- Quân đội Iraq cho nổ tung nhà máy sản xuất bom của IS ở Mosul
- Nga cáo buộc Mỹ, phương Tây cung cấp vũ khí hóa học cho khủng bố
- Hé lộ khối vũ khí Mỹ cung cấp cho đồng minh ở Syria
Chưa có biện pháp hữu hiệu để chặn giao dịch hàng hóa bất hợp pháp trên “chợ đen” trực tuyến
Trường ĐH Manchester và Viện Nghiên cứu phi lợi nhuận RAND châu Âu có trụ sở tại Vương quốc Anh vừa mới công bố nghiên cứu, trong đó đưa ra cảnh báo về tình trạng mua bán vũ khí trên “chợ đen” trực tuyến đang gia tăng và nguy cơ loại hình này trở thành “kẻ tiếp tay” cho hoạt động khủng bố.
Mua bán vũ khí qua mạng: Thị trường sôi động
Đây là nghiên cứu đầu tiên tìm hiểu về quy mô những giao dịch bất hợp pháp liên quan đến súng đạn và chất nổ trên chợ đen trực tuyến. Theo người phát ngôn của trường ĐH Manchester, số liệu được thu thập từ năm 2016 trên 12 cryptomarket - một loại “chợ đen” hội tụ nhiều đối tượng buôn bán và do các quản trị viên của “chợ đen” điều hành.
“Chợ đen” trực tuyến tạo điều kiện cho các hoạt động buôn bán bất hợp pháp vũ khí cũng như các sản phẩm số hóa cung cấp hướng dẫn liên quan đến vũ khí và chất nổ tự chế. Bất kỳ ai cũng có thể truy cập vào “chợ đen” trực tuyến và chỉ trong vài phút có thể tiếp cận với nhiều người bán hàng, trong đó chủ yếu hoạt động phi pháp. “Chợ đen” trực tuyến cho phép giao dịch bất hợp pháp ở mức độ toàn cầu, xóa bỏ khoảng cách địa lý giữa người bán và người mua, trong khi lại bảo mật thông tin cá nhân cho những đối tượng ẩn danh này. Những đặc điểm này khiến “chợ đen” trực tuyến trở nên hấp dẫn đối với nhiều người buôn bán các mặt hàng bất hợp pháp.
“Các cơ quan thực thi luật pháp và công lý đang đối mặt với thách thức mới từ các tổ chức tội phạm trong nước và xuyên quốc gia, nghĩ rằng chúng có thể thoát tội bằng cách “lặn” vào thế giới ngầm”.
Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions
Năm ngoái, theo cuộc khảo sát của New York Times và tổ chức nghiên cứu vũ khí về các vụ buôn bán vũ khí hạng nặng, phần lớn các loại vũ khí được rao bán trên mạng xã hội không đính kèm theo giá, mà người mua tự đề nghị mức giá, từ đó xuất hiện của các cuộc đấu thầu. Với cách thức mua này, vũ khí chống máy bay có thể bị đội giá lên tới hơn 65.000USD. Khi thấy có mẩu quảng cáo vũ khí phù hợp với mục đích sử dụng, người mua sẽ nhắn tin hay liên lạc bằng số điện thoại cá nhân tới nhà cung cấp để trao đổi giá cả và phương thức giao hàng. Một nhóm buôn bán vũ khí trên Facebook có thể thu hút 400 - 14.000 thành viên.
Ngăn chặn: Bằng mọi nỗ lực
Các nhà chức trách của Liên minh châu Âu (EU) cho rằng, lượng vũ khí trái phép tuồn vào EU hầu hết xuất phát từ các quốc gia vùng Tây Balkan (Đông Nam châu Âu). Nguy hiểm ở chỗ, khi muốn mua vũ khí từ vùng Balkan, các nhóm khủng bố và tội phạm chỉ cần kết nối Internet và tìm kiếm các “chợ đen” hoạt động dưới nhiều hình thức trên mạng. Sau khi giao dịch, vũ khí thường được tháo rời từng bộ phận và vận chuyển thành nhiều đợt. Các chuyên gia cho rằng những kẻ buôn lậu súng đóng vai trò quan trọng trên thị trường “chợ đen”. Chúng thường làm giả giấy tờ, giấy phép của chính phủ để hoàn thành các hợp đồng bán vũ khí ra nước ngoài.
Những năm gần đây, vụ đánh sập trang Silk Road vào năm 2013 hay “Chiến dịch lộ diện” vào năm 2014 cũng khiến giới chợ đen trên mạng tê liệt nhưng chỉ được một thời gian. Cuối tháng 7 vừa rồi, Bộ Tư pháp Mỹ và Tổ chức Cảnh sát châu Âu (Europol) đã đóng cửa 2 “chợ đầu mối” trên web “đen” là AlphaBay và Hansa. Chỉ tính riêng AlphaBay đã có 200.000 khách hàng cùng hơn 40.000 người bán các mặt hàng cấm. AlphaBay từng đạt 1 tỷ USD doanh thu và có hơn 100.000 mục rao bán.
Hansa là website chợ đen lớn thứ 3 thế giới khi bị triệt phá. Quan chức các nước cho biết, việc đóng cửa 2 trang “chợ đen” và bắt giữ các quản trị viên cho phép họ thu thập thông tin sâu rộng về người mua và bán hàng, bao gồm những băng nhóm tội phạm. “Đây chắc chắn là một trong những vụ án hình sự quan trọng nhất trong năm. Điều này cũng gửi đến thông điệp với các tổ chức tội phạm rằng: “Các người không còn an toàn. Các người không thể trốn thoát”, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions trả lời họp báo ngày 20-7.
