CIA thêm quyền, thêm mối lo "lạm sát"

ANTD.VN - Việc tân Tổng thống Mỹ Donald Trump trao thêm quyền cho Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) trong việc sử dụng máy bay không người lái trong cuộc chiến chống khủng bố đã làm dấy lên mối lo ngại “lạm sát”.

Các máy bay UAV thực hiện các chiến dịch không kích trong một căn cứ tại Trung Đông

Tờ Nhật báo Phố Wall (Wall Street Journal) ngày 13-3 dẫn lời các quan chức Mỹ cho biết, Tổng thống Donald Trump vừa trao thêm quyền cho Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA), theo đó cơ quan này được phép tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) nhằm vào các đối tượng bị tình nghi là khủng bố. Quyết định này được xem là sự thay đổi chính sách đáng kể so với chính quyền Tổng thống Barack Obama tiền nhiệm vốn đã có những giới hạn vai trò bán quân sự của CIA.

Theo quyết định của Tổng thống Donald Trump, CIA sẽ được trao quyền sử dụng UAV để không kích tiêu diệt các tay súng của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Syria, Somalia, Libya, Yemen và một số khu vực khác. Ngoài ra, cơ quan tình báo này có thể tiến hành không kích bất cứ lúc nào mà không cần sự cho phép của Lầu Năm Góc hay Nhà Trắng.

Sau sự kiện khủng bố ngày 11-9-2001, Mỹ đã trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới sử dụng UAV cùng với tên lửa có độ chính xác cao để tiêu diệt các đối tượng tình nghi là khủng bố, nhất là chỉ huy khủng bố bị truy lùng gắt gao.

Các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái Predator và Reaper được trang bị tên lửa nhằm vào các mục tiêu mà Mỹ cho là khủng bố được triển khai từ thời chính quyền cựu Tổng thống George W. Bush và đã được mở rộng dưới thời chính quyền của Tổng thống Obama.

Những vụ dùng UAV thực hiện không kích đầu tiên diễn ra ở Afghanistan sau khi Mỹ phát động cuộc chiến chống khủng bố tại quốc gia Nam Á này vào năm 2001. Các vụ không kích “tìm và diệt” các phần tử được cho là khủng bố Al Qaeda ở Afghanistan sau đó mở rộng sang tới Iraq, Somalia, Libya, Yemen và sau này là các tay súng IS tại Syria, Iraq, Libya…

Sau nhiều áp lực cho rằng chương trình “tìm và diệt” do CIA thực hiện gây ra nhiều vụ lạm sát do không kích nhầm, đến cuối năm 2015, các quan chức Mỹ mới cho biết, Mỹ đã tiến hành 473 trận không kích, chủ yếu bằng UAV, tiêu diệt  gần 2.600 phần tử khủng bố. Đến tháng 7-2016, chính quyền Mỹ lại nhận trách nhiệm về việc vô tình giết chết 116 dân thường tại “các nước không có chiến tranh với Mỹ”. Chính quyền Tổng thống Obama do đó đã giới hạn các chiến dịch dùng UAV không kích gọi là “bán quân sự” do CIA tiến hành.

Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump ngay trong chuyến thăm đến trụ sở CIA tại Langley ngày 21-1-2017, tức chỉ một ngày sau nhậm chức, đã tuyên bố trao thêm quyền tấn công khủng bố cho cơ quan này. Được “bật đèn xanh”, CIA vào cuối tháng 2-2017 đã lần đầu tiên dưới thời chính quyền Tổng thống Donald Trump sử dụng UAV phóng tên lửa Hellfire tiêu diệt Abu al-Khayr al-Masri, một thủ lĩnh cấp cao của Al Qaeda, khi nghi can khủng bố này đang đi xe ở thành phố Idlib, phía Tây Bắc Syria.

Việc làm của Tổng thống Donald Trump đã làm dấy lên nhiều quan ngại mà như số liệu do Thượng nghị sĩ Mỹ Lindsey Graham công bố hồi năm 2013 cho biết các cuộc không kích bằng UAV của Mỹ đã giết chết 4.700 người. Ông Christopher Anders, Phó giám đốc của Tổ chức Liên minh Các quyền dân sự Mỹ trụ sở tại Washington, ngày 13-3 đã lên tiếng rằng, sẽ có rất nhiều vấn đề với chương trình UAV và chương trình “tìm và diệt” của CIA.