Đại Võ sư Phi Lân: Võ thuật giúp hoàn thiện nhân cách sống...

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
ANTD.VN - Nhân dịp đầu xuân Quý Tỵ 2025, đại Võ sư Phi Lân, người sáng lập võ phái Trúc Lạc Gia, đồng thời có nhiều đóng góp cho võ thuật nước nhà, đã có cuộc trao đổi thân tình với phóng viên An ninh Thủ đô về võ thuật, về cuộc sống và sức khỏe. Với đại Võ sư Phi Lân, võ thuật không chỉ để chiến đấu mà quan trọng hơn là để rèn luyện bản thân, giúp con người ta sống có trách nhiệm với xã hội.
Đại Võ sư Phi Lân trò chuyện cùng phóng viên An ninh Thủ đô

Đại Võ sư Phi Lân trò chuyện cùng phóng viên An ninh Thủ đô

- Chào đại Võ sư Phi Lân! Cảm ơn ông đã dành thời gian chia sẻ cùng bạn đọc Báo An ninh Thủ đô. Trước tiên, ông có thể kể về cơ duyên nào đã đưa anh đến với con đường võ thuật?

Đại Võ sư Phi Lân: Tôi đến với võ thuật như một cái duyên tự nhiên. Tôi mê võ từ nhỏ, nhưng hồi đó không có trường lớp chính quy như bây giờ. Tôi thường lén xem những võ sư tập võ. Rồi năm 1974, tôi may mắn gặp được một thầy dạy võ, là một ông cụ bán nước trà. Cụ không chỉ giỏi võ mà còn tinh tường trong việc xem tướng. Thầy nhận thấy tôi có tố chất nên đã mời tôi về nhà truyền dạy võ thuật. Ngày xưa học võ không đơn giản như bây giờ đâu. Mọi thứ đều được rèn giũa rất kỹ lưỡng. Chẳng hạn, chỉ riêng tư thế trung bình tấn, tôi phải tập suốt ba tháng trước khi được học sang các thế khác như đinh tấn hay chảo mã tấn. Nếu ai nóng vội thì không thể theo học được.

Đại Võ sư Phi Lân trong một buổi chỉ dạy võ thuật cho các học trò tại Trúc Lạc Gia, bên bờ hồ Trúc Bạch, Ba Đình, Hà Nội

Đại Võ sư Phi Lân trong một buổi chỉ dạy võ thuật cho các học trò tại Trúc Lạc Gia, bên bờ hồ Trúc Bạch, Ba Đình, Hà Nội

- Vậy hành trình võ thuật của ông đã phát triển như thế nào sau đó?

Đại Võ sư Phi Lân: Năm 1976, tôi gặp được Thầy Nguyễn Văn Tiến, hay còn gọi là cụ Cả Tiền, nhà ở Hàng Bột, một cao thủ võ Thiếu Lâm. Từ cụ, tôi không chỉ học võ mà còn thấm nhuần đạo đức và tinh thần kiên định. Cụ luôn nhấn mạnh rằng một võ sư giỏi không chỉ mạnh về kỹ thuật mà còn phải có đạo hạnh tốt. Tôi có cơ duyên được gặp rất nhiều vị thầy đều giỏi võ và đức hạnh tuyệt vời. Võ giỏi, tính dứt khoát, đạo đức.

Đến năm 1982, sau khi cụ mất, tôi cùng một số anh em theo học đã thay mặt thầy tham gia các hoạt động võ thuật.

Tôi còn nhớ cuộc gặp mặt tại đảo Dừa trong công viên Thống Nhất, quy tụ những bậc thầy võ giỏi nhất thời bấy giờ mà còn giữ lại được các phẩm chất, tinh hoa võ thuật lúc ấy, như cụ Ba Vân, cụ Bình Bún, cụ Vọng Cá, cụ Tô Tử Quang… Tôi đại diện cho bên Thiếu Lâm của cụ Cả Tiền. Chúng tôi đã cùng nhau ôn lại các kỹ thuật võ cổ truyền, giữ gìn tinh hoa võ học.

Ông ra đòn chậm, nhưng cực kỳ dứt khoát trước khi phân tích từng đòn thế cho các học trò

Ông ra đòn chậm, nhưng cực kỳ dứt khoát trước khi phân tích từng đòn thế cho các học trò

- Ông có thể chia sẻ về những nhân vật ảnh hưởng lớn đến con đường võ thuật của mình?

