Người tiêu dùng luôn cần sự minh bạch thông tin sản phẩm
Tự làm yếu mình
Ông Đặng Kim Sơn, Viện trưởng Viện Chính sách và phát triển NNNT cho biết, mặc dù nông nghiệp là ngành duy nhất xuất siêu trong nhiều năm qua khi kinh tế gặp khó khăn, nhưng thực sự giá các mặt hàng nông sản Việt Nam hiện nay luôn đứng ở mức thấp hơn so với thế giới, nhất là giá chè, cà phê, gạo… “Có nhiều nguyên nhân như, sản xuất nông nghiệp của chúng ta vẫn còn mang tính nhỏ lẻ, nông dân đang phải bán sản phẩm ngay tại ruộng để lấy chi phí thanh toán cho vụ trước, trong khi, thông tin về thị trường nông sản lại rất mù mờ.
Thêm vào đó, mô hình nông sản Việt Nam lại tăng trưởng theo hướng đổ nhiều vật tư, bỏ nhiều công sức và cạnh tranh vào thị trường giá rẻ, dễ tính. Các DN đang tự giẫm chân lên nhau bởi sản xuất càng nhiều, giá càng giảm”, ông Đặng Kim Sơn bày tỏ. Các DN xuất khẩu trong nước lại cạnh tranh bằng cách hạ giá sản phẩm nông sản, ảnh hưởng đến thuế chống bán phá giá và giảm chất lượng sản phẩm. “Đây là mô hình cần phải thay đổi nếu như chính các DN không muốn mình ngày càng yếu đi. Nâng cao chất lượng sản phẩm để tăng giá mới là yếu tố quyết định và cần thiết trong lúc này. Chúng ta phải thay đổi về mô hình tăng trưởng, không phải dựa vào nguồn tài nguyên thiên nhiên sẵn có nữa mà hướng vào chất xám, khoa học công nghệ và đổi mới quản lý, trong đó truy xuất nguồn gốc điện tử là một hình thức đổi mới”, ông Đặng Kim Sơn cảnh báo.
Trong khi đó, phần lớn các DN lại e ngại đăng ký để tham gia truy xuất nguồn gốc điện tử đối với nông sản xuất khẩu. Theo ông Đặng Kim Sơn, có thực trạng này bởi chính DN chưa đủ chuyên môn, chưa nhận thức đầy đủ được rằng, nếu không áp dụng kỹ thuật này sẽ không vào được thị trường quốc tế, làm giảm sức cạnh tranh của DN và sản phẩm của mình.
Tăng cạnh tranh nhờ truy xuất
Nguyên Thứ trưởng Bộ Thủy sản, bà Nguyễn Thị Hồng Minh cung cấp thêm thông tin, mỗi chính phủ đều có một quy định về truy xuất nguồn gốc khác nhau, nhất là tại EU, Mỹ, Nhật, Hàn Quốc đều có những yêu cầu rất chặt chẽ về kiểm soát chất lượng và truy xuất. Các thị trường này đều coi đây là một yếu tố kiểm tra quan trọng trong sản xuất thực phẩm. Hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử sẽ là công cụ lưu trữ thông tin lô hàng, là công cụ quảng bá thương hiệu chính sản phẩm của mình. Nó cũng làm cho sản phẩm của DN này khác với cơ sở khác để người tiêu dùng dễ lựa chọn, yên tâm sử dụng. Đây cũng là công cụ hỗ trợ cơ quan chức năng thuận lợi trong việc rút ngắn thời gian kiểm tra thông tin sản phẩm của một doanh nghiệp.
Còn Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hà Công Tuấn thẳng thắn bày tỏ, không ít DN sản xuất nông, thủy sản trong nước còn ngại ngần trong cung cấp, minh bạch thông tin. Họ cho rằng, việc minh bạch sẽ làm DN bị yếu thế hoặc mất khả năng cạnh tranh. Tuy nhiên, trong bối cảnh toàn cầu hóa thì việc minh bạch thông tin là điều cần thiết, hạn chế được rủi ro. “Chính sự minh bạch sẽ tạo được niềm tin trên thị trường và có nhiều cơ hội để sản phẩm tiêu thụ với giá cạnh tranh hơn ở ngay thị trường khó tính nhất. Thương hiệu của DN, thương hiệu nông sản qua đó cũng ngày càng được khẳng định trên thương trường quốc tế”, Thứ trưởng Hà Công Tuấn phân tích.
Theo phương pháp truyền thống, việc truy xuất nguồn gốc được ghi chép bằng tay, lưu trữ bằng giấy tờ sổ sách. Các bộ hồ sơ truy xuất nguồn gốc được quản lý bằng mã số truy xuất nguồn gốc nội bộ của doanh nghiệp. Thông tin truy xuất được thực hiện thông qua việc tổng hợp giấy tờ, rủi ro cao và thiếu minh bạch. Còn với truy xuất nguồn gốc điện tử, thông tin được số hóa lưu trữ trên hệ thống mạng máy tính. Mã số truy xuất nguồn gốc cho từng lô hàng, theo các tiêu chuẩn quốc tế và duy nhất trên toàn cầu. Thông tin truy xuất nhanh, nhận thông tin thời gian thực.
