Đề tìm hiểu thông tin này, PV đã có buổi tiếp xúc với TS. Nguyễn Văn Khải.
| Nguyên văn câu 13, đề Vật lý mã 642: Khi nghiên cứu quang phổ của các chất, chất nào dưới đây khi bị nung nóng đến nhiệt độ cao thì không phát ra quang phổ liên tục? B. Chất khí ở áp suất thấpC. Chất lỏng. D. Chất rắn. |
Không có đáp án đúng?
Gặp chúng tôi, ông vừa cầm trong tay 1 thanh sắt vừa nói: “Vật lý là khoa học thực nghiệm, theo đáp án của Bộ GD – ĐT, tôi sẽ làm thực nghiệm để xem đáp án này có đúng với thực tế không? Theo đáp án: vật rắn được nung nóng đến nhiệt độ cao sẽ phát ra quang phổ liên tục.
Vậy thế nào là nhiệt độ cao? Khi que sắt để vào bếp lửa nóng 450oC thì vẫn thấy màu nâu đen. Hơn 500oC một ít thì có màu đỏ. Thậm chí trong lò nấu gang 1600oC thì đến màu vàng trắng. Đó không phải là quang phổ liên tục”.
 |
| TS. Nguyễn văn Khải làm thí nghiệm minh họa cho lời mình nói |
Đó là các ví dụ của ông để chứng tỏ nhiều vật rắn khi nung nóng không phát ra quang phổ liên tục .
Để chỉ ra đáp án của Bộ GD – ĐT chưa đúng, ông Khải dẫn chứng: “Laze màu có môi trường kích hoạt là dung dịch phát ra quang phổ đám không liên tục. Như vậy, chất lỏng ở nhiệt độ cao cũng có thể không phát xạ phổ liên tục”.
Và cuối cùng để chỉ ra đáp án A và đáp án B chưa đúng, ông Khải lập luận thêm: “Chất khí ở áp suất thấp, khi bị nung nóng tới nhiệt độ cao thì có áp suất lớn. Điều này tuân theo định luật Sác- lơ. Như vậy trong đề thi, đáp án A trùng với đáp án B”.
 |
| Quang phổ vạch của hơi thủy ngân ở nhiệt độ cao |
Lý giải thêm cho việc khi nung nóng chất khí ở áp suất cao cũng có thể không cho quang phổ liên tục, TS Khải nói tiếp: “Tôi dùng thủy ngân, cadimi, telua (các nguyên tố hóa học-PV) để chế tạo đầu thu laze, dù ở nhiệt độ nào thủy ngân cũng chỉ phát ra 2 vạch màu tím, còn màu lá cây và màu vàng đo được là quang phổ phát xạ của thủy tinh thạch anh đựng hơi thủy ngân.
Hàng ngày chúng ta đi đường thấy đèn đường cho ánh sáng màu vàng đấy là quang phổ vạch của đèn cao áp natri. Áp suất trong bóng hơn chục atm, mà nhiệt độ trong bóng cao tới nghìn độ, chỉ cần sờ vào chao đèn đã thấy nóng như thế nào. Như vậy khi nung nóng nhiều chất khí ở áp suất cao vẫn cho quang phổ vạch”.
 |
| Quang phổ vạch của đèn cao áp natri |
Kiến thức trong câu hỏi không đúng SGK?
“Đề bài cho là “bị nung nóng đến nhiệt độ cao” là không phù hợp, vậy thế nào là nhiệt độ cao? Nhiệt độ cao là bao nhiêu? Nước uống ở 100oC thì là cao, nhiệt độ không khí 40o là cao, sấy hoa quả ở 80oC là cao…”. Ông Khải vừa lấy ví dụ vừa chỉ các định nghĩa trong Sách giáo khoa Vật lý 12 cả chương trình cơ bản và nâng cao cho PV thấy: “Trong SGK, phần nguồn phát ra quang phổ liên tục không hề có chữ “đến nhiệt độ cao””.
Như vậy theo TS. Nguyễn Văn Khải, đáp án trong câu 13 thuộc mã đề 642 đề thi tốt nghiệp môn Vật lý năm 2011 là không đúng thực tế và với câu hỏi này, nếu trả lời theo thực tế thì sẽ không có đáp án duy nhất.
Ông Khải nói với giọng tâm huyết: “Tôi không muốn góp ý đề thi năm nay vì đã nhiều lần các đề thi từ huyện, trường, tỉnh đến Bộ đều bị sai nhưng khi tôi góp ý người ta không thay đổi điểm chấm bài thi này. Và người ra đề thi không hề bị kỷ luật”.
