- Hàng nghìn người phải hưởng mức lương hưu dưới 1,3 triệu đồng/tháng
- Hưởng lương hưu 100 triệu đồng/tháng do không bị khống chế mức trần đóng BHXH
- Để chuyện buồn về lương hưu không tiếp diễn...
Khoảng 21.000 lao động nữ bị ảnh hưởng bởi cách tính lương hưu mới
Thời điểm có hiệu lực của quy định thay đổi cách tính lương hưu theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2014 đã cận kề. Dù vậy, dư luận vẫn còn nhiều băn khoăn vì theo cách tính này, hàng chục nghìn lao động nữ nghỉ hưu trong năm 2018 sẽ phải chịu mức lương hưu thấp hơn so với người nghỉ năm 2017. Hơn nữa, việc áp dụng quy định khác nhau giữa nam và nữ đã vô tình tạo ra bất bình đẳng giới.
21.000 lao động nữ bị ảnh hưởng
Theo ông Bùi Văn Cường, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Luật BHXH 2006 quy định, để đạt được tỉ lệ hưởng lương hưu tối đa 75%, người lao động cần có thời gian đóng BHXH là 30 năm đối với nam và 25 năm đối với nữ. Luật BHXH 2014 đã sửa đổi cách tính lương hưu của cả nam và nữ theo hướng nâng thời gian tham gia BHXH của người lao động để được hưởng lương hưu tối đa 75% (nam từ 30 năm lên 35 năm, nữ từ 25 năm lên 30 năm).
Nếu áp theo quy định mới, từ ngày 1-1-2018, mức lương hưu hàng tháng đối với lao động nam, được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH, tương ứng với số năm đóng BHXH của lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ năm 2022 trở đi là 20 năm. Sau đó, cứ thêm mỗi năm tham gia BHXH được tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Đối với lao động nữ, mức lương hưu hàng tháng được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH, tương ứng với 15 năm đóng BHXH của lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm. Sau đó, cứ thêm mỗi năm tham gia BHXH được tính thêm 2% (thay vì tính 3% như trước đây) mức tối đa bằng 75%.
Do quy định cách tính lương hưu của lao động nữ thay đổi lớn ngay trong năm 2018 dẫn đến một số lao động nữ có dưới 30 năm đóng BHXH nghỉ hưu năm 2018 sẽ có tỉ lệ lương hưu thấp hơn hẳn so với người có cùng thời gian đóng BHXH nghỉ hưu năm 2017. Mức cao nhất lên đến 10% tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXH.
Theo số liệu dự báo của BHXH Việt Nam, dự kiến năm 2018 có khoảng 50.000 lao động nữ nghỉ hưu, trong đó có trên 21.000 người có thời gian đóng BHXH dưới 30 năm. Do lao động nữ phải áp dụng ngay cách tính lương hưu mới, nên 21.000 lao động nữ bị thiệt hơn so với người cùng giới có cùng thời gian đóng BHXH và nghỉ hưu năm 2017. Trong đó, có khoảng 4.000 lao động nữ thiệt nhiều nhất, khoảng từ 5-10% lương hưu.
Tính lương theo cách cũ
Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, thời gian vừa qua, tổ chức công đoàn liên tục nhận được ý kiến của đoàn viên công đoàn và người lao động phản ánh sự chưa hợp lý của Luật BHXH 2014 về quy định mức lương hưu hàng tháng đối với lao động nữ nghỉ hưu từ ngày 1-1-2018.
Theo ông Bùi Văn Cường, quy định trên của Luật BHXH 2014 về mức lương hưu hàng tháng của lao động nữ đã tạo ra tình trạng “sốc” do thay đổi chính sách và chưa bảo đảm nguyên tắc bình đẳng giới, gây phản ứng tiêu cực và tâm lý bất an cho người lao động, ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới cũng như chính sách an sinh xã hội của đất nước.
Để khắc phục những tồn tại, bất cập đó, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét tạm dừng thực hiện khoản 2, điều 56 và khoản 2 điều 74 Luật BHXH 2014. Cách tính lương hưu đối với lao động nữ từ thời điểm 1-1-2018 vẫn thực hiện như cũ. Việc điều chỉnh cần nghiên cứu, sửa đổi theo hướng có lộ trình điều chỉnh cách tính lương hưu cho lao động nữ, bảo đảm cân bằng quyền lợi của lao động nam và lao động nữ trong thụ hưởng chính sách BHXH.
Đại diện Bộ LĐ-TB&XH cho biết, Bộ này có trách nhiệm tham mưu cho Chính phủ tính toán các giải pháp về việc dừng thực hiện quy định điều chỉnh cách tính lương hưu mới. Các giải pháp sẽ được cân nhắc, tính toán đảm bảo nguyên tắc không để lao động nữ thiệt thòi, thực hiện có lộ trình, theo nguyên tắc có đóng có hưởng, tạo điều kiện cho quỹ BHXH ổn định và phát triển bền vững, không tạo ra những bức xúc trong xã hội.
