- Hà Nội phát động Cuộc thi ảnh về hoàng hôn để quảng bá du lịch Thủ đô
- Thích thú khám phá đại dương từ bên trong "quả bóng biển"
- Bí ẩn những cuộc đời Thánh nữ (1): Tìm gặp thánh sống
Nepal không chỉ có đỉnh Everest, nóc nhà thế giới, các cung đường leo núi đẹp đến lặng người, hay các đền đài cung điện cầu kỳ, tinh xảo được xây dựng từ hàng thế kỷ trước. Nepal còn có những tập tục truyền thống thú vị khiến bất cứ vị khách du lịch tò mò nào cũng phải kinh ngạc. Việc chọn lựa và thờ phụng một bé gái như là một nữ thần sống là một trong số những phong tục truyền thống độc đáo ở Nepal.
Kumari là ai?
Kumari có nguồn gốc từ tiếng Phạn, có nghĩa là “công chúa”. Trong tiếng Nepal, từ này lại có nghĩa là “trinh nữ”. Các Kumari là những cô gái ở độ tuổi trước dậy thì. Họ được coi là hóa thân sống của nữ thần Taleju và được nhận sức mạnh cũng như quyền năng của vị nữ thần này. Kumari được coi là một vị nữ thần Hindu nhưng các ứng viên lại được lựa chọn từ những gia đình Phật giáo.
Một bé gái được chọn trở thành Kumari sẽ tại vị cho đến khi có kỳ kinh nguyệt đầu tiên. Khi đó, các bé gái - các Nữ thần Trinh nữ Kumari - bị coi như đã không còn trong sạch và nữ thần đã rời khỏi cơ thể họ.
Trishna Shakya (5 tuổi) hiện đang là Kumari tại Kathmandu. Khi chính thức “lên ngôi”, cô bé phải rời gia đình đến đến sống tại nơi ở dành riêng cho các Nữ thần Trinh nữ - Kumari Ghar. (Ảnh: Reuters)
Bên cạnh đó, nếu Kumari mắc phải các bệnh nghiêm trọng hoặc chảy máu – kể cả vì tai nạn ngẫu nhiên, cô bé cũng sẽ phải từ nhiệm. Chính vì thế, ngay cả một vết xước nhỏ cũng có thể là nguyên nhân khiến một Kumari bị loại bỏ. Lúc đó, người ta sẽ khởi động một quá trình tuyển lựa phức tạp để chọn ra một Kumari khác thay thế.
Có khá nhiều cầu chuyện xoay quanh nguồn gốc của tục lệ tôn thờ nữ thần Kumari. Hai câu chuyện được lưu truyền rộng rãi trong rất nhiều cộng đồng dân cư tại Nepal liên quan đến hai vị vua từng trị vì khu vực này.
Câu chuyện đầu tiên là về vị vua Jaya Prakash Malla, vị vua cuối cùng của triều đại Malla. Theo kể lại, nữ thần Taleju đến cung điện của vua Jaya Prakash Malla hằng đêm trong hình hài của một cô gái trẻ xinh đẹp với điều kiện đức vua phải giữ bí mật cuộc gặp gỡ giữa họ. Hai người trò chuyện và chơi trò xúc xắc rất vui vẻ.
Vào một đêm, hoàng hậu lẻn vào cung thất của nhà vua và phát hiện ra cuộc gặp gỡ này. Nữ thần Taleju nhận ra sự có mặt của hoàng hậu và rời đi trong giận dữ. Sau đó, bà báo mộng cho đức vua rằng mình sẽ hóa thân trở lại dưới hình dạng của một đứa trẻ. Cố gắng tạ lỗi với nữ thần, nhà vua bỏ nhiều công sức để tìm kiếm đứa trẻ sở hữu tinh thần, sức mạnh và quyền năng của bà. Kể từ đó, truyền thống tìm kiếm, chọn lựa và tôn thờ Kumari bắt đầu.
Bên trong Kumari Ghar, cung điện của Kumari tại quảng trường Kathmandu Durbar
Câu chuyện thứ hai lại liên quan đến vị vua Trailokya. Trong câu chuyện này, nữ thần Taleju cũng đến thăm đức vua hằng đêm trong tẩm thất của ngài. Hai người chơi xúc xắc và thảo luận nhiều về chính sự.
Một đêm, do say mê vẻ đẹp của nữ thần và không thể kiểm chế được mình, đức vua có những hành vi khiếm nhã khiến bà vô cùng tức giận. Bà trừng phạt nhà vua và không đến thăm cung điện của người nữa. Đức vua cầu xin nữ thần trở lại. Cuối cùng, bà đồng ý xuất hiện trong hình hài một trinh nữ xuất thân trong gia đình thuộc tộc Shakya. Như vậy, tục tôn thờ nữ thần Trinh nữ Kumari hình hành.
