Đổi hướng dòng chảy “vàng xanh”

ANTĐ - Trước nguy cơ xảy ra cuộc chiến khí đốt với châu Âu, Nga đang đẩy nhanh thực hiện chương trình khai thác khí đốt phương Đông nhằm tăng lượng xuất khẩu thứ nhiên liệu được xem là “vàng xanh” sang các nước châu Á - Thái Bình Dương.

Nga xây dựng đường ống dẫn khí đốt xuyên qua khu vực Siberia băng giá 

để cung cấp cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương

Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 11-9 đã ký sắc lệnh “Về các biện pháp bảo vệ lợi ích của LB Nga khi các pháp nhân Nga thực hiện hoạt động kinh tế đối ngoại”, trong đó quy định Gazprom chỉ có thể thay đổi các thỏa thuận về chính sách giá sau khi đã bàn bạc thống nhất với Chính phủ Liên bang. Sắc lệnh trên được ký chỉ vài ngày sau khi Ủy ban châu Âu (EC) tuyên bố bắt đầu tiến hành các thủ tục pháp lý để “xem xét liệu Tập đoàn Khí đốt Gazprom của Nga có vi phạm các tiêu chuẩn của châu Âu về cạnh tranh ở các nước Đông và Trung Âu hay không”. 

Trước đó, ngày 4-9, EC tuyên bố sẽ điều tra xem liệu Gazprom có lợi dụng việc cung cấp ít nhất 2/3 lượng khí đốt cho khu vực Trung và Đông Âu để hành xử độc quyền hay không. Nếu bị EC khép vào tội danh này, Gazprom có thể bị phạt tới 10% doanh thu năm của tập đoàn, tức hơn 10 tỷ euro.

Giới phân tích cho rằng, việc EC bắt tay điều tra chống độc quyền với Gazprom thực chất để gây áp lực với tập đoàn này buộc phải hạ giá bán khí đốt cho châu Âu. Vì thế, hành động này của EC có thể khơi mào một cuộc chiến khí đốt mới giữa Nga và các quốc gia châu Âu.

Những năm gần đây, giữa Nga các các nước châu Âu đã diễn ra không ít cuộc chiến khí đốt nảy lửa. Nắm giữ nguồn nhiên liệu thiết yếu được xem là “vàng xanh” đang lên ngôi trên thị trường năng lượng thế giới, Nga tất nhiên không muốn cứ mãi phải sa vào các cuộc cãi vã với nửa kia của châu Âu, do vậy nước này đã muốn thúc đẩy mạnh hướng đi khác là tăng cường xuất khẩu sang khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Trước toan tính của EC, người phát ngôn của Gazprom, ông Sergei Kupriyanov, khẳng định tập đoàn này sẽ quyết không giảm giá bán khí đốt cho bất cứ khách hàng nào nếu không có sự thỏa thuận trước với Chính phủ Nga. Đồng thời, Gazprom sẽ đẩy nhanh thực hiện chương trình khai thác khí đốt phương Đông của mình để tăng lượng xuất khẩu sang các nước châu Á-Thái Bình Dương bằng hoặc cao hơn lượng cung cấp cho châu Âu. 

Nhằm chiếm lĩnh thị trường năng lượng châu Á-Thái Bình Dương đang tăng trưởng rất nhanh, Nga đã có kế hoạch đến năm 2030 sẽ tăng thị phần ở khu vực này lên gấp 4 lần hiện nay với việc tập trung vào xuất khẩu dầu mỏ và khí đốt. Trên thực tế, Nga đã rốt ráo triển khai xây dựng các đường ống lớn để cung cấp khí đốt cho những khách hàng lớn nhất tại châu Á là Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản... 

Hiện Gazprom đang khẩn trương tiến hành xây dựng các tuyến ống dẫn khí đốt cỡ lớn xuyên qua khu vực Siberi lạnh giá đi tới vùng Viễn Đông nhằm cung cấp khí đốt theo các hợp đồng đã ký hoặc đang thương thảo với các nước châu Á. Trong đó, hợp đồng lớn nhất có trị giá tới 1.000 tỷ USD với Công ty Dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNPC) về việc cung cấp khí đốt trong 30 năm với khối lượng 70 tỷ m3/năm hay với Hàn Quốc là 10 tỷ m3/năm... Nếu các hợp đồng này được thực hiện thì châu Á sẽ vượt châu Âu để trở thành thị trường lớn nhất của Nga bởi nước này đang xuất khẩu khoảng 150 tỷ m3 khí/năm tới cựu lục địa.