Nhiều cơ sở vì lợi nhuận mà coi rẻ tính mạng người tiêu dùng

ANTD.VN - Trả lời phỏng vấn Báo An ninh Thủ đô, PGS.TS Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cho biết, số cơ sở vi phạm an toàn thực phẩm bị xử phạt trong thời gian qua tăng hơn chủ yếu là do thanh tra, kiểm tra nhiều hơn.

Nhiều cơ sở vì lợi nhuận mà coi rẻ tính mạng người tiêu dùng ảnh 1

- PV: Từ đầu năm đến nay, số cơ sở bị phát hiện và xử phạt vi phạm về an toàn thực phẩm (ATTP) rất lớn, tăng cao hơn so với cùng kỳ 2017. Điều này có đáng báo động không, thưa ông?

- PGS.TS Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế: Đầu tháng 2 vừa qua, Chính phủ ban hành Nghị định 15/2018/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật ATTP thay thế cho Nghị định 38, trong đó giảm 90% thủ tục hành chính liên quan đến ATTP để tạo thông thoáng cho doanh nghiệp. Nghị định 15 cho phép doanh nghiệp được tự công bố sản phẩm của mình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về công bố đó, thay vì gửi hồ sơ công bố tới các cơ quan Nhà nước để xác nhận, chỉ trừ một số sản phẩm phải công bố tại Bộ Y tế và Sở Y tế. 

Với quy định này, cơ quan quản lý Nhà nước sẽ chuyển đổi phương thức quản lý từ tiền kiểm như trước sang hậu kiểm. Chúng ta tạo điều kiện thông thoáng cho doanh nghiệp nhưng điều đó không có nghĩa là buông lỏng quản lý. Cũng vì thế, thực hiện Nghị định 15, từ tháng 2-2018 đến nay, các cơ quan chức năng đang tập trung vào thanh tra, kiểm tra và tăng cường hậu kiểm ATTP trên cả nước. Số đoàn thanh tra, kiểm tra, hậu kiểm ATTP của cả nước tăng lên nhiều hơn, số cơ sở được thanh tra, kiểm tra nhiều hơn và đương nhiên số cơ sở bị xử lý cũng nhiều hơn. 

Còn về mặt hành lang pháp lý trong quản lý ATTP cũng như tổng thể “bức tranh” ATTP ở nước ta hiện nay đã có khởi sắc hơn nhiều.

- Thanh tra nhiều nên phát hiện và xử phạt nhiều hơn, đó là về mặt cơ học. Song với con số gần 70.000 cơ sở vi phạm chỉ trong 6 tháng đầu năm, rõ ràng ATTP vẫn là vấn đề còn nhiều bất an, thưa ông?

- Đúng là vẫn còn nhiều cơ sở, nhiều cá nhân vì lợi nhuận mà bất chấp pháp luật, bất chấp cả luân thường đạo lý, coi rẻ sức khỏe, tính mạng của người tiêu dùng, gian dối trong sản xuất, tuồn ra thị trường những sản phẩm kém chất lượng, thậm chí là sản phẩm có hại, chứa chất cấm nguy hiểm tới sức khỏe con người.

Chẳng hạn gần đây, thông qua chương trình giám sát chủ động, các cơ quan chức năng đã phát hiện một số sản phẩm giảm cân, chủ yếu là thực phẩm chức năng có chứa              Sibutramine - chất gây hại cho tim mạch. Thậm chí, sau khi thanh tra,  kiểm tra, các cơ quan quản lý nhận thấy tần suất hoạt chất này có trong nhóm thực phẩm chức năng cao hơn so với những hoạt chất khác. Cục ATTP có công điện yêu cầu Giám đốc Sở Y tế, Trưởng ban Quản lý ATTP các tỉnh, thành phố chỉ đạo ở địa phương triển khai lấy mẫu trên diện rộng, ưu tiên giám sát chỉ tiêu Sibutramine. Bước đầu đã phát hiện sản phẩm trà thảo mộc của 1 công ty có địa chỉ ở TP.HCM có chứa Sibutramine.

Nhiều cơ sở vì lợi nhuận mà coi rẻ tính mạng người tiêu dùng ảnh 2Cơ quan chức năng sẽ thanh tra, kiểm tra đột xuất các cơ sở có dấu hiệu vi phạm an toàn thực phẩm

- Về phía người tiêu dùng, ông có khuyến cáo gì?

- Đôi khi người tiêu dùng rất cả tin vào các quảng cáo, vẫn còn dễ dãi trong lựa chọn, mua bán, sử dụng thực phẩm. Chẳng hạn, gần đây xuất hiện tình trạng bán hàng online một số sản phẩm liên quan đến sức khỏe, mỹ phẩm, thuốc đông y trên mạng xã hội, hầu hết loại hình kinh doanh này không đăng ký, không công bố với cơ quan quản lý Nhà nước, nói cách khác là lưu hành bất hợp pháp. Thế nhưng nhiều người tiêu dùng vẫn sẵn sàng mua các sản phẩm liên quan tới sức khỏe qua kênh online như vậy mà không cần tìm hiểu nguồn gốc của sản phẩm.

Rồi nhiều người kinh doanh, kể cả các bác sĩ, dược sĩ nhiều khi vì không hiểu biết quy định pháp luật mà vô tình tiếp tay cho các đối tượng kinh doanh gian dối. Ví dụ, cơ quan chức năng đã có quy định cấm hành vi dùng hình ảnh bác sĩ, dược sĩ để quảng cáo, giới thiệu sản phẩm thực phẩm liên quan tới sức khỏe nhưng nhiều cán bộ y tế vẫn thực hiện giới thiệu, quảng bá sản phẩm cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh. Cục ATTP đã nhiều lần gửi văn bản đến lãnh đạo các bệnh viện để quản lý cán bộ y tế vi phạm về quy định này.

- Cảm ơn ông!