 |
Ông Kyaw Moe Tun - Đại sứ Myanmar tại Liên hợp quốc phát biểu phản đối đảo chính tại nước này hôm 26-2 tại New York |
Ngày 6-8, các công tố viên liên bang ở New York đã thông báo bắt giữ Phyo Hein Htut và Ye Hein Zaw, với cáo buộc âm mưu hành hung và tấn công bạo lực nhằm vào Đại sứ Kyaw Moe Tun. Bà Jacqueline Maguire - Trợ lý Giám đốc FBI cho biết: “Thời điểm hành động là quan trọng nhất khi chúng tôi nhận được thông tin về mối đe dọa đối với Đại sứ Myanmar tại Liên hợp quốc. Luật pháp Mỹ áp dụng cho tất cả mọi người trên lãnh thổ Hoa Kỳ và những người đàn ông này sẽ phải đối mặt với cáo buộc vi phạm pháp luật”.
Theo cáo trạng, nghi phạm Phyo Hein Htut đã khai với các nhân viên điều tra của FBI rằng, tháng 7-2021, một tay buôn vũ khí tại Thái Lan (từng bán vũ khí cho quân đội Myanmar) đã liên hệ với họ. Người này ngỏ ý muốn trả vài nghìn USD để thực hiện vụ tấn công Đại sứ Kyaw Moe Tun. Theo đó, những kẻ tấn công sẽ làm bị thương ngài Đại sứ để buộc ông phải từ chức. Trong trường hợp ông không từ chức, họ sẽ ra tay hạ sát .
Sau khi FBI biết được âm mưu, họ đã thẩm vấn Htut vào ngày 4-8. Đối tượng mô tả, kế hoạch được thống nhất là làm thủng lốp xe của Đại sứ Moe Tun và dàn dựng một vụ tai nạn giao thông. Htut nhận được 4.000 USD tiền công. Theo kế hoạch, Ye Hein Zaw thay mặt tay buôn vũ khí chuyển tiền cho Htut. Trong một cuộc điện thoại được ghi âm, Zaw cũng đồng ý trả thêm 1.000 USD cho việc tấn công vào nhà Đại sứ Tun ở Westchester (New York).
Htut (28 tuổi) và Zaw (20 tuổi) bị buộc tội âm mưu tấn công và tấn công bạo lực vào một quan chức nước ngoài, mức án tối đa sẽ là 5 năm tù giam. Tại lần xuất hiện đầu tiên tại Tòa án liên bang White Plains hôm 6-8, Htut đã chấp nhận việc bị giam giữ. Hiện chưa rõ các nghi phạm có bất kỳ mối liên hệ nào với chính quyền quân sự Myanmar hay không. Đại sứ Moe Tun khẳng định, ông vẫn là đại diện hợp pháp của Myanmar trong khi quân đội nước này tìm cách thay thế ông vì đã phản đối cuộc đảo chính ngày 1-2 của họ. Trong bài phát biểu phản đối đảo chính tại Liên hợp quốc, ông Kyaw Moe Tun kêu gọi cộng đồng quốc tế “hành động mạnh mẽ hơn nữa để chấm dứt ngay lập tức cuộc đảo chính quân sự, ngăn chặn áp bức người dân vô tội, trả lại quyền lực nhà nước cho nhân dân và khôi phục nền dân chủ”. Nhưng chỉ 1 ngày sau khi ông kêu gọi các nước sử dụng “bất kỳ biện pháp cần thiết nào” để đảo ngược cuộc đảo chính, hôm 27-2, truyền hình nhà nước Myanmar tuyên bố ông Moe Tun bị sa thải vì phản bội đất nước. Vị Đại sứ này còn bị truy tố vì tội phản quốc trong trong phiên tòa hôm 17-3 ở quận Dekkhina thuộc Thủ đô Naypyidaw.
Ông Kyaw Moe Tun là người được chính quyền dân sự Myanmar bổ nhiệm làm Đại sứ tại Liên hợp quốc trước cuộc đảo chính nổ ra. Liên hợp quốc cho đến nay vẫn xem ông là Đại sứ hợp pháp của đất nước này. Hôm 5-3, Stephane Dujarric - Người phát ngôn của Liên hợp quốc cho hay, tổ chức này đã nhận được tin từ Phái đoàn thường trực Myanmar tại Liên hợp quốc về trường hợp ông U Tin Maung Naing - Phó trưởng phái đoàn đã từ chối nhận chức vụ trên sau khi được giới quân sự Myanmar chỉ định tạm thời.
