Đại biểu Quốc hội: "Đặc thù" dễ gây hiểu nhầm là "đặc quyền, đặc lợi"

• Bí thư Thành ủy Vương Đình Huệ: "Hà Nội sẽ chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi triển khai các dự án đường sắt đô thị"
• Đại biểu Quốc hội góp ý Luật Cư trú (sửa đổi): Bỏ được hộ khẩu, người dân rất ủng hộ
• Phát huy giá trị văn hóa, nâng cao niềm khát vọng tự hào của nhân dân Thủ đô

Việc thực hiện chính sách riêng cho Hà Nội là cần thiết

Phát biểu thảo luận, Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (đoàn Ninh Thuận) cho rằng, Hà Nội là địa phương duy nhất có luật, đó là Luật Thủ đô. Năm 2017 Chính phủ đã ban hành Nghị định 63/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Thủ đô…Qua 3 năm thực hiện Nghị định đã đạt kết quả bước đầu trong huy động nguồn lực phục vụ sự phát triển kinh tế, xã hội Thủ đô. Tuy nhiên, các quy định về cơ chế tài chính chính sách chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu phát triển của Hà Nội.

Theo Đại biểu Cương, trong quá trình xây dựng phát triển, Hà Nội đang đứng trước thách thức về mọi mặt như tăng trưởng kinh tế chưa thực sự ổn định, bền vững, quá tải đối với hệ thống hạ tầng, nhất là hạ tầng đô thị do  gia tăng dân số cơ học, quy hoạch xây dựng quản lý đô thị chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn,  tình trạng ô nhiễm, ùn tắc, ngập úng chưa được giải quyết căn cơ…trong khi quyền hạn, nguồn lực được giao chưa tương đồng với vai trò của Thủ đô.

Do vậy, Đại biểu Cương ủng hộ việc xem xét bổ sung cơ chế tài chính ngân sách cho phép Thủ đô huy động nguồn tài chính đầu tư phát triển theo hướng tăng tính chủ động về ngân sách cho Thành phố phù hợp với thực tế phát triển.

Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương phát biểu thảo luận

Đại biểu cũng phân tích, việc ban hành Nghị quyết sẽ giúp Hà Nội hoàn thành mục tiêu từ nay đến 2025 xây dựng và phát triển Thủ đô giàu đẹp, văn minh, hiện đại, tiêu biểu cho cả nước, xứng đáng là động lực phát triển của vùng và của cả nước, tiếp tục phát triển nhanh và bền vững theo hướng đô thị thông minh, thành phố đổi mới sáng tạo, duy trì tăng trưởng cao hơn so với trung bình cả nước và cao hơn giai đoạn 2015 – 2020, trở thành đô thị phát triển năng động, hiệu quả, có sức cạnh tranh trong nước và cũng như khu vực, quốc tế.

Về một số ý kiến cho rằng chỉ nên dành cơ chế đặc thù cho các tỉnh nghèo có điều kiện khó khăn để giúp các tỉnh vươn lên, Đại biểu Cương nhận định, địa phương nào cũng có đặc thù và điều kiện khác nhau, do đó cơ chế chính sách cũng có những quy định riêng cho từng địa phương. Từ đó cơ chế chính sách ban hành ra không phải phù hợp cho tất cả các địa phương, cơ chế đặc thù là sự bổ khuyết, cho phép các địa phương cơ chế để phát triển mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên thời gian gần đây cũng có nhiều cơ chế đặc thù gây ra hiểu lầm theo hướng “đặc quyền đặc lợi”, do đó đại biểu đề nghị không nên dùng từ “đặc thù” trong tên dự thảo nghị quyết.

Về phí và lệ phí, theo Đại biểu Cương, việc giao HĐND Thành phố quyết định mà không quy định mức trần như trong Dự thảo trước là phù hợp, nhiều nước đã thực hiện. “Ví dụ phí đỗ xe ở đô thị lớn khá cao, vùng lân cận xa trung tâm thấp hơn, thậm chí miễn phí. Thành phố tuy mức phí cao nhưng vẫn phải hợp lý, được sự đồng thuận của người dân. Hà Nội là trung tâm kinh tế chính trị của cả nước cần quan tâm phát triển vùng và hỗ trợ các địa phương lân cận, điều này thời gian qua Hà Nội đã thực hiện.

Cho rằng việc thực hiện chính sách riêng cho Hà Nội là cần thiết, Đại biểu Cương đề nghị Chính phủ cân nhắc sửa Luật Thủ đô kịp thời và phù hợp với giai đoạn tới, sửa Nghị định 63 vì phạm vi điều chỉnh của Nghị định này với Nghị quyết có một số điểm trùng nhau.

Cơ chế nào để phát huy tiềm lực của Hà Nội – “nhà mặt tiền”?

Thể hiện sự đồng tình với Nghị quyết, đại biểu Hoàng Văn Cường cho biết trong dự thảo Nghị quyết có 9 cơ chế thì có 7 cơ chế  Quốc hội đã thông qua trong Nghị quyết số 54/2017/QH14 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù đối với thành phố Hồ Chí Minh, chỉ có 2 nội dung khác biệt. Hai nội dung khác biệt gồm Hà Nội xin sử dụng kinh phí chi thường xuyên còn dôi dư để đầu tư cho các công trình cấp bách. Đại biểu cho rằng thực chất đây là tiết kiệm chi thường xuyên cho đầu tư. Thứ hai là đề xuất sử dụng ngân sách của thành phố để hỗ trợ cho các địa phương khác còn khó khăn, đây thể hiện rõ tinh thần “Hà Nội vì cả nước, cả nước vì Hà Nội”. Còn lại 7 nội dung tương đồng Nghị quyết số 54/2017/QH14, thành phố Hồ Chí Minh đang áp dụng rất tốt thì không có lý do gì để băn khoăn khi áp dụng cơ chế này đối với Hà Nội.

Đại biểu cũng cho rằng, so với Nghị quyết số 54/2017/QH14, Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách tài chính - ngân sách đặc thù đối với Thủ đô Hà Nội vẫn còn một số lĩnh vực hẹp hơn.

Tuy nhiên có thể hiểu được khi Hà Nội còn có Luật Thủ đô và trong khi chưa đánh giá, điều chỉnh Luật Thủ đô thì những cơ chế chính sách cần được giải quyết cấp bách, đồng thời là giai đoạn thử nghiệm để sau này điều chỉnh, sửa đổi Luật Thủ đô sẽ phù hợp hơn.

Còn theo Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (đoàn Bến Tre), Hà Nội, TP.HCM như “nhà mặt tiền” của quốc gia, có vị thế hơn hẳn các địa phương khác. Hà Nội còn là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, là trái tim cả nước nên cần sự thanh lọc, đóng góp, phát triển của Hà Nội bởi trái tim không khỏe thì cơ thể không thể khỏe. Hà Nội đã được công nhận là “Thành phố vì hòa bình”, đây là công lao của toàn Đảng, toàn dân. Theo Đại biểu Nhưỡng, điều quan trọng là cơ chế nào để phát huy tiềm lực của Hà Nội - “nhà mặt tiền”.