Chân dung "thầy giáo làng" ở Kenya - người xuất sắc giành giải "Giáo viên toàn cầu" 2019

ANTD.VN - Một giáo viên khoa học từ vùng nông thôn Kenya, người đã dành 80% tiền lương của mình để giúp đỡ những học sinh nghèo đã được trao giải thưởng “Giáo viên toàn cầu” Quỹ Varkey 2019 trị giá 1 triệu USD. Vượt lên 10.000 đề cử từ 179 quốc gia, anh Peter Tabichi, 36 tuổi, giáo viên Toán và Vật lý tại trường trung học Keriko ở Kenya vừa dự lễ trao giải tại Dubai.

Chân dung "thầy giáo làng" ở Kenya - người xuất sắc giành giải "Giáo viên toàn cầu" 2019 ảnh 1“Thầy giáo làng” Peter Tabichi vinh dự đón nhận giải thưởng “Giáo viên toàn cầu” 2019 hôm 24-3 tại Dubai

Tại lễ nhận giải thưởng, thầy giáo Tabichi xúc động nói: “Tôi có mặt được ở đây là nhờ những thành tích của các em học sinh. Giải thưởng này mang đến cho các em một cơ hội và nói với thế giới rằng họ có thể làm bất cứ điều gì”. “Châu Phi sẽ sản sinh ra các nhà khoa học, kỹ sư, doanh nhân mà đến một ngày tên tuổi họ sẽ nổi tiếng ở khắp nơi trên thế giới. Tôi tin rằng khoa học và công nghệ có thể đóng vai trò hàng đầu trong việc giải phóng tiềm năng của châu Phi. Đây là bình minh của châu Phi, là thời đại của châu Phi”, “Giáo viên toàn cầu” - Peter Tabichi nhấn mạnh. 

Biến thách thức thành cơ hội

Trường trung học Keriko ở làng Pwani, huyện Nakuru, một vùng hẻo lánh, nửa khô cằn của Thung lũng Rift của Kenya thoạt nhìn có vẻ giống như bất kỳ một trường trung học bình thường nào khác ở châu Phi. Nhưng chính ngôi trường này ẩn chứa một điều kỳ diệu, một câu chuyện “phi thường”, khi nhờ có sự truyền cảm hứng của giáo viên Toán và Vật lý Peter Tabichi, tình yêu dành cho khoa học đang thay đổi cuộc sống của 480 học sinh nơi đây.

“Tôi có mặt được ở đây là nhờ những thành tích của các em học sinh. Giải thưởng này mang đến cho các em một cơ hội và nói với thế giới rằng họ có thể làm bất cứ điều gì. Châu Phi sẽ sản sinh ra các nhà khoa học, kỹ sư, doanh nhân mà đến một ngày tên tuổi họ sẽ nổi tiếng ở khắp nơi trên thế giới. Tôi tin rằng khoa học và công nghệ có thể đóng vai trò hàng đầu trong việc giải phóng tiềm năng của châu Phi. Đây là bình minh của châu Phi, là thời đại của châu Phi”

Peter Tabichi (người đoạt giải “Giáo viên toàn cầu” 2019) 

Sống ở nơi hay xảy ra hạn hán và đói kém, học sinh của trường Keriko hầu hết là con em các gia đình nghèo, gần 1/3 là trẻ mồ côi hoặc sống với cha-mẹ đơn thân, đến ăn còn chẳng đủ no. Học sinh ở đây phải đi bộ 7km đến trường dù đoạn đường nhiều lúc không thể đi được vào mùa mưa. Các học sinh cũng từng có người lạm dụng ma túy, mang thai ở tuổi vị thành niên, bỏ học, kết hôn khi còn ít tuổi và có vài trường hợp đã tự tử. Đó là chưa kể những thách thức trong việc tiếp cận giáo dục như nhiều vùng cận Sahara của châu Phi khác: thiếu tài nguyên giảng dạy và học tập, thiếu giáo viên, tỷ lệ bỏ học cao…

Nhưng trong bối cảnh đó, thầy giáo Peter Tabichi đã trích 80% thu nhập hàng tháng của mình để giúp đỡ các học sinh gặp khó khăn. Chính sự cống hiến và tin tưởng của người thầy mà những em học sinh xuất phát từ vùng nghèo khó này có thể tham gia tranh tài trong các cuộc thi khoa học quốc gia.

Đơn cử, các học sinh của thầy Peter Tabichi đã tham gia Hội chợ Khoa học và Kỹ thuật Kenya 2018, nơi họ trưng bày một phát minh giúp người mù và người điếc đo các vật thể. Trường THCS Keriko lần đầu tiên đại diện cho các trường công lập trên toàn quốc tham gia tranh tài ở hội chợ khoa học nói trên.

Thành viên đội tuyển toán và khoa học của trường cũng vượt qua vòng loại, chuẩn bị dự thi Hội chợ khoa học và kỹ thuật quốc tế INTEL năm 2019 sắp diễn ra ở Arizona, Mỹ. Cũng ở một cuộc thi khoa học quốc tế khác, học sinh của thầy Tabichi còn giành được một giải thưởng từ Hiệp hội Hóa học Hoàng gia Anh sau khi khai thác đời sống thực vật địa phương để tạo ra điện. 

