Lợi dụng chở thuê bốc thêm hàng, phạm tội gì?

ANTĐ - Phạm Văn Khánh (SN 1976) là chủ kiêm lái xe tải thường xuyên được Công ty TNHH Hoàng Tín thuê chở hàng từ kho của công ty giao cho Hợp tác xã Minh Toàn. Trong một lần chở hàng, do đã quen nhau nên thủ kho của Công ty TNHH Hoàng Tín thỏa thuận và cho Khánh vào kho tự bốc và xếp hàng lên xe, mỗi chuyến là 30 bao hàng ra cổng thủ kho mới kiểm tra số hàng vận chuyển và ký vào phiếu xuất hàng. 

Ngày 12-4, Khánh đã chở được 4 chuyến, mỗi chuyến đúng 30 bao hàng, đến chuyến thứ năm Khánh xếp thêm 2 bao hàng lên xe (vượt 2 bao so với thỏa thuận với thủ kho). Khi ra cổng kho, Khánh đưa phiếu xuất hàng cho thủ kho ký. Tin rằng Khánh chở đủ số bao hàng như đã thỏa thuận nên thủ kho không đếm lại số bao hàng mà ký xác nhận ngay vào phiếu xuất hàng như các chuyến trước. Bằng thủ đoạn trên Khánh đã chiếm đoạt được 2 bao hàng của Công ty Hoàng Tín trị giá 20 triệu đồng. Sau nhiều lần bị mất hàng, thủ kho đã lắp đặt camera và phát hiện hành vi của Khánh đã  báo cho cơ quan công an. 

Vấn đề đặt ra là hành vi của Phạm Văn Khánh phạm tội gì?

 Ý kiến bạn đọc :

Phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Trong vụ việc này Phạm Văn Khánh đã phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được quy định tại Điều 139, Bộ luật Hình sự. Theo quy định, tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là hành vi chiếm đoạt tài sản của người khác bằng thủ đoạn gian dối.

Trong vụ việc trên, hành vi gian dối của Khánh được thể hiện qua việc 4 chuyến đầu mỗi chuyến Khánh chở đúng 30 bao hàng, tuy nhiên đến chuyến thứ năm Khánh đã cố ý xếp thêm 2 bao hàng lên xe (vượt 2 bao so với thỏa thuận với thủ kho).

Khi ra cổng kho, Khánh thể hiện thái độ điềm nhiên như vẫn chở 30 bao hàng như các chuyến trước và đưa phiếu xuất hàng cho thủ kho ký. Bằng thái độ tạo niềm tin cho người khác như vậy, Khánh đã nhiều lần chiếm được tài sản có giá trị của công ty. Với hành vi như vậy cần phải xử lý Phạm Văn Khánh về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Hoàng Thanh Hằng (Lục Ngạn - Bắc Giang)

Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

Có thể thấy sau nhiều lần đã làm việc với nhau, giữa Phạm Văn Khánh và người thủ kho của Công ty TNHH Hoàng Tín đã có lòng tin nhất định. Điều này được thể hiện ở chỗ thủ kho của Công ty TNHH Hoàng Tín thỏa thuận và cho Khánh vào kho tự bốc và xếp hàng lên xe, mỗi chuyến là 30 bao hàng ra cổng thủ kho mới kiểm tra số hàng vận chuyển và ký vào phiếu xuất hàng.

Như vậy có thể hiểu Khánh đã nhận tài sản từ thủ kho của Công ty TNHH Hoàng Tín một cách hợp pháp, ngay thẳng và sau đó lợi dụng lòng tin của người thủ kho mới thực hiện hành vi gian dối để chiếm đoạt tài sản. Hành vi này theo tôi đã phạm tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản được quy định tại Điều 140, Bộ luật Hình sự.

Một trong những dấu hiệu của tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản chỉ xảy ra trong lĩnh vực hợp đồng, điều này phù hợp với việc Công ty TNHH Hoàng Tín đã thuê Khánh chở hàng từ kho của công ty giao cho Hợp tác xã Minh Toàn. Do đó cần xử lý Khánh về hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Vũ Hồng Trường (Kỳ Anh - Hà Tĩnh )

Tội trộm cắp tài sản

Có thể thấy, một trong những biểu hiện của tội trộm cắp tài sản là hành vi lén lút chiếm đoạt tài sản của người khác. Hành vi lén lút là cố ý giấu giếm, vụng trộm không để lộ ra hành động của mình, còn chiếm đoạt là hành vi lấy tài sản của người khác để trở thành tài sản của mình. Trong vụ việc trên, tôi nhận thấy hành vi của lái xe Khánh có đầy đủ cả hai yếu tố là lén lút và chiếm đoạt.

