nhằm tự bảo vệ bản thân trước những biến động khó lường của thị trường và vô số mánh khoé lừa đảo hiện nay.
“Để hạn chế bị lừa đảo, người dùng cần cảnh giác với các lời mời đầu tư, không tham gia các dự án cam kết lợi nhuận cao, không có thông tin rõ ràng, minh bạch. Khi phát hiện bị lừa đảo, cần nhanh chóng liên hệ với cơ quan công an hoặc Hiệp hội Blockchain Việt Nam để hỗ trợ truy vết”, ông Trần Huyền Dinh nhấn mạnh.
