- Audio 8-12-2017: Sẽ kỷ luật ban giám hiệu và giáo viên để học sinh 4 tuổi bị đánh bầm tím
- Phát huy tinh thần quyết chiến, quyết thắng của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
- Người con gái kiên trung bất khuất giữa Sài Gòn
Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Trần Văn Lai đứng trước căn biệt thự số 6 và số 8 đường Tự Đức, quận Phú Nhuận mà ông từng bán để góp tiền cho cách mạng
Cho đến nay, những tư liệu lịch sử về lực lượng Biệt động Sài Gòn ít nhiều được giải mã, được công chúng biết đến. Một trong những cá nhân tiêu biểu của Biệt động Sài Gòn thời ấy là ông Trần Văn Lai (bí danh Mai Hồng Quế, Năm U.SOM) là Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân. Người cộng sản kiên trung này trong vỏ bọc là nhà tỷ phú Mai Hồng Quế, nhà thầu khoán, trang trí nội thất cho “Phủ Đầu Rồng” để xây dựng hầm chứa bí mật, vận chuyển vũ khí về cất giấu phục vụ cho trận đánh vào các mục tiêu quan trọng của chính quyền Sài Gòn dịp Tết Mậu Thân 1968 như Dinh Độc Lập, Đại sứ quán Mỹ, Đài Phát thanh…
Đã nửa thế kỷ trôi qua kể từ Tết Mậu Thân 1968 chấn động, nhưng tên tuổi của ông Trần Văn Lai vẫn được nhắc tới, nhất là cuộc đời có phần đặc biệt kỳ lạ của ông. Đến nay, con trai của Anh hùng Trần Văn Lai là anh Trần Kiến Xương (tức Trần Vũ Bình, hiện là Phó Chánh Văn phòng - Trưởng đại diện Văn phòng Cơ quan Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tại TP.HCM) vẫn âm thầm tìm kiếm, sưu tầm những kỷ vật của cha cũng như lực lượng Biệt động Sài Gòn. Đặc biệt, anh còn đang thực hiện kế hoạch xây dựng một “tour” du lịch độc đáo nhằm đưa du khách đến các điểm di tích lịch sử, xem những kỷ vật, hình ảnh và hiểu tường tận những câu chuyện về Biệt động Sài Gòn huyền thoại. Chúng tôi đã chuyện trò với anh Trần Kiến Xương xung quanh hành trình đặc biệt này của người đi tìm lại lịch sử của Biệt động Sài Gòn.
Anh Trần Vũ Bình (ngoài cùng bên phải) đưa mẹ (người đứng giữa) và các đồng đội của cha đến thăm di tích
Câu chuyện về những căn hầm bí mật trong nội đô Sài Gòn
- Ba anh đã âm thầm xây dựng những căn hầm bí mật chứa vũ khí như thế nào?
- Ba tôi chính là người xây dựng cơ sở chứa vũ khí tại nhà số 287/68-70-72 đường Nguyễn Đình Chiểu và số 314/3 Võ Văn Tần, quận 3, TP.HCM để đánh Dinh Độc Lập 50 năm trước. Sau này, ba tôi kể việc xây dựng các căn hầm bí mật được đồng chí Thiếu tướng Tư lệnh Quân khu Sài Gòn - Gia Định Trần Hải Phụng và đồng chí Thủ trưởng Đơn vị Biệt động 159 Ngô Thành Vân, tự Ba Đen giao nhiệm vụ xây dựng thành các hầm chứa vũ khí bí mật chiến lược tại nội thành Sài Gòn từ năm 1962...