Đại Võ sư Phi Lân: Ngoài Thầy Nguyễn Văn Tiến (cụ Cả Tiền), tôi còn có cơ duyên gặp được nhiều bậc thầy khác như cụ Vũ Bá Quý – nhà vô địch quyền Anh năm 1936, hay anh Hùng Sơn – người ở Củ Chi, người đưa Taekwondo ra miền Bắc. Tôi học được từ họ rất nhiều, từ kỹ thuật chiến đấu đỉnh cao của bộ pháp từ cụ Bá Quý, hay tinh hoa Taekwondo từ anh Hùng Sơn. Tôi học được cả tinh thần kiên trì, kỷ luật trong võ thuật, hay sự khiêm tốn từ họ. Những người thầy này không chỉ giỏi võ mà còn sống rất có đạo đức.

- Rồi đến khi nào ông quyết định sáng lập ra võ phái Trúc Lạc Gia?

Đại Võ sư Phi Lân: Những năm ấy, có 1 thời gian tôi lại “bỏ” võ tập trung làm kinh tế. Năm 1987, anh Hoàng Vĩnh Giang cho lập Hội Võ thuật Hà Nội. Đến năm 1989, anh Hoàng Vĩnh Giang có mang một cuốn băng về Pencat Silát từ Indonesia giao cho một số anh em, trong đó có tôi, nghiên cứu phát triển môn võ này. Năm 1990-1991, giải võ thuật Pancat Silát đầu tiên được tổ chức. Lúc ấy anh em võ thuật sống khó khăn lắm. Tôi thì sinh sống bằng nghề đồng hồ nên ổn hơn. Tôi đã tài trợ một số tiền giúp ban tố chức thành công giải đấu ấy. Sau này Pencat Silát Việt Nam rất thành công là từ khởi đầu cuốn băng của anh Hoàng Vĩnh Giang mang về cùng sự chung tay nghiên cứu, phát triển của nhiều anh em võ thuật Hà Nội lúc ấy.

Ở tuổi 73, đại Võ sư Phi Lân vẫn vô cùng tráng kiện và duy trì được thân pháp nhanh nhẹn khi ra đòn

Ở tuổi 73, đại Võ sư Phi Lân vẫn vô cùng tráng kiện và duy trì được thân pháp nhanh nhẹn khi ra đòn

Trở lại với Trúc Lạc Gia, khi ấy nhiều anh em nói với tôi nên có võ phái riêng. Vì tôi học được tinh hoa từ nhiều môn võ khác nhau. Rồi Trúc Lạc Gia ra đời, lấy theo tên ngõ Trúc Lạc nhà tôi đang sinh sống. Nhiều anh em và các cháu trẻ học các môn võ khác cũng đến với Trúc Lạc Gia.

Có trường hợp cháu từng học Karatedo, lúc đầu cũng không phục tôi đâu. Một lần cậu ấy bị gã côn đồ hàng xóm dùng vật sắc nhọn chém, làm bị thương ở tay. Tôi hỏi “thế con không đỡ được à?”. “Theo thầy thì đỡ như thế nào?” “Con làm lại đi thầy đỡ cho…” Cậu ấy cầm cây cậy vụt, và tôi thoát ra rồi nhập vào quật ngã, khiến cây gậy văng ra. “Sao thầy đánh được nhanh như thế?”. “Có gì đâu. Đó là kỹ thuật nhập nội. Đánh võ là phải biết Tiền thoái, hậu thủ, ba công. Thoái không phải là bỏ chạy, mà thoái là nhường đòn cho đối phương, thủ chắc và nhập nội tấn công”. Cậu ấy lúc này mới nể và theo học cùng Trúc Lạc Gia.

Đại Võ sư Phi Lân thị phạm cùng bài tập với 2 bao cát

Đại Võ sư Phi Lân thị phạm cùng bài tập với 2 bao cát

- Thường những người mới học võ rất hay đánh nhau, khi võ càng giỏi thì lại càng điềm tĩnh. Mấu chốt trong việc chuyển biến này là như thế nào thưa đại Võ sư?

Đại Võ sư Phi Lân: Các cụ xưa giờ hay nói là “thùng rỗng hay kêu to” mà. Khi mới tập, mới học được một chút thì cứ nghĩ mình giỏi, hay vỗ ngực và không biết sợ.

Khi dạy cho học trò 1 đòn thế, rồi có khi bẵng đi vài ba tháng, tôi dạy sâu hơn và giải thích vì sao đến bây giờ mới chỉ điều này. “Khi tập đến một mức độ nào đó, các con hiểu tay ra đòn là con dao, là cái búa… Vì thế phải biết kìm lại, biết chùn tay, chùn chân lại. Nếu không là thành triệt hạ đối phương. Mội đòn hiểm không biết dừng đúng lúc thì khiến đối phương đi hai con mắt, hay thậm chí mất mạng. Khi đó thì cũng khó mà tồn tại được trước pháp luật.

