Hoạt động thanh tra chuyên ngành ATTP tại Hà Nội sẽ được đẩy mạnh
Tháo gỡ “nút thắt” về nhân lực, cơ chế
Tại hội nghị triển khai Quyết định số 38 của Thủ tướng Chính phủ về thí điểm thanh tra chuyên ngành ATTP ngày 16-10, ông Hoàng Đức Hạnh - Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, Hà Nội đã thống nhất chọn 10 phường, xã và 5 quận, huyện để thí điểm gồm: phường Quán Thánh, Thành Công - quận Ba Đình; phường Phương Liệt, Láng Hạ - quận Đống Đa; phường Mỹ Đình 1, Mỹ Đình 2 - quận Nam Từ Liêm; xã Uy Nỗ, Kim Chung - huyện Đông Anh; thị trấn Thường Tín và xã Tô Hiệu - huyện Thường Tín.
Về kế hoạch cụ thể, Hà Nội dự kiến tổ chức mỗi xã, phường có 5 cán bộ thanh tra chuyên ngành về ATTP (là viên chức trạm Y tế, Nông nghiệp,Thú y) và mỗi quận, huyện có 8 cán bộ tham gia công tác này (là công chức, viên chức các Phòng Y tế, Kinh tế, Nông nghiệp). Tất cả đều là nguồn cán bộ tại chỗ, không tăng biên chế.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, “nút thắt” lớn nhất trong công tác quản lý ATTP hiện nay là vấn đề nhân lực cũng như cơ chế, chế tài xử phạt vi phạm. Tuy nhiên, với việc thực hiện Quyết định 38 của Thủ tướng Chính phủ, các đơn vị thí điểm cơ bản sẽ giải phóng được các “nút thắt” nói trên để hoạt động hiệu quả hơn, ít nhất mỗi thành phố thí điểm sẽ có khoảng gần 150 cán bộ được bố trí tham gia vào lực lượng thanh tra chuyên ngành ATTP cấp quận, huyện, xã, phường. Hơn nữa, người được giao nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành ATTP cấp quận, huyện, xã, phường sẽ được giao thẩm quyền quyết định xử lý vi phạm hành chính.
Không đặt kỳ vọng quá cao
Ông Nguyễn Phú Cường, Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ - Bộ Công Thương cho rằng, việc thí điểm thanh tra chuyên ngành ATTP cấp quận, huyện, xã, phường nói trên thể hiện quyết tâm rất lớn của Chính phủ trong việc tìm giải pháp mới, hữu hiệu để giải quyết những tồn tại trong công tác đảm bảo ATTP hiện nay, song cũng chưa nên kỳ vọng quá cao.
“Thực tế, dù sẽ được huy động thêm nhân lực, được trao quyền rất lớn song những cán bộ tham gia lực lượng thanh tra chuyên ngành ATTP cấp quận, huyện, xã, phường đều là kiêm nhiệm, cơ chế để xử phạt còn phức tạp, chưa kể có những doanh nghiệp thực phẩm lớn đóng trên địa bàn thì khả năng tiếp cận của đội ngũ này vẫn chưa rõ” - đại diện Bộ Công Thương phân tích.
Chung quan điểm này, ông Lê Bá Anh, Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông, lâm, thủy sản - Bộ NN&PTNT cũng cho rằng, trước hết cần tổ chức triển khai thí điểm đầy đủ, sau đó mới có thể đánh giá được chính xác hiệu quả của giải pháp này, nếu tốt sẽ đề xuất triển khai nhân rộng còn không thì phải tiếp tục tìm giải pháp mới.
Theo quan điểm của ông Lê Bá Anh, việc giao quyền rất lớn cho lực lượng thanh tra chuyên ngành ATTP cấp quận, huyện, xã, phường chắc chắn sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra, kiểm tra ATTP tại cơ sở, có sức răn đe mạnh hơn nhiều so với hiện nay. Tuy nhiên, việc giao quyền như vậy, nhất là cơ chế cho phép toàn bộ 100% số tiền xử phạt được giữ lại tại địa phương nếu không có biện pháp giám sát sẽ dễ dẫn đến tình trạng lạm dụng quyền lực, gây ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh của người dân.
Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Hoàng Đức Hạnh băn khoăn, do lực lượng thanh tra chuyên ngành ATTP cấp quận, huyện, xã, phường được huy động từ nhiều đơn vị hành chính như y tế, công thương, thú y, bảo vệ thực vật và đều là cán bộ kiêm nhiệm nên khi cần huy động đột xuất, điều hành sẽ không dễ dàng. Ông Hoàng Đức Khang, Phó Chủ tịch UBND xã Kim Chung (huyện Đông Anh) - 1 trong 10 xã, phường của Hà Nội được chọn làm thí điểm phân tích thêm, ngoài việc khó bố trí lực lượng vì đội ngũ cán bộ ở cấp xã rất hạn chế, nhất là thiếu cán bộ chuyên trách thì khó tránh khỏi hiện tượng cán bộ có tâm lý “chỉ làm thí điểm, tạm thời” nên không thực sự chuyên tâm…
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, do thời hạn thí điểm ngắn và thực hiện theo đúng các luật liên quan sẽ rất khó khăn nên 3 bộ (Y tế, Công Thương, NN&PTNT) sẽ trình Chính phủ cho cơ chế đặc thù, trong đó sẽ trao quyền xử phạt cho cán bộ cấp xã, phường để có thể thực hiện được hiệu quả nhiệm vụ. Song việc thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm phải đúng quy định pháp luật, không được lạm dụng, làm quá để “hành dân”, khiến dân bức xúc.
