Hội nghị Thượng đỉnh G8 năm nay là diễn đàn quốc tế quan trọng đầu tiên có sự góp mặt của tân Tổng thống Pháp Francois Hollande và sự xuất hiện lần đầu tiên của Thủ tướng Italia Mario Monti cùng Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda. Tuy nhiên, tân Tổng thống Nga Vladimir Putin, nhân vật rất được trông đợi đã không tham dự.
Sự có mặt của tân Tổng thống Pháp Francois Hollande tại trại David chỉ vài ngày sau khi trở thành ông chủ của Điện Élyseé là cơ hội hiếm có để lãnh đạo các nền kinh tế hàng đầu thế giới thiết lập quan hệ với vị Tổng thống cánh tả này. Trước đây, trong quá trình tranh cử, ông Hollande đã nhận được thái độ lạnh nhạt từ Thủ tướng Anh và Đức, những người đã tích cực ủng hộ cựu Tổng thống Nicolas Sarkozy.
Đối với sách lược ngoại giao của Washington, sự ra đi của ông Sarkozy-một người nổi tiếng thân Mỹ đã để lại một khoảng trống lớn, vì thế không khí thân tình tại trại David-nơi nghỉ dưỡng của Tổng thống chủ nhà đã trở thành địa điểm thích hợp để vun đắp cho những mối quan hệ mới. Trong khi đó, sau nhiều tranh luận, thực tế sự vắng mặt của tân Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể là nước cờ đúng đắn vì Hội nghị này chỉ dừng lại ở mức trình bày quan điểm chứ không thể đưa ra một quyết sách mang tính quyết định nào cho cuộc khủng hoảng tài chính hiện nay.
Là diễn đàn quy tụ các nhà lãnh đạo lớn nhất thế giới, chương trình nghị sự của cuộc gặp G8 năm nay ngoài hai chủ đề khủng hoảng tài chính châu Âu và an ninh lương thực cho châu Phi, có đề cập đến các vấn đề nóng trên toàn cầu như: vấn đề không phổ biến vũ khí hạt nhân và đẩy mạnh quá trình chuyển giao chính trị ở Trung Đông và Bắc Phi, vấn đề hạt nhân của Iran và CHDCND Triều Tiên, tiến trình chuyển giao sứ mệnh bảo đảm an ninh tại Afghanistan, công cuộc cải cách của Myanmar… Nhưng, trọng tâm cuộc gặp mặt của những "ông lớn" trong thế giới phát triển vẫn là tìm giải pháp cho cuộc khủng hoảng nợ công đang hoành hành dữ dội tại khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone).
Toàn thế giới đang hướng vào cuộc khủng hoảng nợ công tại Eurozone và đe dọa cuốn thế giới vào một vòng xoáy khủng hoảng mới. Cuộc khủng hoảng tại Hy Lạp và Tây Ban Nha càng làm tăng thêm những đồn đoán rằng cuộc khủng hoảng tại châu Âu có thể vượt sang bên kia bờ Đại Tây Dương, làm đình trệ nền kinh tế Mỹ vốn đang bị chao đảo và tác động trực tiếp tới cơ hội tái đắc cử của Tổng thống Barack Obama trong cuộc bầu cử vào tháng 11 tới.
Kể từ Hội nghị Thượng đỉnh G8 mới đây nhất - hồi năm ngoái tại Deauville (Pháp) - đến nay, hai nhà lãnh đạo Nicolas Sarkozy của Pháp và Silvio Berlusconi của Italia đều đã phải trả giá bằng chiếc ghế Tổng thống. Trong khi đó, Thủ tướng Đức Angela Merkel cũng vừa hứng chịu một thất bại mà người phụ nữ quyền lực nhất châu Âu thừa nhận là "cay đắng và đau đớn" trong các cuộc bầu cử khu vực nguyên do bởi người đứng đầu nội các Đức luôn một mực cho rằng khắc khổ vẫn là giải pháp tốt nhất cho cuộc khủng hoảng nợ công hiện nay tại Eurozone!
Bởi vậy, khác với tâm thế thoải mái của tân Tổng thống Pháp, Thủ tướng Đức Angela Merkel có vẻ “đơn độc” tại trại David lần này khi các quan chức G8 khác đã đề nghị Berlin phải "linh hoạt" hơn với chính sách thắt lưng buộc bụng. Thực tế, tình trạng kinh tế lụn bại đang lan khắp châu Âu đã làm dấy lên lời kêu gọi về một thay đổi chú trọng đến các biện pháp thúc đẩy tăng trưởng thay vì chính sách khắc khổ.
