- Bãi nhiệm đại biểu Quốc hội khóa XV đối với ông Lê Thanh Vân
- Phải ngăn chặn tình trạng “tham nhũng chính sách”, lồng ghép “lợi ích nhóm” trong các dự án luật
 |
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên thảo luận |
Ngày 27-8, Hội nghị Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) hoạt động chuyên trách đã cho ý kiến về dự thảo Luật Tư pháp người chưa thành niên. Đây là dự án Luật mới, thể hiện tính nhân văn, nhân đạo sâu sắc đối với người chưa thành niên phạm tội. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị các ĐBQH tham gia đóng góp ý kiến vào 10 vấn đề lớn trong Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật này.
Qua thảo luận, nội dung có nhiều ý kiến quan tâm là biện pháp xử lý chuyển hướng. Dự thảo luật quy định, biện pháp xử lý chuyển hướng là biện pháp giám sát, giáo dục, phòng ngừa thay thế cho hình phạt áp dụng đối với người chưa thành niên phạm tội, bao gồm các biện pháp xử lý chuyển hướng tại cộng đồng và biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng; cũng như thiết kế nhiều điều luật riêng về nội dung này.
 |
Đại biểu Ma Thị Thuý phát biểu |
Đại biểu Ma Thị Thuý – Phó trưởng đoàn chuyên trách đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang đánh giá, quy định như dự thảo thể hiện chính sách khoan hồng, tạo cơ hội cho người chưa thành niên nhìn nhận và chịu trách nhiệm với hành vi của mình mà không để lại án tích, ngăn ngừa sự miệt thị sau này hay tác động bất lợi khi trẻ bị đưa ra xử lý.
Việc xử lý chuyển hướng hạn chế việc áp dụng chế tài có yếu tố trừng phạt mà thiên về hoà giải, khắc phục, qua đó người chưa thành niên phạm tội tự ý thức và chịu trách nhiệm về thiệt hại gây ra.
 |
Đại biểu Nguyễn Công Long phát biểu |
Ngược lại, đại biểu Nguyễn Công Long - Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp phân tích, Bộ luật Hình sự hiện hành quy định 14 tội không áp dụng đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi và 8 tội không áp dụng đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi. Còn tại dự thảo Luật Tư pháp người chưa thành niên hiện quy định 11 tội cho cả 2 nhóm đối tượng trên.
Theo ông Long, năm 2023, tội phạm ở người chưa thành niên tăng 14% và xu hướng năm nào cũng tăng. “Thay đổi chính sách hình sự trong bối cảnh tội phạm tăng, hình phạt giảm nhẹ thì tác động thế nào cần đánh giá kỹ, không nên loại trừ triệt để và quá lớn như Điều 38 dự thảo luật này” – đại biểu Nguyễn Công Long nêu ý kiến.
 |
Đại biểu Nguyễn Thị Thuỷ phát biểu |
Làm rõ hơn ý kiến các đại biểu nêu trên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Thị Thuỷ cho biết, dự thảo thiết kế 4 điều luật 35, 37, 38 và 51 có sự ràng buộc chặt chẽ với nhau, chứ không riêng ở điều 38.
Bà Thủy cho biết, khi khảo sát ở 3 trường giáo dưỡng thì nhìn thấy nhiều hoàn cảnh đáng thương. Như trường ở Đồng Nai có 60% cháu có hoàn cảnh là bố mẹ ly hôn, mồ côi, hay bố mẹ đang chấp hành án... Tỷ lệ này ở Đà Nẵng là 53% và Ninh Bình là 24%.
“Dù lầm lỡ, nhưng ở lứa tuổi các cháu còn là học sinh ngồi trên ghế nhà trường thì vẫn đáng được Nhà nước quan tâm có chính sách đặc biệt” – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp nói.
Cũng theo bà Nguyễn Thị Thủy, Đảng luôn quan tâm tới trẻ em, đặc biệt, Chỉ thị 28 của Bộ Chính trị đặt vấn đề phát triển hệ thống tư pháp thân thiện với trẻ em.
Việc xây dựng dự án luật này đang thể chế hoá quan điểm đó. Bà cũng nhấn mạnh, dù được áp dụng xử lý chuyển hướng ở một số tội nhưng về mặt chế tài không thay đổi so với luật hiện hành, chỉ đảm bảo thân thiện và nhân văn hơn, cụ thể là chỉ giảm thời gian bị tạm giam.
Một nội dung khác trong dự án luật có nhiều ý kiến quan tâm, đó là điều kiện cơ sở vật chất của trại giam riêng hoặc phân trại dành riêng cho người chưa thành niên trong trại giam quy định tại Điều 155.
Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp cho rằng, qua nghiên cứu Báo cáo tiếp thu, giải trình dự thảo Luật, không nhất thiết phải xây dựng, thành lập trại giam riêng.
 |
Đại biểu Phạm Văn Hòa phát biểu |
“Vì dự thảo Luật hiện đã thống nhất xử lý chuyển hướng, nghĩa là những người chưa thành niên phạm tội sẽ áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng chứ không ở trong trại giam, người chưa thành niên phạm tội có thể ở trường giáo dưỡng… Trong khi số lượng người chưa thành niên phạm tội không nhiều, nếu xây dựng trại giam riêng thì rất tốn kém” - đại biểu Phạm Văn Hòa phân tích.
Tuy nhiên, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, đối với người chưa thành niên phạm tội cần được giam giữ riêng với những người trưởng thành, do đó cần có phân trại dành riêng cho người chưa thành niên thì phù hợp hơn với điều kiện hiện nay và không nên xây dựng trại giam riêng.
