 |
Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh phát biểu khai mạc hội thảo |
Dự hội thảo có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Giáo sư, Viện sỹ Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn Lâm KH&CN Việt Nam và Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh; Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong và đông đảo các chuyên gia trong và ngoài nước...
Chất lượng môi trường không khí chưa đáp ứng yêu cầu
Phát biểu khai mạc hội thảo, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh nêu, với đặc thù riêng, Hà Nội luôn đối mặt với rất nhiều vấn đề môi trường như ô nhiễm không khí, quá tải trong xử lý chất thải rắn, nước thải...
Vì vậy, công tác bảo vệ môi trường Thủ đô luôn là vấn đề trọng tâm, được Trung ương và lãnh đạo thành phố quan tâm hàng đầu. Điều này được thể hiện trong nhiều văn kiện quan trọng của Trung ương, Thành phố và đã được tổ chức triển khai thực hiện trong thời gian qua.
Gần đây nhất là 3 văn kiện quan trọng, Luật Thủ đô sửa đổi năm 2024 và 02 Quy hoạch của Thủ đô mới được phê duyệt. Trong đó, Luật Thủ đô đã nêu một số nhiệm vụ cần triển khai về xác định vùng phát thải thấp. Vấn đề môi trường được đặt lên là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong số các nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách cần giải quyết của Thủ đô trong giai đoạn 2025-2030.
Thực hiện chủ trương đó, Hà Nội đang quyết liệt thực hiện nhiều hoạt động nhằm cải thiện môi trường. Tuy nhiên, chất lượng môi trường tại Hà Nội chưa đáp ứng yêu cầu, đặc biệt là chất lượng môi trường không khí.
Để giải quyết “bài toán” này, TP Hà Nội luôn lắng nghe và mong muốn các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý tham góp nhiều ý tưởng sáng tạo, tâm huyết, những giải pháp khả thi cần ưu tiên để có thể nhanh chóng cải thiện chất lượng môi trường của thành phố.
 |
TS Hoàng Dương Tùng, Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam đề xuất nhiều giải pháp cụ thể để giải quyết ô nhiễm không khí |
Cần quyết tâm mạnh mẽ như việc hồi sinh sông Tô Lịch
Mở đầu các tham luận, TS Hoàng Dương Tùng, Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam đã đề cập đến vấn đề rất “nóng” hiện nay là ô nhiễm không khí. Ô nhiễm không khí ở Hà Nội có chỉ số PM2.5 cao, vượt quá quy chuẩn cho phép 1,5-2 lần trong nhiều ngày. Số ngày có chất lượng không khí Tốt chỉ chiếm 15% , Trung bình 50%, Kém và Xấu 34%.
TS Hoàng Dương Tùng cho biết, nguồn gây ô nhiễm không khí gồm giao thông (ô tô xe máy chạy xăng dầu; bụi đường); Công nghiệp (các huyện ngoại thành): các KCN, cụm công nghiệp, làng tái chế, làng nghề ( từ các cơ sở sản xuất sử dụng than làm nguyên liệu không có thiết bị xử lý khí thải);
Xây dựng: các công trình xây dựng đô thị, nhà cao tầng, xây dựng và sửa chữa hạ tầng; Nông nghiệp (các huyện ngoại thành): trang trại chăn nuôi, sử dụng phân bón trong trồng trọt (phát sinh PM2.5 thứ cấp); Đốt phụ phẩm nông nghiệp sau thu hoạch; Từ các tỉnh lân cận: Hà Nam, Hưng Yên, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc...
TS Hoàng Dương Tùng nhấn mạnh, vừa qua, thành phố đã có quyết tâm, thực hiện nhiều việc cụ thể để giảm thiểu ô nhiễm không khí như cấm xe 16 chỗ hoạt động ở phố cổ, có lộ trình hoàn thành các công trình giao thông trọng điểm…
Ông Tùng cũng nêu việc Hà Nội đã triển khai nhiều biện pháp giảm thiểu ô nhiễm không khí như: Xây dựng hệ thống quan trắc không khí tự động; triển khai lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 4,5; chuyển đổi một số tuyến xe buýt sang chạy điện; Giảm tối đa bếp than tổ ong…
Tuy nhiên, TS Tùng cho rằng, thành phố đã làm nhiều nhưng kết quả chưa cao vì chưa kiểm soát được nguồn thải, thiếu dữ liệu, chưa có bộ phận chuyên biệt về xử lý ô nhiễm môi trường.
