Nguy hại khi lạm dụng thuốc dị ứng trị ho cho trẻ

ANTD.VN - Ho là phản ứng để tống vi trùng, dị vật, đờm nhớt... ra khỏi đường hô hấp. Bằng mọi cách để giảm ho, cắt ho chính là đang làm hại trẻ và một lưu ý đặc biệt là không nên tự ý dùng thuốc chống dị ứng.

Có thể khi trẻ bị ho, sổ mũi do thời tiết, nhiều bậc cha mẹ nghĩ ngay đến nguyên nhân dị ứng, do vậy thuốc kháng dị ứng (còn gọi là thuốc kháng histamin - antihistamine) thường được sử dụng. Nếu viêm mũi theo cơ chế dị ứng thì các thuốc kháng histamine sẽ có tác dụng giảm ngứa mũi, giảm tiết dịch mũi. Nhưng trên thực tế, đa số trường hợp ho, sổ mũi ở trẻ em là do bệnh cảm thông thường.

Mà trong bệnh này mũi bị viêm không phải theo cơ chế dị ứng, nếu có thì rất ít và chỉ khi đi khám bệnh, bác sĩ sẽ dựa vào kinh nghiệm để chẩn đoán và kê đơn thuốc điều trị. Đa số viêm mũi trong bệnh cảm lạnh - thứ gây viêm là các interlekin (IL) chứ không phải histamine nên các thuốc kháng dị ứng hầu như không có tác dụng.

Tuy nhiên, nhiều phụ huynh lại cho rằng khi họ cho con dùng thuốc với liều cao thì thấy hiện tượng ho, sổ mũi vẫn giảm. Vì sao lại có hiện tượng này? Đó chính là do ngoài tác dụng kháng histamine, thuốc còn có tác dụng kháng cholinernic (anticholinergic). Tác dụng này làm giảm tiết các chất nhầy đường hô hấp, khiến cho đứa trẻ bị khô mũi, khô miệng, các chất tiết ra rồi thì cô đặc lại và ứ đọng bên trong đường hô hấp khó tống ra ngoài. Bề ngoài thì có vẻ bệnh của bé đã giảm vì các triệu chứng ho, sổ mũi đã giảm, nhưng có thể trẻ đang gặp những rắc rối do chính tác dụng anticholinergic như: khô mũi, miệng, táo bón, bí tiểu, nhịp tim nhanh...

 Thực tế việc sử dụng thuốc giảm ho, sổ mũi hầu như không đem lại bất kỳ lợi ích nào cho trẻ. Dù rằng con của bạn có chảy mũi, ho sùng sục nhưng vẫn vui vẻ, chơi bời, không quấy khóc... thì cha mẹ không nên sốt ruột. Phụ huynh cũng không nên sốt ruột khi trẻ ho gây kém ngủ một chút, nôn ói một chút; không nên suy nghĩ rằng để ho lâu sẽ lan xuống phổi... Việc dùng thuốc ho hay không dùng thuốc cũng chỉ trong vòng 1 tuần là triệu chứng ho sẽ giảm và hết. Chỉ nên dùng thuốc khi tình trạng ho, sổ mũi khiến trẻ quấy khóc, sốt, biếng ăn... và đã được bác sĩ chuyên khoa nhi khám và chỉ định dùng thuốc.

Theo khuyến cáo của Viện hàn lâm Nhi khoa Mỹ: Không dùng bất cứ sản phẩm thuốc không kê toa (OTC) nào cho trẻ em dưới 6 tuổi bị cảm lạnh, trong khi mật ong có thể giảm ho và dường như vô hại đối với trẻ trên 1 tuổi.