Đã từng có nhiều Kumari tại Nepal. Tuy nhiên, nhiều nơi đã dừng việc tuyển lựa Kumari mới. Hiện tại, chỉ còn 3 vị Kumari chính thức tại 3 thành phố thuộc thung lũng Kathmandu
Không chỉ có một Kumari ở Nepal. Dường như mỗi thành phố hoặc cộng đồng dân cư của Nepal đều có Kumari của riêng mình. Tuy nhiên, chỉ 3 Kumari chính thức tại Kathmandu, Bhaktapur và Lalitpur (Patan). Trong số đó, vị Kumari nổi tiếng nhất, được coi là Kumari hoàng gia, cư ngụ tại Kumari Ghar – một cung điện nằm trong trung tâm thành phố Kathmandu.
Ly kỳ việc tuyển chọn Kumari
Quá trình tuyển chọn một Kumari mới đặc biệt nghiêm ngặt và tốn thời gian. Để có thể trở thành ứng cử viên, tất cả các cô gái/bé gái đủ điều kiện phải trải qua nhiều giai đoạn kiểm tra. Ngoài nguồn gốc và tổ tiên của họ, chỉ thuộc các gia tộc Shakya và Bajracharya và có đẳng cấp cao, họ còn được kiểm tra kỹ lưỡng về đặc điểm sức khỏe và thể chất: không bị các vết thương gây mất máu, không bị bất kỳ bệnh tật nào, không có bất kỳ vết thâm/vết xước hoặc dấu vết nào trên cơ thể, không bị mất răng…
Khi vượt qua những yêu cầu cơ bản đầu tiên này, các ứng cử viên phải trải qua cuộc kiểm tra về “32 dấu hiệu hoàn hảo”. Một vài trong số đó là: Cơ thể giống cây đa, lông mi giống bò, đùi giống nai, ngực như sư tử, giọng nói mềm và rõ ràng như vịt, tóc và mắt phải rất đen, bộ phận sinh dục nhỏ… Những người có trách nhiệm tuyển lựa, các tu sĩ, cũng quan sát sự thanh thản, kiên nhẫn và khả năng không sợ hãi của các cô gái đồng thời kiểm tra cả lá số tử vi của họ.
Ở Nepal, Kumari có địa vị rất cao. Vào các dịp đặc biệt, các nhà lãnh đạo đất nước đôi khi cũng đến gặp nữ thần Trinh nữ để xin được ban phúc. (Ảnh: Broadly)
Bài kiểm “đáng sợ” nhất đối với một cô gái nhỏ với tư cách là một Kumari là lễ hội Dashain của Hindu giáo. Vào đêm ngày thứ 8 của lễ hội Dashain, “Đêm đen”, có những con trâu và dê sẽ được hiến tế. Kumari sẽ được đưa vào trong căn phòng tối tại ngôi đền thờ nữ thần Taleju, đứng trước những cái đầu của các con vật bị hiến tế trong ánh nến, để thực hiện nghi thức cúng tế. Kumari không được tỏ ra sợ hãi trong suốt trải nghiệm này.
Kumari phải luôn giữ được sự trong trắng và thuần khiết. Vì lẽ đó, kể từ thời khắc được chọn trở thành vị thánh sống, cô gái sẽ không bao giờ được đặt chân xuống đất để tránh bị làm ô uế. Do đó, mỗi khi ra ngoài cung điện để tham gia các nghi lễ, Kumari sẽ ngồi trên một chiếc kiệu có người khiêng hoặc phải có người bế cô gái di chuyển từ nơi này đến nơi khác. Kumari sẽ luôn luôn mặc đồ đỏ, tóc búi cao và trên trán được vẽ một con mắt lửa như một biểu tượng cho sức mạnh đặc biệt của cô.
Đôi chân của nữ thần sẽ không bao giờ được chạm xuống đất. Mọi người thường dâng cúng một chút tiền để cầu xin được ban phúc. (Ảnh: Narendra Shrestha/EPA)
Cuộc sống của một ứng cử viên sẽ thay đổi hoàn toàn khi cô được lựa chọn trở thành Kumari. Và cuộc sống ấy cũng lại một lần nữa thay đổi khi kỳ kinh nguyệt đầu tiên xuất hiện khiến cô gái phải từ nhiệm và chứng kiến một ứng cử viên mới, thay mình, ngồi lên chiếc ngai của Kumari - Nữ thần Trinh nữ và nhận lời xưng tụng mà mình đã từng được nhận.
Đón xem Kumari tại Nepal (2): Nữ thần hoàn tục ra sao?