Ông hướng dẫn từng chi tiết nhỏ trong các đòn thế để học trò tập luyện theo

Ông hướng dẫn từng chi tiết nhỏ trong các đòn thế để học trò tập luyện theo

Khi dạy những đòn hiểm, tôi thường nói với học trò là thầy dạy cái này là để con biết sợ. Những đòn này chỉ dùng trong những tình thế kiểu như đi vào rừng sâu, gặp kẻ hung bạo tấn công nhằm giết hại mình thì mới được dùng đến. Còn đi ra ngoài xã hội bây giờ, nếu có va chạm thì cười một cái là hóa giải được, đánh nhau là hạ sách.

- Nhấn mạnh nhiều đến đạo đức trong võ thuật, theo ông, võ thuật có thể giúp con người hoàn thiện nhân cách như thế nào?

Đại Võ sư Phi Lân: Có một câu chuyện như thế này. Tôi có 1 anh bạn khá giỏi võ, khi tôi dẫn đến gặp vị thầy của tôi xin học, thì thầy nhất định không dạy võ cho bạn ấy. Rồi một lần thầy đưa cho tôi cuốn sách, bảo tôi đọc thật kỹ. Tôi đọc thì mới hiểu lý do vì sao thầy nhất định không dạy là vì ở đuôi lông mày người bạn kia có chữ “phản”…

Đại Võ sư Phi Lân đóng vai Đại tướng quân Bề Mi Thuế trong bộ phim 42 tập Huyền Sử Thiên Đô, công chiếu năm 2010 nhân 1000 năm Thăng Long - Hà Nội. Ngoài Huyền Sử Thiên Đô, ông còn tham gia nhiều bộ phim lịch sử nổi tiếng khác

Đại Võ sư Phi Lân đóng vai Đại tướng quân Bề Mi Thuế trong bộ phim 42 tập Huyền Sử Thiên Đô, công chiếu năm 2010 nhân 1000 năm Thăng Long - Hà Nội. Ngoài Huyền Sử Thiên Đô, ông còn tham gia nhiều bộ phim lịch sử nổi tiếng khác

Võ thuật chân chính không phải là để đánh nhau, mà là để rèn luyện sự kiên nhẫn, kiểm soát bản thân và biết khi nào cần dùng sức mạnh. Những người mới học võ thường có xu hướng nóng nảy, dễ bốc đồng. Nhưng khi luyện đến một trình độ cao, họ sẽ nhận ra rằng sức mạnh không phải là để gây hấn mà là để bảo vệ và kiềm chế. Khi nắm vững những kỹ thuật sát thương, ta lại càng phải cẩn trọng hơn trong từng hành động. Tôi đã học từ các vị thầy, và luôn dạy lại các học trò rằng: “Học võ để kiềm chế, không phải để đánh nhau. Một người giỏi cần có văn võ song toàn. Tức là phải học văn để võ bớt phu, học võ để văn không trở nên yếu đuối”.

Võ sư Phi Lân và vợ - nghệ sĩ Ngô Thanh Xuân lúc còn trẻ (ảnh chụp năm 1979)

Võ sư Phi Lân và vợ - nghệ sĩ Ngô Thanh Xuân lúc còn trẻ (ảnh chụp năm 1979)

- Ông đã ứng dụng triết lý võ thuật vào việc dạy học trò, dạy con, và giờ là dạy các cháu của mình như thế nào?

Đại Võ sư Phi Lân: Tôi rất biết ơn những gì đã học được từ các thầy của mình. Tôi không nhìn nhận hết được tâm can của học trò. Nhưng tôi luôn dạy con cháu hay các học trò câu “khôn ngoan chẳng lọ thật thà”. Thời đại 4.0 bây giờ anh mà nói dối cái gì là lộ ra ngay, bị phơi bày ra ngay. Cuộc sống của ba, của ông, của thầy ngày hôm nay có được là nhờ tu đức. Sống đến tuổi này rồi, tôi càng thấy rõ ý nghĩa của câu nói “có đức mặc sức mà ăn”…

Là người làm nghề kinh doanh đồng hồ nên trong nhà đại Võ sư Phi Lân có rất nhiều loại đồng hồ cổ quý giá

Là người làm nghề kinh doanh đồng hồ nên trong nhà đại Võ sư Phi Lân có rất nhiều loại đồng hồ cổ quý giá

- Hiện nay, nhiều người trẻ có vẻ mất phương hướng và tìm đến những phương pháp “chữa lành tâm hồn”. Ông thấy võ thuật có thể giúp họ như thế nào?

