Biến đổi khí hậu sẽ đưa Trái Đất đi về đâu?

ANTD.VN - Các đám mây vĩnh viễn biến mất, hệ sinh thái toàn cầu bị biến dạng, nhiệt tăng cao,… là những biểu hiện khủng khiếp của biến đổi khí hậu có thể xảy đến với Trái Đất trong một tương lai không xa nếu con người không sớm có những biện pháp ngăn chặn.

Nguy cơ vĩnh viễn biến mất những đám mây

Theo Nature GeoScience, trong khí tượng học, mây được chia thành nhiều loại dựa theo hình dáng và độ cao. Trong đó, mây tầng tích là những lớp lớn hoặc cuộn mây lớn thường ở độ cao dưới 2.000m. Chúng chính là những "chiếc chăn trắng" mà bạn có thể nhìn thấy bên ngoài cửa sổ máy bay.

Mây tầng thấp có thể biến mất nếu mức CO2 trong không khí tiếp tục tăng cao - ảnh: REUTERS

Các đám mây này bao phủ 20% các đại dương có vĩ độ thấp và đặc biệt phổ biến ở các vùng cận nhiệt đới. Chúng làm mát Trái đất bằng cách che phủ phần lớn bề mặt của nó khỏi ánh sáng mặt trời.

Các nhà khoa học từ lâu đã nghi ngờ rằng một số sự thay đổi nhiệt độ đột ngột trong quá khứ có thể là do những thay đổi của các đám mây gây nên.

Theo thông tin trên Báo NLĐ, nghiên cứu mới do Viện Công nghệ California (Mỹ) dẫn đầu cho thấy nồng độ carbon dioxide (CO2) cao hơn 1.200 ppm có thể đẩy trái đất đến một "điểm bùng nổ" mà các đám mây tầng thấp đang bao phủ các đại dương sẽ trở nên không còn ổn định. Chúng có thể dần bị phá vỡ rồi biến mất hoàn toàn.

Cho dù số liệu mới nhất vào tháng 4-2018 cho thấy mức CO2 trung bình hằng tháng của trái đất mới là 410 ppm nhưng các nhà khoa học cảnh báo với tốc độ ô nhiễm hiện nay, ngưỡng nguy hiểm trên có thể đến vào thế kỷ tới.

Mây biến mất, trái đất mất một lớp "áo giáp" chống lại ánh nắng mặt trời, có thể gây ra hiện tượng tăng đột biến nhiệt độ toàn cầu từ 5oC- 8oC. Hiện tượng biến đổi khí hậu kinh hoàng này đã từng xảy ra trong quá khứ, chính là giai đoạn nóng lên cực độ 56 triệu năm trước, trong kỷ Paleocene-Eocene, gây tuyệt chủng hàng loạt sinh vật cỡ lớn trên trái đất và khiến nhiều loài khác phải di cư.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra các đám mây có thể giành lại được vị trí nếu ngưỡng CO2 giảm xuống dưới mức nguy hiểm. Các thống kê cho thấy lượng khí thải CO2 trong khí quyển trái đất bắt đầu tăng vọt kể từ thời thế giới bước vào cách mạng công nghiệp.

Biến đổi khí hậu làm biến dạng nhiều hệ sinh thái toàn cầu

Theo Stephen Jackson - Giám đốc Trung tâm Khoa học Thích ứng Khí hậu Tây Nam thuộc Cục Khảo sát Địa chất Mỹ, quá trình thay đổi hệ sinh thái đã bắt đầu diễn ra. Ở miền Tây Nam Mỹ, cháy rừng dữ dội đang phá hủy rừng thông nhiều năm tuổi. Nhiệt độ tăng cao đi kèm hạn hán kéo dài cũng gây trở ngại đối với quá trình tái tạo rừng.

Khói bốc lên tại rừng ở khu vực Sarna, Thụy Điển trong đợt nắng nóng tại châu Âu năm 2018. Ảnh: AP

“Thế vào chỗ của rừng thông đầy bóng râm, thoáng mát và tươi đẹp giờ là những bụi sồi kín đặc cao hơn 1m. Vậy nên, khi bạn leo núi theo con đường xuyên qua nơi rừng thông xơ xác, những cây bụi không thể cho bạn bóng mát”, Jackson chia sẻ.

Jackson đã dành gần 4 thập kỷ để nghiên cứu sự biến đổi của hệ sinh thái cách đây 10.000-20.000 năm, khi Trái Đất chuyển từ Kỷ Băng Hà sang thời kỳ gian băng hiện tại. Ông đoán rằng không nơi nào trên Trái Đất còn nguyên vẹn qua thời kỳ biến động đó và bắt đầu công cuộc đi tìm bằng chứng thực tế.

