- Bác sỹ cũng lạm dụng kháng sinh
- Những nguyên nhân khiến hệ miễn dịch suy yếu
- Kháng sinh gây hại đường ruột
Các bác sĩ cảnh báo một thực trạng nguy hiểm và rất phổ biến là đa số phụ huynh khi thấy trẻ nhỏ bị ho, hắt hơi sổ mũi do nhiễm lạnh, viêm họng… liền ra hiệu thuốc mua kháng sinh cho trẻ uống. Tuy nhiên, 60-70% trường hợp tự ý điều trị này là sai lầm.
Trời nóng lạnh đột ngột, trẻ mắc viêm họng, viêm đường hô hấp gia tăng
70-80% bệnh nhân viêm họng có thể tự khỏi
PGS.TS. Phan Thu Phương, Phó Giám đốc Trung tâm Hô hấp - Bệnh viện Bạch Mai cho biết, mỗi khi thời tiết chuyển lạnh đột ngột, đường hô hấp rất dễ bị nhiễm lạnh, không chỉ trẻ em mà cả người lớn cũng dễ mắc bệnh viêm họng. Đặc biệt, thời điểm giao mùa là điều kiện thuận lợi cho các loại virus sinh sôi, xuất hiện nhiều chủng virus mới và trẻ nhỏ là đối tượng rất dễ nhiễm virus. Nhiều người có tâm lý chủ quan, cho rằng đây là căn bệnh đơn giản, dễ chữa, nên thường tự mua thuốc điều trị tại nhà.
“Nhiều người kể, họ đi mua thuốc mà không biết phải mua thuốc gì, cũng không biết người bán có đủ trình độ để tư vấn cho mình hay không. Thói quen như vậy là không nên, bởi nếu bệnh nhẹ thì không sao nhưng với những bệnh nguy hiểm sẽ để lại hậu quả không thể lường trước nếu tự ý dùng thuốc” - bác sĩ Phan Thu Phương cho biết.
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi - Bệnh viện Bạch Mai cho biết, thời tiết nóng lạnh đan xen khiến trẻ bị viêm họng, viêm đường hô hấp tăng mạnh. Số trẻ nhập viện vì bệnh lý này cũng tăng cao. Đa số bệnh nhi viêm họng, viêm đường hô hấp khi nhập viện đều đã được cho sử dụng kháng sinh trước đó. Việc phụ huynh tự ý mua thuốc kháng sinh cho con uống khi ho, hắt hơi sổ mũi hay viêm họng như vậy là rất sai lầm, bởi 70-80% nguyên nhân gây viêm họng là do virus, đồng nghĩa với việc sử dụng kháng sinh không có hiệu quả, chưa kể nguy cơ gây kháng thuốc kháng sinh.
“Cứ 10 trẻ bị viêm họng thì có đến 8 trường hợp không cần dùng kháng sinh mà chỉ cần điều trị triệu chứng. Chẳng hạn, bệnh nhân có sốt thì dùng thuốc hạ sốt, ho thì dùng thuốc ho, thuốc long đờm, nghẹt mũi thì dùng nước muối biển… Vì thế, khi thấy con viêm họng, các bà mẹ đừng vội cho trẻ uống kháng sinh, vừa tốn kém, nguy cơ kháng thuốc, vừa không mang lại hiệu quả trong điều trị” - PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng nói.
Đồng quan điểm trên, Ths.BS Lê Anh Tuấn, Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp - Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương cho rằng, khoảng 70% trường hợp ho, viêm họng thông thường là do virus, không cần dùng kháng sinh mà chỉ cần để bệnh nhân nghỉ ngơi, ăn nhẹ, uống đủ nước; nếu nặng hơn có thể sử dụng các thuốc như thuốc hạ sốt, thuốc giảm đau hoặc những thuốc chống viêm, kết hợp với việc vệ sinh họng như súc họng bằng nước muối… Phần lớn các trường hợp, sau khi điều trị như trên, khoảng 3-5 ngày sẽ khỏi.
Khi nào nên đưa trẻ đi bệnh viện?
Theo bác sĩ Phan Thu Phương, với những trẻ có cơ địa dễ phản ứng với sự thay đổi của môi trường, thời tiết, cha mẹ cần theo dõi trẻ cẩn thận. Thường lúc đầu trẻ nhiễm virus với các biểu hiện hắt hơi, sổ mũi, húng hắng ho, nhiễm trùng đường hô hấp trên nhưng sau đó có thể sẽ lan xuống phế quản, phổi, do đường hô hấp trên thông với đường hô hấp dưới.
Một số trường hợp khác bị bội nhiễm thì cũng phải dùng kháng sinh thích hợp, phù hợp với thể trạng của trẻ và lứa tuổi. Theo PGS.TS. Phan Thu Phương, khi thấy trẻ bị ho, viêm họng, viêm đường hô hấp, không có một câu trả lời chính xác nào cho việc ho bao lâu cần đưa trẻ đi khám mà cần theo dõi thật sát trẻ và đưa trẻ đi khám để được bác sĩ chỉ định dùng thuốc gì và liều lượng.
Về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng cho biết, nếu trẻ có các triệu chứng bệnh do virus với các biểu hiện như: viêm kết mạc, chảy mũi, ho, tiêu chảy, phụ huynh hãy bình tĩnh theo dõi con tại nhà (hoặc cho trẻ đi khám nếu thấy không yên tâm), vệ sinh mắt, mũi bằng nước muối sinh lý, muối biển.
Nếu trẻ sốt trên 38,5 độ C hãy dùng thuốc hạ sốt paracetamol theo cân nặng. Nếu trẻ ho nhiều, nên đi khám để được hướng dẫn dùng loại thuốc ho phù hợp. Còn khi thấy bệnh nhân sốt trên 38,5 độ C, đau đầu, nốt xuất huyết ở vòm họng, đau bụng, chất xuất tiết ở họng, amidan… thì cần đưa trẻ đi khám ngay để được chỉ định dùng kháng sinh phù hợp.
