- Việt Nam sẵn sàng phối hợp với các quốc gia nhằm tăng cường phòng, chống tội phạm mua bán người
- Việt Nam kiên quyết phòng, chống di cư trái phép và mua bán người
 |
Hoạt động nâng cao nhận thức về tệ nạn mua bán người |
Sai lệch và bịa đặt
Trong Báo cáo đánh giá tình hình mua bán người 2022 mới được công bố gần đây, Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng Việt Nam “không đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn tối thiểu để xóa bỏ nạn buôn người và không có những nỗ lực đáng kể để làm vậy”. Lâu nay, Mỹ vẫn tự cho mình được quyền phán xét tình hình nhân quyền ở các nước trên thế giới, mà báo cáo buôn người của Bộ Ngoại giao Mỹ công bố hằng năm chính là một trong những công cụ để Washington thể hiện vai trò tự phong đó.
Trong buổi công bố Báo cáo tình hình mua bán người trên thế giới, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết, báo cáo “đánh giá 188 nước và vùng lãnh thổ trong việc phòng chống buôn người, bảo vệ nạn nhân và xét xử những kẻ buôn người”. Báo cáo xếp các nước theo 3 cấp độ dựa trên cách nhìn nhận của Mỹ và năm nay có 21 quốc gia được nâng cấp một bậc, 18 quốc gia bị đánh hạ một bậc, trong đó có Việt Nam. Mặc dù ghi nhận “Việt Nam đã thực hiện một số bước để giải quyết nạn buôn người và bắt đầu đánh giá để thực hiện dự thảo sửa đổi luật chống buôn người cũng như hỗ trợ nhiều nạn nhân hơn”, báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ vẫn đưa ra nhận định sai lệch như “chính quyền Hà Nội đã giảm các vụ truy tố liên quan đến buôn người vào năm 2021”. Thậm chí báo cáo này còn bịa đặt khi cho rằng “quan chức Việt Nam đồng lõa trong việc buôn bán công dân ra nước ngoài”. Từ đánh giá thiếu khách quan đó, Mỹ xếp Việt Nam vào nhóm 3, gồm những quốc gia có thể bị hạn chế nhận viện trợ từ Washington trong tương lai. Sau khi bản báo cáo trên được công bố, nhiều tờ báo, trang mạng có quan điểm thù địch với Việt Nam đã đăng tải, đưa ra các bình luận, phỏng vấn cổ súy và suy diễn. Trên mạng xã hội, nhân cớ này, các đối tượng chống đối lợi dụng đưa ra những câu từ miệt thị, đả kích Đảng, Nhà nước, chế độ XHCN ở Việt Nam, thậm chí xuyên tạc Việt Nam “dung túng” tội phạm buôn người.
Liên quan đến những cáo buộc phi lý của phía Mỹ, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định: “Bộ Ngoại giao Mỹ ra Báo cáo năm 2022 về tình hình mua bán người trên thế giới với các thông tin không xác thực, không phản ánh đầy đủ, chính xác về tình hình và nỗ lực phòng chống mua bán người của Việt Nam”. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nêu rõ: “Chúng tôi mong muốn phía Mỹ trong thời gian tới hợp tác chặt chẽ hơn nữa để có đánh giá đầy đủ về tình hình và nỗ lực phòng chống mua bán người của Việt Nam. Chúng tôi cũng sẵn sàng trao đổi với phía Mỹ, cũng như các bên liên quan, về những vấn đề hợp tác cụ thể để cùng nhau triển khai hiệu quả công tác phòng, chống mua bán người”.
Vấn đề ưu tiên, có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị
Thực tế, việc phòng chống mua bán người luôn được Đảng, Nhà nước Việt Nam đặc biệt quan tâm, có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và được tiến hành trên rất nhiều lĩnh vực, từ phòng ngừa, phát hiện, xử lý tội phạm cũng như hỗ trợ nạn nhân. Nhận thức rõ buôn bán người là một vấn nạn gây ra hậu quả sâu sắc tới từng cá nhân, gia đình và cộng đồng, nhất là những đối tượng nghèo và dễ bị tổn thương, Việt Nam coi đây là một vấn đề ưu tiên để tập trung giải quyết.
