Thu nhập tăng thêm nếu không giải trình được có thể bị truy thu thuế tới 45%?

ANTD.VN -Một điểm mới của dự án Luật Phòng, chống tham nhũng sửa đổi là bổ sung Điều 59 quy định về xử lý tài sản, thu nhập thực tế lớn hơn tài sản, thu nhập đã kê khai hoặc tài sản, thu nhập tăng thêm mà không giải trình được. Theo đó, có thể truy thu thuế đến 45% giá trị tài sản, thu nhập này.

Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái cho biết Chính phủ thiên về phương án truy thu thuế 45% giá trị tài sản không rõ nguồn gốc

Sáng nay, 11-4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về Dự án Luật Phòng, chống tham nhũng sửa đổi.

Một trong điểm mới của Dự thảo Luật trình ra phiên họp lần này là bổ sung Điều 59 quy định về xử lý tài sản, thu nhập thực tế lớn hơn tài sản, thu nhập đã kê khai hoặc tài sản, thu nhập tăng thêm mà người kê khai không giải trình được một cách hợp lý. Đây cũng là quy định còn rất nhiều ý kiến khác nhau.

Theo tờ trình của Chính phủ, với quy định này, Chính phủ đề xuất 2 phương án. Phương án 1: Cơ quan, đơn vị kiểm soát tài sản, thu nhập yêu cầu cơ quan thuế thực hiện việc thu thuế thu nhập cá nhân. Phương án 2: Cơ quan, đơn vị kiểm soát tài sản, thu nhập yêu cầu cơ quan có thẩm quyền ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền bằng 45% giá trị của phần tài sản, thu nhập chênh lệch hoặc tăng thêm.

Trong đó, Chính phủ thiên về phương án 1. Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khai cho biết, Chính phủ lựa chọn phương án này vì phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh thực tế nước ta hiện nay, nhằm thể hiện thái độ của Nhà nước trong xử lý các khoản thu nhập, tài sản có nguồn gốc không rõ ràng khi cả người có nghĩa vụ kê khai và cơ quan nhà nước có thẩm quyền không đủ bằng chứng xác thực việc xác lập quyền sở hữu hợp pháp theo pháp luật.

Cũng theo ông Khái, việc thu thuế không loại trừ việc xử lý trách nhiệm hình sự và tịch thu tài sản đối với người kê khai nếu các cơ quan tiến hành tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án hình sự có liên quan chứng minh được tài sản đó có được hoặc có nguồn gốc từ hành vi phạm tội. Việc không loại trừ trách nhiệm hình sự và tịch thu tài sản là để tránh hiểu hợp pháp hoá 55% giá trị tài sản còn lại. 

Tuy nhiên, thẩm tra về dự án Luật này, các ý kiến trong Ủy ban Tư pháp của Quốc hội bày tỏ chưa thực sự yên tâm với phương án mà Chính phủ lựa chọn.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, việc dự thảo Luật Phòng chống tham nhũng (sửa đổi) quy định xử lý đối với loại tài sản, thu nhập tăng thêm nhưng không giải trình được một cách hợp lý là cần thiết để nâng cao hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng, phù hợp với xu thế chung của quốc tế về lĩnh vực này.

Tuy nhiên, “đây là vấn đề lớn, có liên quan đến quyền sở hữu tài sản là quyền cơ bản của công dân được Hiến định, nên việc xử lý theo phương án nào cần được cân nhắc rất kỹ, thận trọng để vừa bảo đảm quyền cơ bản của công dân, vừa đáp ứng yêu cầu phòng chống tham nhũng” – bà Nga đề nghị.

Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội phân tích thêm, về mặt pháp lý, không thể mặc nhiên coi tài sản không giải trình được hợp lý về nguồn gốc là tài sản tham nhũng để tịch thu bằng biện pháp hình sự theo hướng “suy đoán có tội”.

“Đây là lần đầu tiên chúng ta đặt vấn đề xử lý tài sản đó nên cần phải tiến hành thận trọng, có bước đi phù hợp. Đồng thời, cần quy định cụ thể tiêu chí làm căn cứ để xác định trường hợp nào được coi là “không giải trình được một cách hợp lý” để tránh tùy tiện, thiếu thống nhất trong áp dụng pháp luật” – bà Lê Thị Nga một lần nữa lưu ý.