Người dân bị thu cả “phí”... chưa có trong danh mục

ANTĐ - Một số cơ quan, đơn vị thu một số loại phí, lệ phí khi chưa được cơ quan có thẩm quyền quyết định, thu với mức thu chưa đúng quy định, thu các khoản có tính chất trùng với phí trên cùng một đối tượng… Đây là tình trạng được Bộ Tài chính chỉ ra sau khi tiến hành kiểm tra công tác chấp hành pháp luật về phí, lệ phí thời kỳ năm 2013 - năm 2014 tại một số bộ, ngành, địa phương.

Người dân bị thu cả “phí”... chưa có trong danh mục  ảnh 1Nhiều loại phí không có trong danh mục nhưng vẫn thực hiện thu

Bộ Tài chính cho biết, ngày 22-6, đã ban hành công văn số 8293 /BTC-TTr gửi các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc chấp hành pháp luật về phí, lệ phí. 

Công văn nêu rõ, Bộ Tài chính đã tiến hành kiểm tra công tác chấp hành pháp luật về phí, lệ phí thời kỳ năm 2013 - năm 2014 tại một số bộ, ngành, địa phương. Qua kiểm tra thấy nhìn chung các bộ, ngành, địa phương được kiểm tra đã tổ chức triển khai thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh phí, lệ phí năm 2001, các quy định về chính sách phí, lệ phí của Chính phủ, Bộ Tài chính.

Số thu phí, lệ phí đã đóng góp một phần quan trọng trong cơ cấu thu, chi ngân sách của bộ ngành, địa phương hàng năm. Tuy nhiên, trong việc thực hiện các quy định về phí, lệ phí còn có một số tồn tại.

Cụ thể, theo Bộ Tài chính, việc ban hành chế độ thu phí, lệ phí và các văn bản hướng dẫn thực hiện chế độ chính sách về phí, lệ phí còn chậm, chưa đúng thẩm quyền, chưa đúng quy định của pháp luật về phí, lệ phí.

Chậm triển khai ban hành, hướng dẫn một số loại phí thuộc thẩm quyền của Trung ương được giao cho tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định mức thu như: phí sử dụng đường bộ đối với mô tô, phí bảo vệ môi trường đối với nước thải, chất thải rắn...

Ban hành cơ chế quản lý thu, nộp một số loại phí, lệ phí chưa phù hợp với quy định hiện hành như phí vệ sinh, phí quảng cáo trên dải phân cách. Quy định thu một số loại phí, lệ phí chưa đúng thẩm quyền khi chưa được cơ quan có thẩm quyền quyết định thu như lệ phí cấp Chứng chỉ an toàn đối với doanh nghiệp kinh doanh đường sắt, phí dự thi, dự tuyển, phí thăm quan các công trình văn hóa, lịch sử thuộc địa phương quản lý; phí chợ đêm, phí chợ tạm...

Quy định thu phí, lệ phí trong các bộ thủ tục hành chính (cấp phép, cấp giấy chứng nhận trong lĩnh vực xây dựng, tài nguyên môi trường...) chưa đúng quy định hiện hành về cả đối tượng và mức thu...

Chưa thực hiện đúng quy định trong lập và quyết định giao dự toán thu, chi phí, lệ phí. Chưa chấp hành nghiêm quy định về quản lý, thực hiện thu phí, lệ phí. Một số cơ quan, đơn vị thu một số loại phí, lệ phí khi chưa được cơ quan có thẩm quyền quyết định. Không thu hoặc thu với mức thu chưa đúng quy định, thu các khoản có tính chất trùng với phí trên cùng một đối tượng.

Có tình trạng thu cao hơn quy định các loại phí chợ, phí vệ sinh, phí cấp chứng chỉ hành nghề khám chữa bệnh hay thu thấp hơn quy định lệ phí địa chính, phí, lệ phí quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm... thậm chí không thực hiện thu mặc dù có quy định thu như phí kiểm dịch y tế đối với hàng hóa, tàu, máy bay xuất cảnh, quá cảnh, phí thẩm định dự án đầu tư xây dựng,...

Thu một số khoản không có trong danh mục phí, lệ phí hiện hành như  “phí” duy tu hạ tầng kỹ thuật, “phí” mặt bằng quảng cáo, “phí” cấp bằng khai thác viên ...

Quản lý thu phí, lệ phí còn để tình trạng thất thu, nợ đọng kéo dài, nợ khó có khả năng thu như phí kiểm dịch y tế, phí bảo vệ môi trường đối với nước thải công nghiệp; phí, lệ phí thuộc lĩnh vực thông tin, liên lạc.... do chưa quản lý hết các đối tượng, chưa thu hoặc các đối tượng chưa nộp đầy đủ...;

Việc quản lý sử dụng, thanh quyết toán từ nguồn thu phí, lệ phí còn nhiều thiếu sót như phân bổ, sử dụng, thanh quyết toán chưa phù hợp với quy định như việc dùng nguồn thu phí, lệ phí phân bổ, sử dụng, chi cho các khoản chi quản lý hành chính, chi đầu tư xây dựng công trình không thuộc nhiệm vụ chi từ nguồn thu phí, lệ phí.

Từ tình hình thực hiện và những tồn tại qua kết quả kiểm tra, để việc chấp hành pháp luật về phí, lệ phí được thực hiện đúng quy định, Bộ Tài chính đề nghị các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương kiểm tra, rà soát lại việc ban hành chế độ thu phí, lệ phí và các văn bản hướng dẫn thực hiện chế độ chính sách về phí, lệ phí thuộc thẩm quyền.

Đồng thời, đề xuất bãi bỏ hoặc bãi bỏ theo thẩm quyền các loại phí, lệ phí không còn phù hợp hoặc theo yêu cầu, đề nghị của cơ quan chức năng nhằm đảm bảo đúng quy định.

Đối với các loại phí, lệ phí trong danh mục phí, lệ phí nhà nước quy định có phát sinh tại Bộ, ngành, địa phương nhưng chưa ban hành chế độ thu hoặc danh mục cần sớm xây dựng trình cấp có thẩm quyền ban hành chế độ thu kịp thời, đầy đủ, điều chỉnh mức thu phù hợp với thực tế đảm bảo đúng chế độ quy định của nhà nước.

Tổ chức kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ đối với việc quản lý thu các khoản phí, lệ phí của các đơn vị thuộc bộ ngành, địa phương bảo đảm thu đúng, thu đủ theo chế độ chính sách phí, lệ phí hiện hành.

Ngừng ngay việc thu các khoản phí, lệ phí cao hơn mức quy định hoặc không trong danh mục phí, lệ phí được cơ quan có thẩm quyền quyết định theo quy định hiện hành.

Tránh để xảy ra tình trạng tự đặt ra và thu các khoản gọi là phí, lệ phí không đúng chế độ, thu cao hoặc thấp hơn mức quy định…