Ba tôi đã bán nhiều căn biệt thự lớn của gia đình, nộp tiền vào ngân hàng làm ngân quỹ phục vụ chiến đấu và mua các căn nhà nhỏ để thiết kế xây dựng hầm. Để đảm bảo bí mật, việc chọn mua nhà, tiến hành thiết kế, xây dựng và đào hầm đều được ba tôi thực hiện một cách kín đáo. Thợ chỉ đào sơ sơ, sau đó ba tôi phải tự tay đào tiếp và xử lý tất cả đất đá. Mẹ tôi cũng phụ giúp ba tôi một tay. Nhà có xe ôtô, đất đá đào ra bỏ vào bao, chờ đêm tối kín đáo chuyển bỏ các nơi. Đêm nào về tới nhà là ba tôi lại đào hầm. Riêng căn hầm ở số nhà 287/68-70-72 Nguyễn Đình Chiểu, phường 5, quận 3, TP.HCM phải mất hơn 1 năm ròng mới làm xong.
- Căn hầm này hẳn là chứa được nhiều vũ khí?
- Tính đến trước chiến dịch Mậu Thân, ba tôi đã trực tiếp lái xe ô tô chở về hầm trên 2 tấn rưỡi vũ khí các loại. Đó là căn hầm mà sau này Đội 5 Biệt động Sài Gòn đã về tập kết tại đây, bốc dỡ vũ khí và xuất phát trên 3 xe ô tô, trong đó có 2 xe của ba tôi tấn công vào Dinh Độc Lập Tết Mậu Thân năm 1968. Ba tôi quyết định chọn mua nhà và làm hầm vũ khí tại khu vực này vì đây là khu vực đông dân cư lao động, mọi người chỉ lo làm ăn, ít để ý đến xung quanh và điều đặc biệt hỗ trợ ba tôi, đó là ông đóng vai nhà thầu khoán thường trực trong Dinh Độc Lập nên có những đặc quyền riêng, do vậy ông đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cấp trên giao.
Nhiều du khách nước ngoài đến tham quan ngôi nhà có căn hầm bí mật dành cho lực lượng Biệt động Sài Gòn
Từng bị cho là điên khùng
- Đến nay anh đã tìm kiếm, sưu tầm được rất nhiều những kỷ vật của Biệt động Sài Gòn nói chung và của cha anh là Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Trần Văn Lai nói riêng để nhiều thế hệ sau còn biết đến lịch sử của lực lượng đặc biệt này. Vậy anh có trở ngại, khó khăn gì để tìm kiếm, mua lại những kỷ vật đặc biệt ấy không?
- Như các bạn đã biết, lực lượng Biệt động Sài Gòn là một lực lượng vũ trang đặc biệt không chỉ trong cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại của dân tộc mà còn so với các lực lượng vũ trang từng được biết đến trên thế giới. Biệt động Sài Gòn hoạt động bí mật âm thầm, có những câu chuyện về quá trình hoạt động mà cha của tôi cũng như các cô, chú biệt động đã “sống để bụng, chết mang theo”, nên để hiểu rõ, hiểu đúng về lực lượng Biệt động Sài Gòn là điều không phải dễ dàng.
Tìm kiếm kỷ vật, những dấu ấn của Biệt động Sài Gòn lại khó hơn rất nhiều. Như cha tôi trong quá trình hoạt động phải liên tục chuyển đổi các xe ô tô sau mỗi chuyến xe bí mật chở vũ khí, tài liệu và cán bộ ra vào hoạt động nội thành, nhằm tránh việc bị lộ, vì khi đã chở cán bộ, vũ khí, tài liệu là xe đã bị ghi sổ, ghi hình ở các trạm gác nơi cửa ngõ Sài Gòn, Củ Chi... Do đó khi đi tìm lại, tôi đã vất vả lặn lội đi xuống các địa phương, các tỉnh thành ăn dầm nằm dề, lần tìm những người đang sở hữu những ngôi nhà, những chiếc xe ô tô của cha ngày xưa để xin mua lại. Không ít người lần đầu gặp đã đuổi tôi về, có khi còn xua chó ra cắn vì cứ bám riết và mắng tôi là điên khùng, làm chuyện bao đồng. Có người còn ra giá rất cao để tôi bỏ cuộc.