Ông Tùng đề xuất, việc quản lý chất lượng không khí là trách nhiệm không chỉ của UBND TP Hà Nội, của Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội mà còn là của các quận/huyện (hiện nay) và các xã (sắp tới) thuộc Hà Nội và các vùng lân cận (Vùng Thủ đô).
Mỗi địa phương cần phải có chỉ tiêu, trách nhiệm cụ thể về giảm thiểu ô nhiễm không khí (rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ, rõ hiệu quả).
Cần đầu tư đáng kể về mặt tài chính, có trọng điểm, ưu tiên cho các chương trình giảm thiểu ô nhiễm; giao thông xanh, sử dụng nhiên liệu sạch, rà soát, xóa bỏ các điểm nghẽn về thể chế để huy động đủ các nguồn lực tài chính...
Cần tận dụng lợi thế của Hà Nội về đội ngũ chuyên gia đông đảo; thí điểm các cơ chế phù hợp (chính sách, tài chính) để huy động tối đa các nhà khoa học tại các trường đại học, viện nghiên cứu trên địa bàn Hà Nội tham gia các chương trình lớn, nghiên cứu khoa học, soạn thảo chính sách, tiêu chuẩn hướng dẫn kỹ thuật, đề xuất các giải pháp cụ thể. Để tăng cường biện pháp xử lý đối với các cơ sở gây ô nhiễm, TS Tùng đề xuất “nên phạt lũy tiến theo ngày; tiền phạt tăng lên theo từng ngày...".
Về một số giải pháp cấp bách, ông Tùng kiến nghị: Cần thực hiện kiểm tra khí thải xe máy lưu thông trong khu vực nội thành; Hỗ trợ tài chính đẩy nhanh lộ trình giao thông xanh; Đến năm 2030 chuyển đổi toàn bộ xe buýt sang xe buýt điện (nhanh hơn 5 năm so với kế hoạch); Hạn chế đăng ký xe ô tô xe máy mới chạy xăng/dầu; Thắt chặt hơn một số quy chuẩn phát thải công nghiệp đối với các cơ sở ở Thủ đô và vùng Thủ đô; Lắp đặt camera kiểm soát các công trường xây dựng...
Tại hội thảo, các chuyên gia nước ngoài cũng đã chia sẻ về hiện trạng và giải pháp bảo vệ môi trường đối với cơ sở công nghiệp và khu dân cư lớn.
Kết luận hội thảo, Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh cảm ơn, ghi nhận những hiến kế, đóng góp quý báu của các nhà khoa học, chuyên gia môi trường, đồng thời giao Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội tiếp thu đầy đủ ý kiến tại hội thảo; tiếp tục nghiên cứu kỹ các bài tham luận được gửi tới hội thảo để tổng hợp, hoàn thiện báo cáo, trong đó đề xuất những giải pháp cấp bách, cụ thể về xử lý ô nhiễm môi trường Thủ đô.
Chủ tịch UBND thành phố đề nghị Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội tham mưu UBND TP xây dựng chương trình phối hợp giữa thành phố với các viện nghiên cứu, các tổ chức, chuyên gia, nhà khoa học để nghiên cứu hướng giải quyết triệt để vấn đề ô nhiễm môi trường của Hà Nội, trước mắt tập trung xử lý ô nhiễm không khí và làm sạch các dòng sông nội đô.
"Thành phố sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất để các sáng kiến, ý tưởng đổi mới sớm được triển khai, đóng góp thiết thực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô và đất nước", đồng chí Trần Sỹ Thanh khẳng định.
 |
| GS.TS Chu Hoàng Hà, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam |
Sẵn sàng bàn giao dữ liệu về môi trường cho Hà Nội
"Chúng tôi sẵn sàng bàn giao cho Hà Nội các dữ liệu của vệ tinh chuyên theo dõi thiên tai và hậu quả của biến đổi khí hậu để thành phố có dữ liệu hoạch định cơ chế, chính sách.
Chúng tôi cũng mong muốn thành phố tạo điều kiện cho các nhà khoa học của viện nghiên cứu, thử nghiệm các mô hình khoa học phù hợp với thực tế của thành phố để giải quyết ô nhiễm môi trường...".
