Ngành xây dựng "đội sổ" về mức độ tham gia bảo hiểm xã hội

ANTD.VN - Theo thống kê, một số ngành sản xuất tại Việt Nam có độ bao phủ bảo hiểm xã hội (BHXH) rất thấp. Trong đó, ngành xây dựng xếp vị trí thấp nhất với 6% lực lượng lao động tham gia BHXH.

Ngành xây dựng "đội sổ" về mức độ tham gia bảo hiểm xã hội ảnh 1

Ngành xây dựng xếp vị trí thấp nhất về độ bao phủ bảo hiểm xã hội với 6% lực lượng lao động tham gia 

Đây là thông tin được đưa ra tại Hội thảo “Công bố báo cáo nghiên cứu khoảng trống trong tham gia Bảo hiểm xã hội ở một số ngành tại Việt Nam” do Bộ LĐ-TB&XH phối hợp với Văn phòng Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) tổ chức ngày hôm nay (2-6).

Theo thống kê, diện bao phủ BHXH và xu hướng gia nhập hệ thống trong giai đoạn 2005-2015 tại Việt Nam, mức độ bao phủ BXHX còn thấp và tăng rất chậm, trong đó tỷ lệ bao phủ còn thấp với những người cao tuổi.

Trong năm 2015, tỷ lệ bao phủ BHXH trong tổng lực lượng lao động chỉ chiếm 23%. Tỷ lệ bao phủ trong lực lượng lao động có quan hệ lao động là 58%. Trong đó, một số ngành sản xuất có độ bao phủ rất thấp như ngành xây dựng chỉ 6% được bao phủ; ngành sản xuất, kinh doanh mây tre đan chỉ 20% lực lượng lao động được bao phủ.

Bà Paulette Castel, chuyên gia tư vấn của ILO đánh giá, mặc dù hệ thống BHXH của Việt Nam đã mở rộng với người lao động trong khu vực kinh tế tư nhân được hơn 20 năm, tuy nhiên bộ phận người nghỉ hưu từ khu vực tư trên tổng số người hưởng lương tăng rất chậm. Tỷ lệ tham gia vào chế độ bảo hiểm tự nguyện ở Việt Nam còn thấp.

“Qua nghiên cứu cho thấy, các ngành xây dựng, sản xuất mây tre đan... thường sử dụng nhân công tạm thời thông qua hợp đồng miệng, trả công nhật. Người lao động cũng thỏa mãn với đề xuất của chủ lao động về việc doanh nghiệp sẽ trả cho người lao động mức lương thực nhận cao hơn và giảm khoản tiền để đóng BHXH”, bà Paulette Castel chỉ ra nguyên nhân khiến một số ngành có tỷ lệ bao phủ BHXH ở mức thấp.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Diệu Hồng, chuyên gia về an sinh xã hội Việt Nam cho rằng, có sự thiếu liên thông giữa BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện, thiếu sự gắn kết giữa các chế độ trong một hệ thống an sinh xã hội. Công tác tổ chức thực hiện các chế độ của BHXH dẫn đến việc thực thi các quy định của Luật BHXH còn bị hạn chế.

Bên cạnh đó, mức độ tuân thủ tham gia BHXH của các doanh nghiệp không cao, tình hình nợ bảo hiểm xã hội còn lớn, nhất là với khối doanh nghiệp ngoài Nhà nước. Mặt khác, nhận thức của người lao động về ý nghĩa và vai trò của BHXH còn hạn chế…