- Hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân: Để "ngày về" thêm sáng
- Chủ động phối hợp, nâng cao hiệu quả thông tin tuyên truyền trong hệ thống báo chí CAND
- Triển khai thi hành Luật Đặc xá năm 2018
Xem xét đặc xá cho người bị phạt tù lập công lớn
Theo Nghị định 52/2019/NĐ-CP, từ 1/8/2019, người bị kết án phạt tù lập công lớn trong thời gian chấp hành án, cụ thể là việc cứu được tính mạng người khác hoặc tài sản lớn (có giá trị từ 50 triệu đồng trở lên) trong thiên tai, hỏa hoạn được đề nghị đặc xá.
Ngoài ra, còn có một số trường hợp khác như giúp trại giam, cơ quan thi hành án hình sự, tố tụng hình sự phát hiện, truy bắt, điều tra và xử lý tội phạm; có phát minh, sáng kiến có giá trị lớn hoặc thành tích đặc biệt xuất sắc khác.
Người bị kết án phạt tù lập công lớn có thể được xem xét đặc xá (ảnh minh họa)
Nghị định 52/2019/NĐ-CP cũng làm rõ các trường hợp được đặc xá khác, như:
- Tù nhân có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt là người chấp hành nghiêm Nội quy trại giam, tích cực học tập, lao động, cải tạo và thời gian xếp loại theo quý được đánh giá khá hoặc tốt;
- Người có hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn chưa thể thi hành tiếp nghĩa vụ tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác là bản thân và gia đình không có thu nhập hoặc có thu nhập chỉ bảo đảm cuộc sống tối thiểu cho người phải thi hành án và người có trách nhiệm nuôi dưỡng…;
- Tù nhân bị ốm đau thường xuyên mà không tự phục vụ được là người phải điều trị tại bệnh xá liên tục từ 3 tháng hoặc không liên tục nhưng phải điều trị từ 3 lần, mỗi lần từ 1 tháng trở lên, không tự phục vụ bản thân và có kết luận bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền;
16 tội không được đề nghị đặc xá
Còn theo Luật Đặc xá 2018, một trong những nội dung đáng chú ý của Luật này là bổ sung nhiều trường hợp không được đề nghị đặc xá, như không đề nghị đặc xá với người trước đó đã được đặc xá; Người có từ 2 tiền án trở lên; Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội khác…
Luật còn quy định cụ thể người bị kết án phạt tù về 16 tội sau không được đề nghị đặc xá dù có đủ các điều kiện quy định tại Điều 11 Luật này. Đó là:
- Tội phản bội Tổ quốc; Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; Tội gián điệp; Tội xâm phạm an ninh lãnh thổ; Tội bạo loạn; Tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; Tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
- Tội phá rối an ninh; Tội chống phá cơ sở giam giữ; Tội khủng bố; Tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược; Tội chống loài người; Tội phạm chiến tranh; Tội tuyển mộ, huấn luyện hoặc sử dụng lính đánh thuê; Tội làm lính đánh thuê.
Chưa bồi thường thiệt hại xong vẫn được đặc xá
Điều 11 Luật Đặc xá 2018 quy định theo hướng cụ thể hơn thời gian chấp hành đối với từng loại tội mới đủ điều kiện được đề nghị đặc xá.
Ngoài ra, một điểm mới nữa của Luật Đặc xá 2018 là quy định về trường hợp đã thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác nhưng do lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn thuộc trường hợp chưa có điều kiện thi hành tiếp phần còn lại theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự đối với người bị kết án phạt tù không thuộc các tội tham nhũng hoặc tội khác do Chủ tịch nước quyết định thì cũng thuộc đối tượng được đề nghị đặc xá tại điểm đ khoản 1 Điều 11.
Trường hợp phải thi hành nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với tài sản không thuộc sở hữu của Nhà nước thì phải được người được thi hành án đồng ý hoãn thi hành án hoặc không yêu cầu thi hành án đối với tài sản này.
Bên cạnh đó Luật mới cũng cho phép người đang chấp hành án phạt tù có quyền làm đơn đề nghị đặc xá (theo Luật Đặc xá 200 chỉ giám thị trại giam, giám thị trại tạm giam mới được đề nghị đặc xá).
