Trong số 23 dự án đường ray hiện tại, có đến 70% đã bị hoãn lại hoặc cho dừng hẳn, báo chí Trung ương nước này cho biết.
Trong khi đó, theo một nguồn tin giấu tên cho hãng tin Dow Jones biết, trong năm nay sẽ chỉ có 9 dự án đường đường sắt cao tốc được hoàn thành, trong khi năm ngoái là 70.
Do đã ngốn hết số tài chính khổng lồ đi vay mượn trước đó, bộ Đường sắt Trung Quốc đang phải đấu tranh để thuyết phục các ngân hàng tiếp tục hỗ trợ tài chính cho những tham vọng quá lớn của mình. Trong khi đó lượng vé bán ra ở một số tuyến đang ngày càng ít đi vì hành khách kêu ca không chịu nổi giá vé quá cao.
“Bộ Đường sắt không thể kham nổi số nợ nhiều như vậy. Họ đã ngốn hết 240 tỉ NDT (24 tỉ bảng) các khoản vay và nếu họ còn tiếp tục với đà này thì làm sao họ có thể giải quyết được vấn đề lợi ích?” ông Wang Mengshu, thành viên Học viện Công trình Trung Quốc và là cố vấn cao cấp của dự án đường sắt cao tốc đặt câu hỏi.
“Họ có thể lãi 70 tỉ NDT tiền vận chuyển hàng hóa nhưng sẽ không có đồng tiền lãi nào từ khách đi tàu. Chính phủ nên xóa một phần số nợ này hay tự tìm cách đầu tư còn hơn là đi hỏi vay tiền ngân hàng. Rất nhiều dự án bị dở dang và trong khi có thêm 9 dự án mới được chính phủ thông qua trong năm nay thì chẳng có đơn vị nào chịu thi công”, ông nói thêm.
Đến cuối năm nay, hệ thống đường cao tốc của Trung Quốc theo dự tính sẽ vươn dài tới 6.000 dặm, có khả năng vận chuyển hàng trăm triệu hành khách trên những con tàu hiện đại với tốc độ cực nhanh. Quãng đường 819 dặm từ Bắc Kinh đến Thượng Hải, gấp hai lần khoảng cách từ London tới Edinburgh, hiện tại chỉ mất chưa đến 5 giờ tàu chạy.
 |
Vào thời điểm bùng nổ các dự án tàu cao tốc, những con tàu được tân trang thêm nhà vệ sinh có giá 1,2 triệu NDT (120.000 bảng) mỗi chiếc, vòi xả nước nhập khẩu từ Nhật với giá 7.000 NDT, một báo cáo điều tra do tạp chí Century Weekly cho biết.
Tuy nhiên, vào tháng 7 năm ngoái, tham vọng đường sắt cao tốc của Trung Quốc, trong đó có cả gói thầu xây dựng tuyến đường sắt cao tốc nối London đến Birmingham, đã nổ như bong bóng khi xảy ra tai nạn va chạm giữa hai tàu cao tốc làm chết 40 người và bị thương gần 200 người khác.
Một vài tháng trước khi xảy ra vụ va chạm, bộ trưởng Đường sắt Trung Quốc, ông Liu Zhijun đã bị sa thải và hiện phải đối mặt với những cáo buộc tham nhũng. Zhang Shuguang, phó trưởng công trình sư, người cũng đang bị điều tra theo báo cáo đã chi 540.000 bảng để mua một ngôi nhà ở Los Angeles trong khi mức lương hàng tháng ông này nhận được chỉ là vài trăm bảng.
Những nghi vấn được nêu ra xung quanh câu hỏi là đã có bao nhiêu trong khoản ngân sách 190 tỉ bảng cho các dự án đường cao tốc bị dùng sai mục đích và liệu nó có ảnh hưởng đến tính an toàn của cả hệ thống hay không.
Vào lúc vụ tai nạn đau thương xảy ra, bộ này nhận thấy việc đi mượn tiền từ ngân hàng ngày càng trở nên đắt đỏ và không còn cơ hội nhận được các khoản vay kích cầu lớn nữa, các khoản vay này vốn là để giữ cho nền kinh tế Trung Quốc phát triển giữa lúc cuộc khủng hoảng tài chính diễn ra .
"Tổng số nợ của bộ này hiện đã chiếm 60% tổng tài sản của họ và một số chuyên gia phân tích cho rằng trong năm nay con số đó sẽ tăng lên 70%", tờ China Business Times báo cáo.