Jackson tập hợp hơn 30 chuyên gia về hệ sinh thái trên toàn cầu để nghiên cứu sự thay đổi của thảm thực vật sau Kỷ Băng Hà gần nhất.

Rất nhanh sau đó, “mối liên hệ hiện ra rõ nét”, Connor Nolan, nhà khoa học dẫn dắt quá trình phân tích, cho biết, tại những khu vực mức nhiệt tăng cao, đặc biệt là Bắc Mỹ và châu Âu, hệ thực vật có sự thay đổi lớn. Trái lại, ở vùng gần xích đạo với sự thay đổi nhiệt độ vừa phải, một số hệ sinh thái còn tương đối vẹn nguyên.

Trái đất sẽ đi về đâu?

Thông tin trên Washington Post cho biết, trong viễn cảnh lạc quan nhất, thay đổi lớn trong cấu trúc của hầu hết hệ sinh thái có khả năng sẽ không diễn ra, nhưng chỉ với điều kiện con người quyết liệt giảm phát thải carbon và giới hạn mức tăng nhiệt toàn cầu ở khoảng 1 độ C.

Còn trong mọi trường hợp khác, sự biến đổi của hệ sinh thái là kết cục tất yếu, đặc biệt khi tình trạng phát thải carbon tiếp diễn. Theo báo cáo về biến đổi khí hậu do Liên Hợp Quốc công bố đầu tháng 8, mức tăng nhiệt toàn cầu gần như chắc chắn sẽ vượt quá 1,5 độ C vào những năm 2040.

Lượng carbon phát thải có thể biến Trái Đất thành nhà kính khổng lồ trong vài chục năm nữa.

Hiện tượng này giống như sự thay đổi nhiệt độ từng ghi nhận được trong lịch sử, “nhưng thay vì từ lạnh đến ấm, chúng ta đang chuyển tiếp từ ấm đến nóng hơn và quá trình này diễn ra nhanh hơn bất cứ điều gì Trái Đất từng trải qua trong quá khứ”, nhà khoa học Connor Nolan nhận định.

“Tôi thấy lo ngại mỗi khi nghĩ về việc sự thay đổi sẽ diễn ra rộng và nhanh như thế nào trong khi chúng ta gần như không thể dự đoán chính xác chiều hướng của nó. Điều này tạo ra thách thức rất lớn trong nỗ lực kiểm soát động thực vật hoang dã, cũng như quản lý đất, nước và mọi tác động khác của hệ sinh thái đối với con người”, dẫn lời Stephen Jackson - Giám đốc Trung tâm Khoa học Thích ứng Khí hậu Tây Nam thuộc Cục Khảo sát Địa chất Mỹ.

Việc dự đoán chính xác chiều hướng thay đổi của từng hệ sinh thái trong vài năm tới là rất khó. Biến đổi khí hậu ngày nay diễn ra nhanh hơn giai đoạn sau Kỷ Băng Hà. Hơn nữa, tình trạng hệ sinh thái bị phá vỡ do nhiệt độ tăng cao còn là kết quả tổng hợp của hàng loạt hoạt động do con người gây ra, trong đó có ô nhiễm và phá rừng.

Những tác động khủng khiếp của biến đổi khí hậu đến Trái Đất. Nguồn: ANTV

ĐB sông Cửu Long - 1 trong 3 đồng bằng chịu ảnh hưởng biến đổi khí hậu nặng nề nhất trên thế giới

Việt Nam nằm trong số những nước bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi thiên tai, bão lũ, biến đổi khí hậu đe dọa hạ tầng đô thị, chất lượng cuộc sống của người dân, đặc biệt là tại các khu vực ven biển. Những tác động của biến đổi khí hậu đã diễn ra ở Đồng bằng sông Cửu Long từ nhiều năm nay với mức độ ngày càng trầm trọng.

Ông Phạm Văn Tấn, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, Bộ TN&MT - Trưởng ban đàm phán của Việt Nam tại Hội nghị của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP 23) cho biết, tại hội nghị các chuyên gia đã cho biết, năm qua, hạn hán, bão lũ... đã ảnh hưởng đến hàng trăm triệu người trên trái đất bất kể nước giàu hay nước nghèo.

Trong đó, Việt Nam là một trong những nước chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu. Đặc biệt, Đồng bằng sông Cửu Long là một trong 3 đồng bằng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu trên thế giới, với các vấn đề như nước biển dâng, khai thác thượng nguồn, sụt lún... ĐBSCL mỗi năm sụt lún khoảng 300ha diện tích.