Ở thôn Bôi Câu, xã Kim Bôi (huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình), từ những cô gái tuổi trăng tròn đến những người đã thốc thếch con cái đều hò hẹn nhau ra thành phố mỗi dịp hết Tết, cạn mùa màng để mưu sinh. Đằng đẵng cả năm trời, những cô gái trở về sang trọng khác thường. Tóc nhuộm vàng, môi son đỏ, quần là áo lượt, chân tay móng tím móng xanh đánh dấu thành quả của cái nghề "không địa chỉ".
Trong gian phòng hội trường khang trang, trưởng thôn Bôi Câu, Bùi Văn Ngọc ngập ngừng nói về "phong trào" của chị em phụ nữ đưa nhau ra phố: "Cái chuyện đó có lâu rồi nhưng đến nay vẫn còn nhức nhối lắm. Không biết nói thế nào cho đúng cứ gọi đó là một phong trào đi". Dù khá dè dặt nhưng anh Ngọc vẫn cung cấp một dãy những tên tuổi của các sơn nữ lầm đường lạc lối.
Bùi Thị Khơi, mới tuổi 36 nhưng trông già dặn hơn rất nhiều vì đã có nhiều năm liễu dập hoa vùi ở chốn "lầu xanh". Chồng Khơi mới qua đời cách đây tròn một năm nhưng Khơi lại có gã tình nhân thường xuyên qua lại cặp kè từ khi chồng còn quằn quại trên giường bệnh. Chồng đau ốm, hai đứa con lớn ăn học, không có việc gì khác ngoài 3 sào ruộng khiến Khơi túng bấn nên mấy năm trước cô ra phố làm "gái".
Bỏ qua nỗi nhục nhằn, khinh bỉ của người đời Khơi lại cảm thấy yêu cái nghề nhàn hạ mà lại có dư giả tiền mua thuốc cho chồng, đóng học cho con, xây nhà khang trang, rộng rãi. Chỉ đến khi bị Công an bắt khi đang hành nghề ở đường Láng, Hà Nội và đưa đi trung tâm 9 tháng Khơi mới chịu giải nghệ về nhà. Khơi bảo: "Tôi sẽ chẳng ra phố nữa, con nó lớn rồi, chồng cũng đã qua đời, đi nữa thì nhục lắm".
Cách nhà Bùi Thị Khơi chỉ vài bước chân là nhà của Bùi Thị Lệ (sinh năm 1990), cháu gọi Khơi là dì. Bà Bùi Thị Hiên, Chi hội trưởng chi hội phụ nữ thôn Bôi Câu cho biết: "Con Lệ xinh và trẻ lắm nhưng có con rồi, mới sinh 2 tháng nay thôi. Bồ của nó ở Hà Nội mới đi xe vào lúc sáng".
Lệ bước ra từ gian buồng với mảnh quần cụt lủn, cái áo hai dây lộ nửa mảng ngực. Lệ thanh minh rằng mình không làm cái nghề bị cả xã hội lên án ấy: "Ngày trước em làm ở công ty cắt tóc, gội đầu dưới Ứng Hòa, Hà Nội nhưng nghỉ về nuôi con".
Mấy năm làm ở "công ty cắt tóc gội đầu" Lệ về quê xây được nhà riêng. Ngôi nhà kiên cố nằm sát nách mấy gian nhà xập xệ, liêu xiêu của bố mẹ. Theo như bà Hiên kể, thì gần đây Lệ đem một người đàn ông dưới xuôi về tổ chức ăn uống rồi giới thiệu là chồng. Bữa nay tôi hỏi đến thì Lệ mới nói: "Anh ấy đang ở với vợ ở dưới quê, nói là chồng thì không đúng mà em chỉ xin một đứa con thôi. Giấy khai sinh của con em chỉ có tên mẹ. Không muốn lấy chồng thì xin một đứa con có sao đâu".
Phần lớn những phụ nữ ở Bôi Câu và cả những thôn khác đi làm nghề "không địa chỉ" vài năm gần đây rủ nhau về xây nhà, mua xe và sinh con. Sự hào nhoáng, tính nổi trội của cách ăn mặc và hiện thực vật chất đã nhồi nhét vào tâm lý những cô gái trẻ ở nơi đây một khao khát lệch lạc. Nhiều cô gái mới lớn coi những chị đi trước như một "thần tượng" và sẵn sàng lên đường khi có lời rủ rê mật ngọt. Đáng buồn là có cả những đức ông chồng chủ động tiếp tay cho vợ đi làm "cave" để nuôi chồng, nuôi con.
|
|
| Vợ chồng ông Thông, đang nuôi đứa cháu ngoại nhưng không biết con rể mình là ai. |
Ông Bùi Văn Thông cùng vợ, ở đội 3 thôn Bôi Câu, đang phải nuôi đứa cháu cho con gái Bùi Thị Huyền (sinh năm 1976) đang ở trong trại. Gian nhà trống hoắc chỉ còn có hai vợ chồng già và đứa cháu ngoại. Theo như ông Thông kể thì Huyền cô con gái thứ 3 đi ra Hà Nội làm cái nghề "không địa chỉ" hay gọi nôm na là cave từ khi còn rất trẻ.
Gần chục năm trời, cả gia đình ông tuyệt nhiên không biết con gái làm cái nghề gì, ở đâu. Chỉ đến khi thấy con mang về "tặng" một đứa cháu mà không thấy đem theo chồng và rồi sau đó là cái giấy thông báo của địa phương nói là Huyền bị bắt thì cả nhà mới biết.
Cho đến nay thì danh tính của ông bố cháu bé Bùi Thị Trang (sinh năm 2001, con gái Huyền) cũng chỉ có mình Huyền biết, thậm chí chính Huyền cũng không biết là ai. Bởi trước và sau khi sinh con Huyền đều dẫn vài người đàn ông về nhà giới thiệu là chồng sắp cưới. Trước ngày bị bắt vài tháng Huyền đưa một người đàn ông lạ hoắc về nhà và bảo đó là chồng chính thức của mình. "Nó họ Nguyễn hay là Bạch gì đó nhưng cũng bị bắt đang giam giữ trong Nghệ An", ông kể về "thằng con rể" của mình.
Đời sống khó khăn, không có nghề phụ và đặc biệt là thiếu sự quan tâm giáo dục khi người dân dân trí thấp khiến nảy sinh tệ nạn. Không chỉ riêng Bôi Câu mà phong trào phụ nữ đi làm nghề "không địa chỉ" đã trải rộng ra cả một vùng làm phức tạp tình hình an ninh trật tự. Hiện nay, số lượng thanh thiếu niên đi lao động, phục vụ ở các quán cà phê đèn mờ, quán bia, quán ăn, nhà nghỉ còn rất lớn. Những nơi nhạy cảm này là môi trường thuận lợi đầu tiên khiến những sơn nữ vùng cao dễ dàng sẩy chân sa ngã.
Bà Bùi Thị Phểu, cựu Bí thư chi bộ thôn Bôi Câu cho biết: "Hạn chế thì còn được chứ làm dứt điểm bây giờ thì khó hơn lên trời. Số lượng phụ nữ đi làm xa rất đông làm sao quản lý được họ. Mấy năm gần đây, các ban ngành địa phương đặc biệt là Hội phụ nữ đã làm quyết liệt, kỷ luật, kiểm điểm những chị em phát hiện làm nghề "không địa chỉ" nhưng không hiệu quả là mấy".