Trước hết, Việt Nam không ngừng hoàn thiện các văn bản pháp luật, tạo cơ sở cho phòng chống nạn buôn người, như: Luật Phòng chống mua bán người (có hiệu lực từ ngày 1-1-2012), Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), Nghị định số 62/2012/NĐ-CP của Chính phủ quy định căn cứ xác định nạn nhân bị mua bán và bảo vệ an toàn cho nạn nhân, người thân của họ, Nghị quyết số 02/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Hình sự về “Tội mua bán người”... Để thể hiện cam kết và nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trước cộng đồng quốc tế trong cuộc chiến chống lại nạn mua bán người, ngày 10-5-2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định lấy ngày 30-7 hằng năm, trùng với ngày LHQ chọn, làm “Ngày toàn dân phòng chống mua bán người”, nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia phòng ngừa, ngăn chặn, tiến tới đẩy lùi tội phạm mua bán người trên phạm vi toàn quốc.
Đi vào triển khai, Việt Nam đã ban hành Chương trình hành động phòng chống mua bán người giai đoạn 2016-2020. Ngày 20-3-2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 402/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch triển khai Thỏa thuận toàn cầu về di cư hợp pháp an toàn và trật tự của LHQ. Quyết định thể hiện quyết tâm và trách nhiệm của Việt Nam trong việc triển khai Thỏa thuận của LHQ, phù hợp với chính sách, pháp luật và điều kiện của Việt Nam nhằm quản lý di cư hiệu quả vì mục tiêu phát triển bền vững.
Về hình phạt áp dụng đối với tội “Mua bán người”, Bộ Luật hình sự đã quy định rõ mức hình phạt tù từ 5 năm đến 20 năm; phạt tiền từ 20 triệu đến 100 triệu đồng. Bộ luật còn bổ sung một số tình tiết tăng nặng như: Phạm tội vì động cơ đê hèn, đưa nạn nhân ra khỏi biên giới của nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, có tính chất chuyên nghiệp… Điều đó thể hiện sự quyết tâm của Việt Nam trong việc đấu tranh với loại tội phạm này.
Về công tác thực thi pháp luật, lực lượng công an, chủ công là Cảnh sát hình sự phối hợp với Bộ đội biên phòng các cấp đã xây dựng và phối hợp triển khai các kế hoạch nghiệp vụ, điều tra theo tuyến, địa bàn trọng điểm, triển khai các biện pháp nghiệp vụ, kết hợp với tuần tra, kiểm soát và quản lý xuất nhập cảnh qua biên giới; tổ chức triển khai thực hiện cao điểm tấn công trấn áp tội phạm mua bán người trên phạm vi toàn quốc. Riêng 6 tháng đầu năm 2022, khắc phục những khó khăn do đại dịch Covid-19, các lực lượng chức năng của Việt Nam đã phát hiện, điều tra, khám phá 33 vụ, với 75 đối tượng phạm tội mua bán người và các tội phạm có liên quan đến mua bán người; đã kết thúc điều tra, chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm sát nhân dân đề nghị truy tố 17 vụ; 66 nạn nhân từ các vụ mua bán đã được tiếp nhận, xác minh, giải cứu, hỗ trợ...
Việt Nam còn tích cực hợp tác quốc tế trong phòng chống mua bán người và được ghi nhận là điểm sáng với nhiều giải pháp hữu hiệu. Tại các phiên đối thoại thường niên giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) về quyền con người, nạn buôn bán người được quan tâm đặc biệt. Phía EU đã ghi nhận các nỗ lực và thành tựu của Việt Nam, đặc biệt là việc xây dựng nhà nước pháp quyền và hoàn thiện hệ thống luật pháp về quyền con người; bày tỏ mong muốn tăng hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực cải cách tư pháp, thực hiện Công ước chống tra tấn, phòng chống tệ nạn buôn bán người và bảo đảm quyền của các nhóm xã hội dễ bị tổn thương. Tại nhiều cuộc hội thảo quốc tế, vấn đề này cũng được các đại biểu đề cập và đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam.