Đại Võ sư Phi Lân: Võ thuật không chỉ giúp rèn luyện thể chất, mà còn giúp con người có tâm thế vững vàng hơn. Khi tập võ đúng cách, người ta sẽ học được cách kiểm soát hơi thở, giữ tâm trí tĩnh lặng và ứng xử điềm tĩnh hơn trước mọi tình huống. Thực tế, nếu mỗi ngày dành một khoảng thời gian để luyện võ, người ta sẽ bớt đi những suy nghĩ tiêu cực, tập trung vào bản thân hơn. Tôi nghĩ rằng võ thuật là một phương pháp chữa lành rất hiệu quả, vì nó giúp con người rèn luyện cả thân và tâm.

Bức tranh vẽ cửa hiệu đồng hồ Phi Lân trên phố Nguyễn Thái Học (Hà Nội)

Bức tranh vẽ cửa hiệu đồng hồ Phi Lân trên phố Nguyễn Thái Học (Hà Nội)

- Đại Võ sư có nhắc đến việc duy trì sức khỏe. Đã qua tuổi “thất thập”, sức khỏe của ông vẫn rất tốt. Ông có thể chia sẻ bí quyết không?

Đại Võ sư Phi Lân: Sức khỏe của tôi hôm nay có được là nhờ tôi đã thay đổi lối sống từ mấy chục năm trước. Trước đây, tôi từng uống rượu, hút thuốc khá nhiều, nhưng đến một ngày tôi nhận ra rằng mình cần sống có trách nhiệm với gia đình, với con cái. Tôi quyết định bỏ tất cả thói quen xấu vào ngày 2 tháng 10 âm lịch năm 1989. Ban đầu rất khó, nhưng tôi đặt danh dự lên hàng đầu. Tôi tự nhủ nếu mình nói bỏ mà không làm được thì lời nói của mình chẳng còn giá trị gì. Mà mình không có giá trị thì sao nói người khác nghe được. Và nhờ ý chí đó, tôi đã bỏ rượu, bỏ thuốc hoàn toàn. Bên cạnh đó, tôi luôn duy trì tập luyện hàng ngày. Không cần tập quá nặng, chỉ cần đều đặn và đúng phương pháp thì cơ thể sẽ luôn khỏe mạnh.

Một học trò Trúc Lạc Gia tập ra đòn để đại Võ sư Phi Lân đánh giá, chỉnh sửa nâng cao

Một học trò Trúc Lạc Gia tập ra đòn để đại Võ sư Phi Lân đánh giá, chỉnh sửa nâng cao

- Trong suốt hành trình võ thuật của mình, có giải thưởng hay kỷ niệm nào mà ông trân trọng nhất?

Đại Võ sư Phi Lân: Tôi có khá nhiều danh hiệu, giải thưởng. Nhưng giải thưởng lớn nhất đối với tôi không phải là huy chương hay danh hiệu, mà là sự yêu quý và kính trọng của anh em, học trò. Đi ra đường, có người nhận ra tôi, mời tôi chén trà, bày tỏ sự tôn trọng – đó là điều làm tôi cảm thấy mãn nguyện nhất. Đối với tôi, một võ sư thành công không phải là người giỏi nhất trên sàn đấu, mà là người để lại ảnh hưởng tích cực cho cộng đồng, cho thế hệ sau.

Các võ sư theo học Trúc Lạc Gia cùng đại Võ sư Phi Lân đều có kỹ chiến thuật rất tốt, đặc biệt là có đạo đức, thường xuyên có những hoạt động vì cộng đồng

Các võ sư theo học Trúc Lạc Gia cùng đại Võ sư Phi Lân đều có kỹ chiến thuật rất tốt, đặc biệt là có đạo đức, thường xuyên có những hoạt động vì cộng đồng

- Nhân dịp đầu xuân năm mới, ông có thể chia sẻ lời khuyên về sức khỏe và cuộc sống cho độc giả không?

Đại Võ sư Phi Lân: Tôi nghĩ rằng để có một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc, mỗi người cần: Rèn luyện sức khỏe mỗi ngày – không cần tập nặng, chỉ cần kiên trì và đúng cách. Duy trì tinh thần lạc quan, yêu thương gia đình – khi ta sống có trách nhiệm, tâm hồn sẽ nhẹ nhàng hơn. Sống thật thà và biết ơn – cuộc sống sẽ trở nên dễ dàng hơn khi ta đối xử với mọi người bằng sự chân thành. Chúc mọi người một năm mới mạnh khỏe, bình an và luôn tràn đầy năng lượng!

- Cảm ơn ông rất nhiều! Chúc ông luôn mạnh khỏe để tiếp tục truyền cảm hứng và lan tỏa tinh hoa võ thuật đến thế hệ trẻ!