Chứng rối loạn não bí ẩn ở New Brunswick, Canada

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - Tháng 6 năm ngoái, một phụ nữ 75 tuổi khỏe mạnh vào khoa cấp cứu của Bệnh viện Đại học Georges-L.-Dumont ở Moncton, tỉnh New Brunswick, Canada. Suốt nhiều tháng, bà đã bị sụt cân và ngày càng yếu. “Mẹ tôi trước khi đi ngủ thường tự hỏi bản thân, ngày mai mình có thức dậy không? Bởi vì không có câu trả lời. Không ai biết gì cả. Không hiểu nguyên nhân tại sao?” - con gái bệnh nhân cho biết.

Nhiều năm qua, bác sỹ chuyên khoa thần kinh Alier Marrero của Bệnh viện Đại học Georges-L.-Dumont nhận thấy những bệnh nhân như phụ nữ nói trên có các triệu chứng chung của bệnh Creutzfeldt-Jakob, một chứng thoái hóa thần kinh gây tử vong, với tỷ lệ mắc hiếm gặp đến 1/1 triệu người/năm, nhưng xét nghiệm vẫn cho kết quả âm tính. Mỗi năm, các bệnh nhân có triệu chứng tương tự nhiều lên mà không tìm ra nguyên nhân. Năm ngoái, các quan chức y tế liên bang xác định cần mở cuộc điều tra riêng về các trường hợp này.

Một góc thành phố Moncton, thủ phủ của tỉnh New Brunswick, miền Đông Canada

Một góc thành phố Moncton, thủ phủ của tỉnh New Brunswick, miền Đông Canada

Hội chứng lạ đủ các lứa tuổi

Bác sỹ Marrero cho biết, bệnh nhân trải qua một loạt triệu chứng thường bắt đầu với sự lo lắng, trầm cảm và đau cơ. Họ bị rối loạn giấc ngủ, bao gồm chứng mất ngủ kể cả khi dùng thuốc, sau đó bộ não bị teo. Nhiều người bị mờ mắt, có vấn đề về trí nhớ, răng hô, rụng tóc và khó giữ thăng bằng. Một số người teo cơ, bị giật cơ không kiểm soát được. Những người khác bị sụt cân nhanh chóng và không rõ nguyên nhân. Một số bị ảo giác khiến họ sợ ngủ vì nhắm mắt lại họ cảm thấy như thể côn trùng đang bò trên người. Có người ảo tưởng rằng các thành viên trong gia đình đã bị những kẻ mạo danh đóng thế. Giờ đây, Marrero cùng các đồng nghiệp khắp nơi trên thế giới đang chạy đua để gỡ rối nguyên nhân của chứng rối loạn não mà ít nhất 48 người đã mắc phải, trong đó 6 người được thiệt mạng. Những người mắc chứng bệnh này được gọi là “Cụm hội chứng thần kinh ở New Brunswick”, có độ tuổi từ 18 đến 85.

Các nhà khoa học cho rằng, hội chứng này có thời gian ủ bệnh khoảng 2 năm. Họ đang theo đuổi mọi manh mối thông qua việc tiếp xúc với môi trường, lịch sử đi lại, chế độ ăn uống để xác định căn nguyên. Bác sĩ Marrero đã xét nghiệm máu cho bệnh nhân và sàng lọc sự hiện diện của các bệnh truyền nhiễm từ động vật gây ra các triệu chứng thần kinh. Ông đã tìm kiếm các rối loạn tự miễn dịch, thiếu hụt trao đổi chất và ung thư. Bệnh nhân của ông cũng làm xét nghiệm di truyền. Nhưng không có bất cứ dấu hiệu gì trong số đó đem lại câu trả lời.

Bên cạnh đó, khám nghiệm não cho 3 bệnh nhân tử vong (tiêu chuẩn vàng để xác nhận chẩn đoán) đã không cho thấy dấu hiệu nào về chứng rối loạn đã biết. Một giả thuyết cho rằng, hội chứng này là do rối loạn thần kinh hoàn toàn mới, có thể do tiếp xúc với chất độc từ môi trường. Một độc tố đang được nghiên cứu kỹ lưỡng là beta-Methylamino-L-alanine, do vi khuẩn lam, hoặc tảo xanh lam nở hoa tạo ra. Một loại khác là axit domoic, một loại độc tố tự nhiên được tạo ra bởi một số loại tảo, là nguyên nhân gây ra vụ bùng phát hải sản nhiễm độc chết người ở Canada vào năm 1987.

Sợ nhất là không biết gì về bệnh

New Brunswick đã chống lại dịch Covid-19 tương đối tốt, nhưng điều này làm cho quá trình điều tra hội chứng mới bị chậm lại. Các quy tắc hạn chế đi lại ở New Brunswick khiến nhà dịch tễ học không dễ lấy mẫu môi trường và phỏng vấn cư dân. Ông Neil Cashman, một nhà thần kinh học tại Đại học British Columbia, cho biết: “Đại dịch Covid-19 là khoảng thời gian mà hội chứng kia có thể âm thầm phát triển. Khi đại dịch xảy ra, nhiều thủ tục không khẩn cấp như chẩn đoán hình ảnh tạm thời bị hủy bỏ. Một số bệnh nhân sợ phải tìm kiếm sự trợ giúp y tế vì họ lo ngại lây nhiễm Covid-19”.

Tại một cuộc họp báo về đại dịch mới đây, khi phóng viên hỏi liệu phía cơ quan chức năng có thể cho biết thêm tin tức về hội chứng thần kinh bí ẩn này, bà Jennifer Russell - Giám đốc cơ quan y tế của tỉnh New Brunswick, xác nhận rằng, hơn 40 trường hợp đang được điều tra. Thực tế, công chúng lần đầu tiên biết đến về cụm bệnh này qua truyền thông chứ không phải từ thông báo của cơ quan y tế. Tại Caraquet, một thị trấn có khoảng 4.200 dân ở bán đảo Acadian của New Brunswick, Thị trưởng Kevin Haché cho biết, vấn đề lớn nhất là chưa biết gì về căn bệnh này. “Dân số đang bị sốc khi họ nhận ra rằng có một căn bệnh ngoài kia, và chúng ta không biết gì về nó, không biết nó đến từ đâu, và cũng không biết phải tự bảo vệ thế nào”. Nhà thần kinh học Marrero nói rằng: “Sợ hãi là điều dễ hiểu nhưng chúng tôi đang hy vọng tìm ra”.