Nói cách khác, chính sách "thắt lưng buộc bụng" mà châu Âu đang theo đuổi dường như đã không phát huy tác dụng.Tại trại David, bà Merkel đã phải thực hiện một cuộc điện đàm khẩn với Tổng thống Hy Lạp Karolos Papoulias giữa lúc Ủy viên Thương mại EU Karel De Gucht chính thức xác nhận Ủy ban châu Âu và Ngân hàng Trung ương châu Âu đang khẩn trương xem xét kịch bản Athens rời khỏi khu vực đồng Euro.
Trước tình hình trên, Tổng thống chủ nhà Obama đã thể hiện sự thất vọng về tiến trình giải cứu châu Âu do Đức dẫn đầu kéo dài suốt 2 năm qua đã thảm bại và có nguy cơ lây lan sang bên kia bờ Đại Tây Dương - nơi nỗ lực thông qua ngân sách 3.800 tỷ USD của Tổng thống Mỹ Barack Obama vừa thất bại. Có thể đã đúng như nhà nghiên cứu Simon Johnson của Viện Kinh tế quốc tế Peterson (Washington, Mỹ) nhận định nếu châu Âu không tránh được một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng hơn, làm đình trệ nền kinh tế Mỹ vốn đang bị chao đảo thì cơ hội tái đắc cử của ông Obama chắc chắn sẽ trở nên mong manh hơn trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới. Bởi thế, trong cuộc hội đàm, ông Obama đa thúc giục các nhà lãnh đạo châu Âu, hoặc theo đuổi chính sách kích thích tăng trưởng ngay bây giờ hoặc chuẩn bị đối mặt với một cuộc khủng hoảng mới trên toàn cầu.
Vì Hy Lạp đang có nguy cơ bị loại khỏi Eurozone, nên khối G8 cần phải tìm cho ra giải pháp với một tầm nhìn rộng lớn hơn. Thủ tướng Anh, ông Cameron đã kêu gọi lãnh đạo G8 phải phá vỡ các rào cản thương mại trên toàn cầu bằng cách thúc đẩy một thỏa thuận thương mại mới giữa Mỹ-Liên minh châu Âu (EU) với mức thuế nhập khẩu thấp hơn. Nếu các rào cản thuế quan được xóa bỏ, nó có thể đem lại giá trị từ 2-3% GDP cho cả hai bên nhờ sự cải thiện của các giao dịch lớn.
Do những khác biệt trong quan điểm của các bên về những vấn đề trong chương trình nghị sự nên Hội nghị G8 lần này không đem lại những kết quả như mong đợi, nhưng vấn đề an ninh lương thực tại châu Phi có thể coi là một điểm sáng của cuộc gặp mặt tại trại David lần này. Với tư cách là chủ nhà, Tổng thống Obama công bố một kế hoạch nhằm cải thiện quá trình phát triển nông nghiệp ở lục địa này với sự tham gia của 4 nhà lãnh đạo Benin, Ethiopia, Ghana và Tanzania. Tại Hội nghị G8, Tổng thống Mỹ đã công bố khoản ngân sách trị giá 3 tỷ USD viện trợ cho 45 công ty tư nhân thực hiện các dự án nông nghiệp quy mô nhỏ để giải quyết nạn đói ở 3 nước châu Phi là Ghana, Tanzania và Ethiopia.
Động thái này được coi là động lực thúc đẩy cho sáng kiến An ninh lương thực, trong đó ủng hộ 22 tỷ USD để phát triển nông nghiệp toàn cầu đã được thông qua tại Hội nghị G8 năm 2009 ở Italia nhưng vẫn đang dậm chân tại chỗ do khó khăn về tài chính. Rõ ràng, khoản đóng góp này còn quá nhỏ so với cam kết đạt được cách đây 3 năm tại Italia. Nhưng các nhà lãnh đạo G8 tin tưởng, qua các dự án thiết thực như gửi tin nhắn cập nhật giá cả thị trường địa phương cho 500.000 hộ nông dân sẽ giúp 50 triệu người không lâm vào cảnh đói nghèo từ nay đến năm 2015.
