Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải trả lời phỏng vấn báo chí
- Ông có thể cho biết, hiện nay có bao nhiều công ty kinh doanh đa cấp được cấp phép hoạt động tại Việt Nam?
- Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải: Từ 1-7-2014, Nghị định về Quản lý bán hàng đa cấp đã được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành, giao lại việc cấp giấy chứng nhận kinh doanh bán hàng đa cấp cho Bộ Công Thương, đầu mối trực tiếp là cục quản lý cạnh tranh. Nghị định này đã quy định chặt chẽ, giúp sàng lọc các công ty kinh doanh đa cấp.
Trước khi có nghị định này các Sở Công Thương trên toàn quốc đã cấp hơn 100 giấy phép kinh doanh đa cấp cho các doanh nghiệp. Khi giao lại Bộ Công Thương đã sàng lọc lại và đến nay có chính xác 65 công ty kinh doanh đa cấp hoạt động tại Việt Nam. Trong đó có gần 20% là các doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài.
Kinh doanh đa cấp là hoạt động tương đối phổ biến trên thế giới. Ngay ở Malaysia hiện có hơn 1.000 công ty kinh doanh đa cấp, Thái Lan có hơn 500 công ty, Đài Loan (Trung Quốc) có hơn 700 công ty... Khi chúng ta gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới WTO, một trong những điều khoản yêu cầu phải công nhận loại hình kinh doanh này.
- Là bộ soạn thảo luật, cũng là nơi cấp phép, thanh tra, giám sát, trách nhiệm của Bộ Công Thương đến đâu trong vụ việc công ty đa cấp Liên kết Việt lừa tới 600.000 người với số tiền tạm ướng tính lên tới gần 1.900 tỷ đồng ở rất nhiều tỉnh thành trong vọn vẹn 1 năm qua?
- Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải: Trước hết, cần phải xác minh chính xác số người bị công ty Liên kết Việt lừa đảo. Con số này cần dựa trên kết luận của cơ quan Cảnh sát điều tra. Công ty Liên kết Việt được Sở Công Thương cấp giấy chứng nhận việc bán hàng đa cấp từ ngày 10-2-2014. Từ 15-7-2014, Cục Quản lý cạnh tranh Bộ Công Thương có cấp lại giấy phép kinh doanh đa cấp cho công ty này. Sau đó, đến 22-12-2014, Cục Quản lý cạnh tranh có trực tiếp đến kiểm tra hoạt động của công ty Liên kết Việt. Qua kiểm tra đã phát hiện công ty Liên kết Việt có nhiều vi phạm các quy định của pháp luật như: Vi phạm các nghĩa vụ liên quan đến thông báo bán hàng đa cấp; không thực hiện các thủ tục sửa đổi, bổ sung giấy chứng nghị đăng ký hoạt động; cung cấp các thông tin gây nhầm lẫn đối với khách hàng về chất lượng, công dụng của các sản phẩm; duy trì nhiều hơn một vị trí kinh doanh đa cấp... Bộ Công Thương đã ra quyết định xử phạt hành chính công ty này 570 triệu đồng.
Tiếp đó, Bộ Công Thương đã tiếp tục theo dõi các hoạt động của công ty này. Khi phát hiện một số hành vi sai trái, Bộ Công Thương đã chủ động thành lập đoàn kiểm tra cho Bộ Công Thương chủ trì, có thành phần là cục C46, Bộ Công an tiến hành kiểm tra công ty này. Đến tháng 2-2015, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định bắt tạm giam các đối tượng có hành vi lừa đảo của công ty này.
- Chúng ta cần làm gì để khắc phục những bất cập trong công tác quản lý hiện nay qua vụ việc này, thưa ông?
- Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải: Hiện nay hoạt động kinh doanh đa cấp được pháp luật cho phép, tuy nhiên sự phối kết hợp giữa nơi cấp phép là Bộ Công Thương với chính quyền địa phương còn chưa hiệu quả. Như ở vụ việc này, với số lượng hàng chục nghìn người bị lừa đảo tại nhiều tỉnh, thành mà các cơ quan chức năng tại địa phương không vào cuộc ngăn chặn từ đầu thì cũng là vấn đề rất đáng lo ngại sau này.
Chúng ta cũng cần rà soát các quy định hiện hành để khắc phục những kẽ hở để các doanh nghiệp kinh doanh đa cấp lợi dụng, có hành vi lửa đảo người dân. Bản thân mỗi người dân khi tham gia hoạt động kinh doanh đa cấp cần nhìn rõ, hoạt động kinh doanh đa cấp đó với những mặt hàng nhất định có thể xâm phạm lợi ích của mình hay không? Khi nhận thấy có hành vi vi phạm quy định pháp luật cần báo nay các cơ quan chức năng...
- Xin cám ơn ông!
