Những ki-ốt được xây dựng trên đất công ở Tân Dân, Sóc Sơn
Ban Pháp chế HĐND TP Hà Nội vừa tiến hành giám sát chuyên đề về quản lý, sử dụng, xử lý vi phạm đất đai trên địa bàn Hà Nội. Kiểm tra thực tế tại một số xã ngoại thành cho thấy, nhiều vụ việc sai phạm kéo dài vẫn chưa thể xử lý dứt điểm. Một trong những vụ điển hình là việc xử lý 10 ki-ốt cho thuê và xây dựng trái phép dọc quốc lộ 2 cũ tại khu Đồng Non, thôn Thanh Vân, xã Tân Dân, huyện Sóc Sơn. Các ki-ốt này nằm trên khu đất có diện tích khoảng 500m2, nguồn gốc là quỹ đất công do UBND xã quản lý và theo quy hoạch là đất sản xuất nông nghiệp. Năm 2010, UBND xã Tân Dân đã ký hợp đồng thuê thầu khu đất trên cho 10 hộ với thời hạn thuê 5 năm từ 2010-2015 để sử dụng vào mục đích kinh doanh, không được xây dựng công trình kiên cố cao quá 4m.
Chủ tịch UBND xã Tân Dân Nguyễn Văn Long thừa nhận việc UBND xã ký hợp đồng thuê thầu cho 10 hộ sử dụng đất vào mục đích kinh doanh trên quỹ đất nông nghiệp khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng là vi phạm các quy định của Luật Đất đai năm 2013. Không dừng lại ở đó, khi hợp đồng của chính quyền xã chưa được thu hồi, các hộ được thuê đất đã tranh thủ xây dựng
ki-ốt cao quá 4m.
Tương tự, tại các xã Vân Hòa, Phú Cường (huyện Ba Vì), những hợp đồng ký sai thẩm quyền của UBND xã cũng là nguyên nhân khiến khiếu kiện về đất đai tại địa phương kéo dài nhiều năm nay. Tại xã Phú Cường, để tránh lãng phí tài nguyên đất từ năm 2006 khi 59 hộ dân có đơn trả lại ruộng, Hợp tác xã nông nghiệp Thanh Chiểu đã ký hợp đồng thầu khoán cho một hộ gia đình và các hợp đồng này đã được UBND xã ký xác nhận. Đại diện Ban Pháp chế, HĐND TP Hà Nội cho rằng, việc triển khai hợp đồng khoán thầu của hợp tác xã có mục đích tốt, tránh lãng phí đất đai nhưng việc hợp tác xã và UBND xã khi xác nhận vào hợp đồng là sai nguyên tắc. UBND xã chưa thực hiện đầy đủ vai trò quản lý Nhà nước trong quản lý đất đai, việc các hộ dân khi trả lại đất, xã đã để cho hợp tác xã quản lý và giao thầu là chưa đúng thẩm quyền.
Với các vụ việc tại Ba Vì, UBND TP đã chỉ đạo nghiêm túc kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân có sai phạm. Theo UBND huyện Ba Vì, thực hiện chỉ đạo của TP, huyện đã tiến hành kiểm điểm nghiêm túc, làm rõ trách nhiệm của cán bộ lãnh đạo, quản lý, chuyên môn tùy theo mức độ vi phạm xét kỷ luật. Nguyên Chủ tịch UBND xã Vân Hòa nhiệm kỳ 2004-2011 bị cách chức; Bí thư Đảng ủy xã và 2 cán bộ chuyên môn bị cảnh cáo...
Tại xã Vạn Yên (huyện Mê Linh), từ năm 2002 đến năm 2008, UBND xã đã buông lỏng quản lý đất đai, để một số cán bộ thôn bán đất trái thẩm quyền. Ngoài ra, UBND xã đã ký hợp đồng giao khoán cho một số hộ làm kinh tế trang trại thời hạn 20 năm và cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng không đúng thẩm quyền... khiến người dân liên tục có đơn khiếu kiện. Các vụ việc đã được các cơ quan chức năng thanh tra, UBND TP Hà Nội, UBND tỉnh Vĩnh Phúc, UBND huyện Mê Linh có thông báo kết luận, nhưng đến nay UBND xã Vạn Yên vẫn chưa giải quyết triệt để. Trong vụ việc này, nhiều cán bộ xã có liên quan đã phải chịu hình thức kỷ luật.
Trưởng Ban Pháp chế HĐND TP Hà Nội, ông Nguyễn Hoài Nam cho biết, tại cấp cơ sở, việc lúng túng và chậm trễ trong thực thi các quyết định xử lý vụ việc của cấp có thẩm quyền đã khiến tình trạng khiếu kiện kéo dài. Thực tế giám sát tại các địa phương cho thấy, một số quy định của pháp luật hiện hành còn bất cập, thiếu rõ ràng hoặc có sự chồng chéo, mâu thuẫn, nên các cấp chính quyền khi giải quyết không có đủ cơ sở pháp lý hoặc lúng túng trong áp dụng pháp luật. Ban Pháp chế HĐND TP đề nghị huyện tiếp tục quan tâm, chỉ đạo và chấn chỉnh công tác quản lý, xử lý đất đai trên địa bàn, cương quyết không để xảy ra sai phạm mới. Với những sai phạm cũ, cần quan tâm hướng dẫn để xã tự khắc phục, tránh các khiếu kiện bức xúc kéo dài.