Tôi kiên trì tới nhiều lần nữa và xin phép trình bày nguồn gốc lịch sử của chiếc xe và tìm hiểu nguyện vọng của gia đình. Sau khi hiểu ra mình là người có tâm huyết, họ đã đổi từ ghét sang yêu quý và hiểu được ý nghĩa lịch sử của món đồ đó, họ đã bán cho tôi với giá rẻ hơn giá xe cổ trên thị trường, có người còn tặng lại tôi. Cũng có người trở thành anh em như trong nhà, xung phong hỗ trợ tôi đi tìm kỷ vật cách mạng của cha, của Biệt động Sài Gòn. Bằng cách mưa dầm thấm lâu, được mọi người giúp đỡ, tôi đã mua lại vài chục chiếc xe cổ của cha để tặng lại các bảo tàng. Những con người đó, tôi mang ơn họ suốt đời.
Có những khi để mua được căn nhà từng làm chứa hầm vũ khí, cơ sở cách mạng, tôi phải kiên trì thương lượng, làm việc tay ba với “xã hội đen” do căn nhà đã bị đem cầm cố, xiết nhà, có nơi nếu tôi không xử lý kịp thì chút nữa bị san bằng rồi. Tôi rất mừng sau nhiều năm cố gắng đã thương lượng mua lại được nơi làm ra các đồ nội thất trong Dinh Độc Lập để làm lại cho mọi người đến tham quan nơi sản xuất ra đồ nội thất của Dinh Độc Lập... Ngoài ra, tôi đã bỏ nhiều thời gian phục dựng các căn hầm bí mật, hộp thư bí mật, là nơi cha tôi đã tạo dựng và hoạt động trước kia trong nội thành Sài Gòn.
Mở tour tham quan di tích lịch sử độc đáo
- Sắp tới, anh có kế hoạch gì tiếp theo?
Ngay Tết này tôi sẽ bắt tay trùng tu nhà và hầm của Tư lệnh Sài Gòn - Gia Định Trần Hải Phụng và các đồng chí trong Bộ Chỉ huy Quân khu Sài Gòn - Gia Định, nơi mà Đội biệt động 159, A20, A30, J8-J9/T700 và ba tôi mỗi khi có lệnh thì lái xe ô tô ra báo cáo, giao tài liệu, tiền, vàng, thuốc Tây và nhận chỉ thị của Bộ Chỉ huy... tại ấp Tháp, xã Thái Mỹ, huyện Củ Chi.
“Bằng cách mưa dầm thấm lâu, được mọi người giúp đỡ, tôi đã mua lại vài chục chiếc xe cổ của cha để tặng lại các bảo tàng. Những con người đó, tôi mang ơn họ suốt đời”.
Đêm 29-1-2018, tôi lái chiếc xe ô tô Citroen NCE-345 mà 50 năm trước ba tôi lái chở vũ khí và chở Đội 5 Biệt động đánh vào Dinh Độc Lập về trưng bày cho khách tham quan tại nhà và hầm 287/72 Nguyễn Đình Chiểu - Trần Quý Cáp, quận 3. Sau Tết sẽ bắt tay vào làm sa bàn trận đánh vào Dinh Độc lập của Biệt động Sài Gòn và quá trình thiết kế cùng con đường vận chuyển vũ khí từ căn cứ Củ Chi vào nội thành Sài Gòn để phục vụ khách đến tham quan tại nhà hầm 287/72 vừa mới mở cửa tham quan dịp kỷ niệm 50 năm cuộc tấn công và nổi dậy Xuân Mậu Thân này.
- Các con anh có hiểu được công việc ý nghĩa mà anh đang làm không?
- Tôi luôn cho các con đi cùng và kể cho các con nghe những câu chuyện về truyền thống cách mạng của gia đình, của các cô, chú Biệt động Thành để sau này các con gìn giữ phát huy được truyền thống của gia đình.
- Cảm ơn và chúc anh nhiều sức khỏe để tiếp tục công việc ý nghĩa này!