Hành vi lén lút của Khánh được biểu hiện ở việc lợi dụng việc không có người trông coi đã xếp thêm lên xe của mình 2 bao hàng vượt quá so với quy định. Mặc dù biết mình chỉ là người chở hàng thuê và số hàng mình chở là của Công ty TNHH Hoàng Tín nhưng Khánh đã bất chấp để trộm cắp 2 bao hàng của công ty thành của riêng. Do đó, cần phải xử lý Khánh về tội trộm cắp tài sản được quy định tại Điều 138, Bộ luật Hình sự.

Vũ Minh Tuấn (Bỉm Sơn - Thanh Hóa)

 Bình luận của luật sư :

Về quan điểm Phạm Văn Khánh phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Người phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản ngay từ đầu đã có ý định chiếm đoạt tài sản nên có các hành vi giả dối để đi đến ký kết các hợp đồng giả tạo, từ đó họ được giao tài sản. Trong vụ việc này,

- Thứ nhất: Phạm Văn Khánh không có hành vi đưa ra những thông tin không đúng sự thật nhằm tạo lòng tin ở thủ kho để thủ kho nguyện giao tài sản cho mình. Thủ kho không tự nguyện giao hàng cho Khánh, mà đến chuyến thứ năm Khánh tự xếp thêm 2 bao hàng lên xe (vượt 2 bao so với thỏa thuận với thủ kho). 

- Thứ hai: Phạm Văn Khánh không có ý thức chiếm đoạt tài sản ngay từ đầu. Cụ thể, việc Công ty TNHH Hoàng Tín ký hợp đồng thuê Khánh chở hàng xuất phát từ ý chí của công ty đó, Khánh không sử dụng thủ đoạn gian dối, không có hành vi đưa ra những thông tin không đúng sự thật nhằm tạo lòng tin ở chủ tài sản và họ nguyện giao tài sản cho người có thủ đoạn gian dối. Thủ đoạn gian dối của Khánh không có trước hành vi nhận được tài sản từ chủ tài sản và hành vi chiếm đoạt tài sản. Như vậy, Khánh không thể phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Đối với ý kiến cho rằng Khánh phạm tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản là hành vi chiếm đoạt toàn bộ hay một phần tài sản đã được giao trên cơ sở hợp đồng đã được ký kết giữa chủ tài sản và người có hành vi chiếm đoạt. Hành vi chiếm đoạt ở đây là hành vi không thực hiện đúng nghĩa vụ cam kết. Đó là:

- Không trả lại tài sản bằng thủ đoạn bỏ trốn hoặc thủ đoạn gian dối (như giả tạo bị mất; đánh tráo tài sản; rút bớt tài sản...).

- Không trả lại được tài sản do không có khả năng vì đã sử dụng vào mục đích bất hợp pháp (buôn lậu, buôn bán hàng cấm hay đánh bạc...).

Để xác định một cách đúng đắn Phạm Văn Khánh có phạm tội lạm dụng tín nhiệm nhằm chiếm đoạt tài sản hay không cần phải căn cứ vào điều kiện: Hành vi phạm tội của tội này là hành vi chiếm đoạt toàn bộ hay một phần tài sản đã được giao trên cơ sở hợp đồng (hợp đồng chuyển thuê) được ký kết giữa chủ tài sản (Công ty TNHH Hoàng Tín) với người có hành vi chiếm đoạt là Khánh và giá trị tài sản đã đủ yếu tố cấu thành tội. Như vậy, chủ tài sản đã tín nhiệm giao tài sản cho Khánh trong quá trình vận chuyển hàng hóa từ Công ty TNHH Hoàng Tín đến Hợp tác xã Minh Toàn.

Tuy nhiên, Công ty TNHH Hoàng Tín không có hợp đồng trong việc giao tài sản trong kho hàng cho Khánh. Số lượng hàng được bốc xếp lên xe vẫn được sự kiểm tra của thủ kho trước khi rời công ty (30 bao hàng 1 chuyến).