Chân dung "thầy giáo làng" ở Kenya - người xuất sắc giành giải "Giáo viên toàn cầu" 2019 ảnh 2Thầy Peter trong một giờ dạy tại trường trung học Keriko, Kenya 

Lấp đầy khoảng cách giữa giáo dục với khoa học

Không nhiều người biết rằng, thầy giáo Tabichi hướng dẫn các em trong điều kiện cả trường chỉ có 1 máy tính duy nhất, kết nối Internet kém và trung bình 1 giáo viên phụ trách 58 em. Đầu tiên, anh mở Câu lạc bộ bồi dưỡng tài năng, sau đó mở thêm Câu lạc bộ khoa học của trường, giúp các học sinh thiết kế các dự án nghiên cứu, với 60% dự án đủ đáp ứng tiêu chuẩn dự thi quốc gia.

“Tôi thường sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong 80% bài giảng để thu hút học sinh, vì thế tôi phải đến các quán cà phê Internet để thu thập thêm nội dung làm tư liệu giảng dạy”, giáo viên Tabichi nói. “Tôi và 4 đồng nghiệp cũng kèm riêng học sinh yếu môn Toán và khoa học ngoài giờ trên lớp, thường là đến nhà các em vào cuối tuần để gặp gỡ gia đình, chỉ ra các thách thức mà họ phải vượt qua”, giáo viên này chia sẻ. 

Đáng chú ý, 3 năm qua, số học sinh đăng ký vào trường đã tăng gấp đôi lên 400 em. Các trường hợp vi phạm kỷ luật đã giảm từ 30 mỗi tuần xuống chỉ còn 3. Năm 2017, tỷ lệ học sinh của trường đỗ đại học là 16/59 em, trong khi năm 2018, 26 học sinh đã đỗ đại học và cao đẳng. Thành tích của học sinh nữ cũng có sự vượt trội, với các cô gái có kết quả dẫn đầu cả 4 kỳ kiểm tra trong năm ngoái.

Xuất thân từ một gia đình truyền thống làm giáo viên, Tabichi cho biết, anh nhận thấy các giáo viên có thể đóng lớn cho cộng đồng thông qua sự cống hiến và niềm đam mê của họ. Anh đã lấy cha mình làm gương khi cảm nhận người thầy đóng vai trò giác ngộ cho học sinh về cách giải quyết những thách thức của cuộc sống. “Thấy học sinh của mình phát triển về kiến thức, kỹ năng và sự tự tin là niềm vui lớn nhất của tôi trong giảng dạy! Khi các em trở nên kiên cường, sáng tạo và làm việc hiệu quả trong xã hội, tôi rất hài lòng vì đã đóng vai trò là người tạo ra vận mệnh lớn nhất của họ và là chìa khóa mở ra tiềm năng của họ theo cách thú vị nhất”, thầy giáo Tabichi chia sẻ.

Vào tháng 2-2019, Tabichi là một trong 10 ứng viên lọt vào chung kết giải thưởng “Giáo viên toàn cầu” của quỹ Varkey năm 2019. Được thành lập cách đây 5 năm, giải thưởng 1 triệu USD này được trao cho những người đã có đóng góp xuất sắc cho nghề dạy học và làm rạng danh cho công việc đặc biệt của giáo viên trên khắp thế giới. Và cuối cùng, anh được chọn là người xứng đáng nhất.

Khi được hỏi sẽ làm gì với giải thưởng “Giáo viên toàn cầu”, Tabichi nói: “Mục tiêu chính của tôi sẽ là cộng đồng và trường học. Ví dụ, tôi sẽ tăng cường Câu lạc bộ bồi dưỡng tài năng, Câu lạc bộ Khoa học và cuộc thi dự án khoa học liên trường”. “Tôi cũng muốn đầu tư một phòng máy tính có khả năng kết nối internet tốt hơn. Với cộng đồng, tôi sẽ thúc đẩy làm vườn và sản xuất các loại cây trồng chịu hạn hán”, giáo viên này nói. 

Chân dung "thầy giáo làng" ở Kenya - người xuất sắc giành giải "Giáo viên toàn cầu" 2019 ảnh 3

“Peter, câu chuyện của thầy là câu chuyện về châu Phi, một lục địa trẻ đang bùng nổ tài năng”.

  Tổng thống Kenya Uhuru Kenyatta

Chân dung "thầy giáo làng" ở Kenya - người xuất sắc giành giải "Giáo viên toàn cầu" 2019 ảnh 4

 “Tôi hy vọng câu chuyện của thầy giáo Tabichi sẽ khuyến khích những người khác đến với nghề giáo viên và chiếu tia sáng vào những giáo viên đang thực sự truyền cảm hứng để làm cho ngày mai tươi sáng hơn”

Ông Sunny Varkey (Tỷ phú sáng lập Quỹ Varkey cùng giải thưởng “Giáo viên toàn cầu”)