Tỷ lệ mắc ung thư gan ở Việt Nam rất cao, làm sao để biết mình nằm trong nhóm nhiều nguy cơ?

ANTD.VN - Báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2018 cho thấy ung thư gan là một trong 5 loại ung thư gây tử vong hàng đầu với 782.000 ca tử vong mỗi năm. Việt Nam nằm trong "vùng đỏ" về ung thư gan. Do đó, người dân cần biết được mình có thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh hay không, để tiến hành kiểm tra xét nghiệm, phát hiện sớm ung thư gan.

Theo số liệu năm 2018, tại Việt Nam, nếu tính chung cả 2 giới, ung thư gan là loại ung thư phổ biến hàng đầu với hơn 25.000 ca mắc mới (chiếm 15,4%), kế đó là ung thư phổi (14,4%), ung thư dạ dày (10,6%), ung thư vú, ung thư đại tràng.

Với xấp xỉ 25.000 ca tử vong do ung thư gan mỗi năm, đây bị xem là loại ung thư có tỷ lệ tử vong hàng đầu và tỷ lệ chữa khỏi rất thấp. Nếu chỉ tính riêng nam giới, mỗi năm Việt Nam có hơn 19.500 ca mắc ung thư gan, chiếm 21,5% số ca mắc các loại ung thư ở nam giới.

Đặc biệt, tỷ lệ mắc ung thư gan tăng rất nhanh trong vòng gần 20 năm qua. Năm 2000, số ca mắc mới ung thư gan ở Việt Nam chỉ có 5.700 ca, sau đó tăng lên 9.400 ca vào năm 2010.

Clip: Tỷ lệ phát hiện ung thư gan muộn tại Việt Nam rất cao

Nguồn VTV24

Trước tình trạng này, người dân cần biết mình có thuộc những nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh sau đây hay không để để phát hiện sớm bệnh và chữa trị kịp thời.

Người mắc bệnh gan mãn tính

Nhiễm vi rút viêm gan siêu vi B (HBV), viêm gan siêu vi C (HCV) mãn tính khiến người bệnh dễ bị xơ gan và tiến triển thành ung thư. Nhiều nghiên cứu cho thấy có khoảng 10 – 20% bệnh nhân xơ gan có thể chuyển hóa thành ung thư gan. Tại Việt Nam, có đến 60 – 70% bệnh nhân ung thư gan có nhiễm vi rút viêm gan B và khoảng 20 – 30% ca mắc có nhiễm vi rút viêm gan C.

 Do đó, bệnh nhân bị bệnh mãn tính về gan, đặc biệt là những người ở độ tuổi trên 40, người hơn 5 năm bị viêm gan hoặc viêm gan B kháng nguyên dương tính, người bị bệnh xơ gan đều nên cẩn thận theo dõi sát sao tình trạng bệnh.

Viêm gan mãn tính dễ dẫn đến ung thư gan

Nhóm người có thói quen ăn uống không lành mạnh

Những người có thói quen ăn uống xấu, thiếu lành mạnh cũng nằm trong những trường hợp có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư gan.

Chế độ ăn uống thiếu lành mạnh bao gồm thói quen ăn uống thực phẩm chứa lượng đường, dầu mỡ quá cao trong thời gian dài, hoặc thường xuyên ăn thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều muối hoặc các loại thịt nguội, thịt nướng, thịt hun khói.

Những thói quen này về lâu dài có thể tác động xấu đến chức năng hoạt động của gan. Ngoài ra, sử dụng thức ăn thừa để qua đêm thường xuyên, dầu mỡ động thực vật để lâu cũng là nguyên nhân gián tiếp. Vì vậy, những người có thói quen ăn uống như vậy nên khẩn trương thay đổi.

Chế độ ăn uống thiếu lành mạnh cũng góp phần ảnh hưởng xấu đến gan

Uống rượu lâu dài, số lượng nhiều

Rượu bia đặc biệt gây hại cho hệ thần kinh, các cơ quan tiêu hóa, trong đó có gan. Rượu chủ yếu được chuyển hóa thông qua gan. Khi chúng ta uống rượu hoặc bị nghiện rượu, rượu sẽ trực tiếp làm tổn thương tế bào gan và làm tăng nguy cơ phát triển ung thư gan. Thường xuyên uống nhiều bia rượu có thể phá hủy tế bào gan, và chúng sẽ bị thay thế bằng mô sẹo. Những người nghiện rượu nặng có sức khỏe kém, cơ thể miễn dịch không cao và đây cũng là yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư phát triển.

WHO cũng đã xếp ethanol vào một trong những nhóm chất gây bệnh ung thư, bao gồm cả ung thư gan. Những người uống nhiều rượu bia, sức thải qua gan càng lớn và nguy cơ ung thư càng cao.

Ethanol là một trong những nhóm chất gây bệnh ung thư, bao gồm cả ung thư gan

Người thừa cân/ béo phì

Những người thừa cân, béo phì có nguy cơ mắc bệnh ung thư gan cao gấp 2 lần so với những người bình thường. Không chỉ làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan, những người béo phì còn có nguy cơ mắc nhiều bệnh ung thư khác như ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng (ở nữ giới), ung thư dạ dày…

Các bác sĩ cảnh báo những người béo phì rất dễ bị viêm gan mạn tính và chuyển thành ung thư.

Những người béo phì có nguy cơ mắc bệnh ung thư gan cao gấp 2 lần so với những người bình thường

Bệnh nhân tiểu đường

Nguy cơ mắc ung thư gan ở những người bị tiểu đường cao hơn nhiều so với những người bình thường. Theo nghiên cứu của trung tâm nghiên cứu các vấn đề y khoa của Mỹ, bệnh nhân bị tiểu đường có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn 2 lần.

Giải thích về mối liên hệ giữa tiểu đường (đặc biệt là tiểu đường tuýp 2) với ung thư gan, các bác sĩ cho biết một số yếu tố liên quan như tăng nồng độ insulin, gan nhiễm mỡ không liên quan đến rượu…

Những người tiếp xúc với chất gây ung thư

Những người thường xuyên ăn một số loại thực phẩm mốc từ lúa mì, đậu tương, lạc, ngô… dễ bị ung thư gan hơn. Bên cạnh đó, sử dụng nguồn nước uống không đảm bảo, có chứa asen cũng tăng nguy cơ mắc bệnh ác tính này…

Thường xuyên ăn một số loại thực phẩm mốc từ lúa mì, đậu tương làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan

Nếu nằm trong nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư gan, bạn có thể tiến hành kiểm tra thường xuyên, chẳng hạn như siêu âm gan B, kiểm tra chức năng gan, thực hiện các xét nghiệm khác. Đối với những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư gan, người bị bệnh gan mãn tính và nghiện rượu, các bác sĩ khuyên nên kiểm tra gan mỗi sáu tháng để phát hiện sớm và điều trị sớm ung thư gan.