Khó khăn của nền kinh tế hiện rõ nét qua báo cáo về tình hình thu chi ngân sách do Bộ trưởng Tài chính trình bày. Theo đó, tổng thu cân đối ngân sách nhà nước năm 2012, tăng 0,14% so với sự toán, tăng 5,3 % so với năm 2011. Tổng chi cân đối ngân sách ước tăng 0,11% so với dự toán, tăng 14,6% so với năm 2011. Đặc biệt, bội chi ngân sách nhà nước bằng 4,8% GDP.
Bộ Tài chính cũng chỉ rõ 3 nguyên nhân khiến kết quả thu ngân sách năm nay chưa đạt được như mong muốn. Đó là việc thực hiện nhiều mục tiêu kinh tế - xã hội quan trọng không đạt theo Nghị quyết mà Quốc hội đề ra. Việc áp dụng chính sách miễn, giảm, giãn thuế trên diện rộng với nhiều đối tượng đã diễn ra trong thời gian tương đối dài. Quan trọng hơn, thị trường bất động sản, thị trường tài chính hoạt động trầm lắng dẫn đến co hẹp không gian và giảm nguồn thu ngân sách nhà nước.
Điều đáng nói là, trong khi thu ngân sách giảm mạnh thì chi ngân sách vẫn tái diễn “căn bệnh” cũ. Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội dẫn ra một loạt vấn đề như việc thực hiện kỷ luật tài chính trong quản lý, sử dụng, chi tiêu ngân sách nhà nước còn những biểu hiện chưa nghiêm túc, nhất là trong đầu tư xây dựng cơ bản như phê duyệt, quyết định một số dự án đầu tư không tính đến khả năng cân đối nguồn vốn. Bố trí vốn cho các dự án chưa đúng kế hoạch, chưa khắc phục được tình trạng đầu tư phân tán, dàn trải, thi công kéo dài gây lãng phí nguồn vốn ngân sách. Tình trạng vi phạm pháp luật trong quản lý đầu tư xây dựng vẫn tiếp tục diễn ra, gây thất thoát, lãng phí và chưa có biện pháp triệt tận gốc. Nhiều năm trước đây, thu ngân sách nhà nước thường vượt vài chục nghìn tỷ đồng, tăng so với dự toán 20-26%. Vậy mà năm nay tăng chưa nổi 1%, ngân sách thu chỉ vượt hơn 7.000 tỷ đồng, song các địa phương lại giảm thu 7.000 tỷ đồng.
Chính phủ đã nhận lỗi trước Quốc hội, trước Đảng, trước nhân dân về những yếu kém, khuyết điểm trong lãnh đạo, quản lý, điều hành. Cử tri cả nước hi vọng rằng với sự đổi mới về tư duy điều hành, tình hình kinh tế đất nước sẽ có những chuyển biến tích cực.