Cần phải có lộ trình

(ANTĐ) - Xung quanh câu chuyện ngành xăng dầu kêu lỗ, ngày 5-2, ông Nguyễn Cẩm Tú - Thứ trưởng Bộ Công Thương đã trao đổi với phóng viên An ninh Thủ đô về vấn đề này.

Để có thị trường xăng dầu hoàn hảo:

Cần phải có lộ trình

(ANTĐ) - Xung quanh câu chuyện ngành xăng dầu kêu lỗ, ngày 5-2, ông Nguyễn Cẩm Tú - Thứ trưởng Bộ Công Thương đã trao đổi với phóng viên An ninh Thủ đô về vấn đề này.

Tuy thuế nhập khẩu xăng đã giảm nhưng DN vẫn chưa giảm giá
Tuy thuế nhập khẩu xăng đã giảm nhưng DN vẫn chưa giảm giá

- Trước việc ngành xăng dầu kêu lỗ, người tiêu dùng mong muốn cần công khai kết cấu giá thành xăng dầu ông có ý kiến gì về điều này?

- Ông Nguyễn Cẩm Tú: Người dân đòi hỏi, mong muốn như vậy là điều dễ hiểu, hợp lý dưới góc độ là người tiêu dùng. Tuy nhiên, vấn đề này phải được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, đảm bảo tôn trọng quyền của DN. Dưới góc độ pháp luật thì không bắt buộc điều đó. Dưới góc độ DN thì họ có quyền giữ kín các yếu tố hình thành giá trong hoạt động kinh doanh. Vì thế, không thể đòi hỏi cái mà pháp luật không bắt buộc và DN có quyền giữ kín.

- Thưa ông, các DN cho rằng, thuế xăng dầu hiện nay là quá cao nên các DN chưa thể giảm giá bán lẻ xăng dầu theo ông điều đó có hợp lý không?

- Ông Nguyễn Cẩm Tú: Để đánh giá một vấn đề như thuế cao hay thấp, đúng sai thì phải có tiêu chí. Tiêu chí khác nhau thì sẽ có những đánh giá khác nhau. Về thuế, dưới góc độ của người tiêu dùng, luôn mong giá thấp. Rõ ràng với mức thuế nhập khẩu 35% vừa qua đối với xăng, người tiêu dùng thấy là cao.

Dưới góc độ DN, họ cũng muốn giảm giá cho người tiêu dùng và thuận lợi cho việc kinh doanh nên với họ, mức thuế đó cũng là cao. Nhưng dưới góc độ cơ quan quản lý Nhà nước, ngân sách cần phải có nguồn thu, để bù lại phần đã tạm ứng trước đây cho ngành xăng dầu do việc giữ giá xăng dầu trong nước thấp trong khi giá thế giới tăng cao, do đó, mới có mức thuế như vậy.

Theo tôi, bất cứ ai khi nghĩ về lợi ích của mình, cũng cần phải nghĩ tới sự hài hòa với lợi ích của đối tượng khác. Nếu người tiêu dùng khó khăn thì mục tiêu của doanh nghiệp và Nhà nước là không đạt được. Nếu DN không còn khả năng kinh doanh thì cũng không có lợi cho xã hội. Còn nếu Nhà nước không có ngân sách để làm việc công ích cho xã hội thì cả DN và người tiêu dùng cũng đều bị thiệt hại.

- Thưa ông, việc “xin phép” Tổ giám sát liên Bộ Công Thương - Tài chính khi quyết định giá khiến các DN cho rằng, đó là cơ chế thị trường nửa vời?

- Ông Nguyễn Cẩm Tú: Trong thời gian vừa qua, chúng ta đã thực hiện nhiều bước để thị trường hóa xăng dầu. Tuy nhiên, tiến trình này cần phải thêm một giai đoạn nữa để đạt được tiêu chí đầy đủ của một mặt hàng theo cơ chế thị trường.

Đó là DN hoàn toàn theo giá thị trường thế giới, hoàn toàn tuân theo chi phí sản xuất kinh doanh của mình, hoàn toàn có quyền quyết định giá. Còn hiện giờ, chúng ta tạm thời phải hạn chế bớt những tiêu chí đó. DN có quyết định giá nhưng vẫn phải đăng ký với Nhà nước.

Tuân thủ theo nguyên tắc thị trường, ý tưởng đó về lý thuyết là đúng, là hay nhưng theo tôi, nó phải được thực hiện theo một lộ trình cần thiết, chặt chẽ. Xăng dầu là mặt hàng hết sức quan trọng đối với toàn bộ nền kinh tế và đời sống của xã hội. Vì thế, mục tiêu thị trường hóa đối với mặt hàng xăng dầu cần phải làm thận trọng hơn so với đa số mặt hàng khác.

- Với việc sản phẩm xăng dầu của Nhà máy lọc dầu Dung Quất sắp ra mắt trên thị trường, chúng ta có thể hy vọng là giá xăng dầu trong nước sẽ rẻ đi hay không?

- Ông Nguyễn Cẩm Tú: Việc chúng ta có thêm sản phẩm của Nhà máy lọc dầu Dung Quất chắc chắn sẽ giúp chúng ta bớt phụ thuộc vào xăng dầu nhập khẩu. Khi có thêm các nhà máy lọc dầu khác nữa thì việc phụ thuộc đó sẽ càng giảm đi. Tuy nhiên, điều đó có tác động đến giá xăng dầu trong nước rẻ đi hay không thì phụ thuộc nhiều yếu tố.

Đó là nguồn nguyên liệu cho nhà máy có rẻ không, công nghệ có đảm bảo sản xuất ra sản phẩm xăng dầu với chi phí thấp hay không, con người có đảm bảo năng suất lao động cao hay không, việc phân phối có đảm bảo thông suốt để giảm chi phí sản xuất không? Hiện nay, chúng ta chưa có đủ yếu tố đó để khẳng định rằng, giá xăng trong nước sẽ rẻ hơn giá xăng nhập khẩu.

Phạm Huyền

 (Thực hiện)