Khánh được tự ý vào bốc xếp hàng lên xe là do sự thỏa thuận quen biết giữa thủ kho và Khánh chứ không trên cơ sở hợp đồng và không có sự tự nguyện giao tài sản của Công ty TNHH Hoàng Tín. Sau khi bốc dỡ hàng lên xe, trước khi ra khỏi công ty, trong mỗi chuyến hàng thủ kho đều kiểm tra đủ 30 bao hàng và ký vào phiếu xuất kho.

Trong chuyến hàng thứ năm, việc “Tin rằng Khánh chở đủ số bao hàng như các chuyến trước, lại đã giữa trưa nên thủ kho không đếm lại số bao hàng Khánh vận chuyển mà ký xác nhận ngay vào phiếu xuất 30 bao hàng” là sự sơ suất, sai sót trong việc kiểm tra hàng hóa của thủ kho công ty dẫn đến việc Khánh chiếm đoạt thành công 2 bao hàng. Như vậy, trong trường hợp này, Khánh không thể phạm tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản được quy định tại Điều 140, Bộ luật Hình sự. 

Căn cứ theo tình huống của vụ việc có thể khẳng định, Phạm Văn Khánh đã phạm tội trộm cắp tài sản được quy định tại Điều 138, Bộ luật Hình sự là có căn cứ. Cụ thể như sau:

Theo quy định tại Điều 138, Bộ luật Hình sự: Tội trộm cắp tài sản là hành vi lén lút chiếm đoạt tài sản đang có người quản lí. Như vậy, thủ đoạn lén lút, bí mật là đặc trưng của tội trộm cắp, là thủ đoạn quyết định đến việc chiếm đoạt được tài sản.

Ở trong vụ việc này, dấu hiệu chiếm đoạt được thể hiện ở chỗ: Theo quy định của công ty, Khánh chỉ được phép chở đúng 30 bao hàng nhưng Khánh đã chiếm đoạt thêm 2 bao hàng nữa. Ở đây, tài sản mà Khánh đã chiếm đoạt không phải là vật nhỏ gọn (không thể giấu tài sản trong người). Như vậy, tội trộm cắp tài sản hoàn thành khi Khánh đưa được 2 bao hàng này lên xe, rời khỏi khu vực bảo quản (kho hàng).

Hành vi chiếm đoạt của Khánh là hành vi lén lút. Do được sự tin tưởng của thủ kho nên Khánh được vào kho tự bốc và xếp hàng lên xe, mỗi chuyến là 30 bao hàng ra cổng thủ kho mới kiểm tra số hàng vận chuyển và ký vào phiếu xuất hàng. Lợi dụng lúc thủ kho tin tưởng, sơ hở nên Khánh đã tiến hành việc chiếm đoạt thêm 2 bao hàng. Như vậy, Khánh đã có ý thức che giấu hành vi mà mình đang thực hiện.  

Tài sản mà Khánh chiếm đoạt ở đây là tài sản đang có chủ. Chủ sở hữu những bao hàng này là Công ty TNHH Hoàng Tín. Vị trí ban đầu của 2 bao hàng là trong kho hàng và thuộc quyền sở hữu của Công ty TNHH Hoàng Tín.

Khánh và Công ty TNHH Hoàng Tín chỉ thỏa thuận ký kết hợp đồng trong việc Khánh chở số hàng hóa từ Công ty TNHH Hoàng Tín sang Hợp tác xã Minh Toàn chứ không thỏa thuận việc Khánh sẽ được vào kho để bốc dỡ hàng theo ý muốn của mình. Cho nên, hành vi của Khánh trong trường hợp này là hành vi lén lút chiếm đoạt tài sản đang có chủ.

Về mặt chủ quan, người phạm tội trộm cắp tài sản khi thực hiện hành vi phạm tội nhận thức rõ tài sản mình chiếm đoạt là tài sản có người quản lý. Ở đây Khánh biết chủ sở hữu các bao hàng là Công ty TNHH Hoàng Tín nhưng vẫn lợi dụng lúc thủ kho sơ hở, chủ quan để lén lút chiếm đoạt.

Việc trong chuyến thứ năm, thủ kho không kiểm tra số hàng mà ký luôn vào phiếu xuất kho đã tạo điều kiện cho Khánh thực hiện chiếm đoạt 2 bao hàng trót lọt. Như vậy, có thể thấy hành vi của Khánh là cấu thành tội trộm cắp tài sản theo Điều 138, Bộ luật Hình sự.

Luật sư Đoàn Mạnh Hùng, (Văn phòng Luật sư Hùng Mạnh)