Những điều cần biết để tránh ngộ độc khí than khi mùa đông đến

ANTD.VN - Khi đốt than để sưởi ấm trong phòng ngủ, phòng tắm chật hẹp lại đóng kín cửa, than cháy sẽ đốt hết khí ôxy, sinh ra khí CO gây ngộ độc. Trong khi đó, khí CO không màu, không mùi vị nên rất khó nhận biết, nhất là khi đang ngủ, mọi người sẽ dần lịm đi mà không biết gì. 

Theo bác sĩ Trần Quốc Ninh, người dân phải nắm rõ ngộ độc khí than là gì? Cần có những biện pháp phù hợp để cứu người bị ngộ độc khí than và đặc biệt là phải nắm rõ những thông tin cơ bản để tránh ngộ độc khí than cho bản thân và gia đình.

Cần nắm rõ thông tin cơ bản về ngộ độc khí than để có những biện pháp xử lý phù hợp. Ảnh: Nghệ An

Ngộ độc khí than là gì?

Khi đốt than để sưởi ấm trong phòng ngủ, phòng tắm chật hẹp lại đóng kín cửa, than cháy sẽ đốt hết khí ôxy, sinh ra khí CO gây ngộ độc. Ngộ độc khí than là do thiếu ôxy não, trong khi các tế bào chất xám chỉ huy hoạt động của con người, chịu trách nhiệm về hoạt động tinh thần, tình cảm, lý trí lại rất nhạy cảm với tình trạng thiếu ôxy.

Ngộ độc khí than nguy hiểm như thế nào?

Khi ngộ độc khí than, các tế bào này sẽ tổn thương trước. Ngộ độc quá nặng sẽ gây tử vong, còn những người sống được thì lại mất trí tuệ. Càng ở phòng kín thì nguy cơ ngộ độc khí CO càng tăng. Quá trình nhiễm độc khí xảy ra rất nhanh, khi bệnh nhân bắt đầu cảm thấy có điều gì đó “bất thường” cũng là lúc không còn khả năng kháng cự rồi lịm dần.

Làng gốm bát tràng vẫn còn hơn 150 lò nung dùng than. Ảnh Vnexpress

Di chứng thần kinh, tâm thần gặp ở nhiều trường hợp ngộ độc CO, sau khi hồi phục người bệnh thay đổi tính cách, giảm trí nhớ, giảm tập trung, liệt nửa người, vận động bất thường, đi đứng khó khăn, cử động chậm, tay chân cứng và run, cơ mặt bị liệt. Những biểu hiện này được gọi là hội chứng thần kinh - tâm thần muộn, chiếm tới 40% trường hợp nạn nhân bị ngộ độc khí CO.

Người bị ngộ độc khí biểu hiện như thế nào?

Ngộ độc khí than (khí CO) là tình trạng não bộ bị thiếu hụt oxy trầm trọng, khiến cho các tế bào chất xám chỉ huy hoạt động của con người bị tổn thương.

Khởi đầu của tình trạng ngộ độc khí than là những triệu chứng tản mạn và không đặc hiệu: Ở mức độ nhẹ, bệnh nhân thường chỉ thấy đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, mệt mỏi... Một số người có thấy da đỏ nhưng đây là triệu chứng không đặc hiệu. Ở mức độ vừa, người bị ngộ độc khí than sẽ thấy đau ngực, khó tập trung, nhìn mờ, khó thở nhẹ, mạch nhanh, thở gấp. Khi bị ngộ độc nặng thấy đau ngực, hồi hộp, mất định hướng, co giật, hôn mê, rối loạn nhịp tim, tụt huyết áp, thiếu máu cơ tim, bỏng da, tiểu tiện, đại tiện không tự chủ. Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể bị ngất, tím ở môi và các đầu ngón tay ngón chân.

Xử lý khi phát hiện người ngộ độc khí than

Có rất ít giải pháp cấp cứu ngộ độc khí. Giải pháp hàng đầu người thân có thể làm được là cách ly người bệnh với nguồn khí độc. Việc đầu tiên là mở thông cửa nơi có khí độc để người bệnh được thở tốt. Thuốc chữa hữu hiệu và cần làm nhất là oxy.

Tốt nhất là cho bệnh nhân thở oxy 100% càng nhanh càng tốt nhưng điều này thì chỉ có cơ sở y tế hoặc xe cấp cứu 115 mới có thể làm được. Ảnh: VnExpress.

Bản thân người đến cấp cứu nạn nhân cũng phải chú ý đảm bảo an toàn cho mình, đồng thời nhanh chóng gọi người khác hỗ trợ, gọi cấp cứu y tế như gọi 115. Nếu bệnh nhân thở yếu hoặc ngừng thở, phải tiến hành ngay việc thổi ngạt bằng hô hấp nhân tạo miệng - miệng hay miệng - mũi.

Nếu nạn nhân không còn tỉnh thì đặt bệnh nhân nằm nghiêng ở tư thế an toàn rồi vừa hà hơi thổi ngạt, vừa nhanh chóng chuyển đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí đúng cách và kịp thời.

Phòng tránh ngộ độc hiệu quả

Để phòng tránh ngộ độc thì cần phải dùng than đúng cách. Không đốt than, củi trong nhà, trong lều, không cho động cơ xe máy, ôtô... nổ máy trong phòng kể cả khi mở cửa cũng rất nguy hiểm.

Ở những nơi dùng than để đun nấu để tránh ngộ độc thì cần phải dùng đúng cách. Một trong những biện pháp là dùng than sạch, còn đơn giản hơn, không mất nhiều đầu tư chính là phải đun than ở nơi thoáng gió. Mỗi bếp của gia đình phải có một cột khói cao để dẫn thoát khí độc sinh ra trong quá trình đun nấu.

Nhân viên y tế cần tăng cường tuyên truyền cho nhân dân tại địa phương về cách phòng chống rét, đặc biệt với người già và trẻ em. Ảnh: Đại đoàn kết.

Các cơ sở khám chữa bệnh đảm bảo việc phòng chống rét cho người bệnh trong quá trình khám chữa bệnh. Nơi xếp hàng chờ khám, buồng khám, buồng điều trị phải đảm bảo kín gió, có đủ chăn đệm, lò sưởi... đảm bảo người bệnh được giữ ấm. Đồng thời, đảm bảo bố trí đủ cơ số thuốc cấp cứu, giường bệnh, chuẩn bị sẵn sàng các phương tiện cấp cứu để xử lý kịp thời các trường hợp cấp cứu thường gặp do thời tiết rét lạnh như các bệnh tim mạch, tăng huyết áp, viêm đường hô hấp cấp do các loại virut đường hô hấp gây ra do thời tiết rét đậm, rét hại...