- Những nỗi niềm sau quyết định tăng lương
- Giảm bớt người để tăng lương
- Lo lương không đủ sống và sinh viên ra trường thất nghiệp
Tăng lương sẽ khiến người lao động có thêm động lực tăng năng suất
Lương bình quân chỉ cao hơn Lào, Campuchia
Hội thảo do Bộ LĐ-TB&XH phối hợp cùng Hội đồng Tiền lương Quốc gia và Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tổ chức trong 2 ngày 25 và 26-11. Trong ngày làm việc đầu tiên, báo cáo của ông Malte Luebke - chuyên gia cao cấp về tiền lương của Văn phòng ILO khu vực Châu Á-Thái Bình Dương nhận được nhiều quan tâm. Theo vị chuyên gia này, mức lương bình quân 3,8 triệu đồng/tháng (181USD) của Việt Nam hiện nay chỉ cao hơn Lào, Campuchia và thấp hơn nhiều nước trong khu vực như Thái Lan (357USD), Malaysia (609USD), Singapore (3.547USD).
Ông Đặng Quang Điều, đại diện Tổng liên đoàn lao động Việt Nam cho biết, Việt Nam đã trải qua 4 lần cải cách tiền lương trong những năm gần đây, song hiện mức lương tối thiểu chỉ đáp ứng khoảng 60%-70% nhu cầu sống tối thiểu của người lao động. Để có cơ sở tăng tiền lương, một trong những điều được đề cập đến nhiều là tăng năng suất lao động. Ông Đặng Quang Điều nhấn mạnh, cần phân biệt tiền lương tối thiểu và tiền lương, bởi tiền lương gắn với năng suất lao động còn tiền lương tối thiểu gắn với mức sống tối thiểu. Trên quan điểm đó, đại diện Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng, chỉ khi nào tiền lương đảm bảo mức sống tối thiểu thì mới nên bàn đến năng suất lao động.
Đồng quan điểm, bà Sandra Polaski, Phó Tổng giám đốc ILO khẳng định, muốn tăng năng suất lao động, không thể chỉ yêu cầu người lao động làm việc chăm chỉ mà phải đồng thời tăng lương cho họ. Nghiên cứu mới nhất của ILO cho thấy, tăng tiền lương không chỉ khiến người lao động có thêm năng lượng, động lực tăng năng suất lao động mà bản thân người sử dụng lao động cũng sẽ tìm cách tăng năng suất lao động thông qua đầu tư kỹ thuật, tìm kiếm cách làm việc hiệu quả hơn.
Khó thực hiện lộ trình tiền lương
Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Phạm Minh Huân cho biết, chính sách tiền lương của Việt Nam hiện còn nhiều thách thức khi GDP bình quân đầu người thấp, năng suất lao động thấp, chất lượng lao động chưa cao, chuyển dịch lao động chậm. Cùng với đó, khả năng thương lượng, thỏa thuận tiền lương của người lao động hạn chế, dẫn đến tiền lương có xu hướng bị ép. Theo Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, với tình hình kinh tế hiện nay, đến năm 2017, chưa chắc lương tối thiểu đã đáp ứng được mức sống tối thiểu của người lao động như lộ trình đặt ra. Qua khảo sát, nhiều doanh nghiệp mong muốn lùi lộ trình tiền lương đến năm 2018, thậm chí tới năm 2020.
Dù vậy, Thứ trưởng Phạm Minh Huân cũng khẳng định, Chính phủ vẫn kiên trì lộ trình tăng lương tối thiểu vùng để đảm bảo lộ trình đáp ứng được mức sống tối thiểu vào năm 2017. Đây cũng là đề nghị từ phía Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Để đảm bảo được lộ trình này, theo tính toán, từ nay đến năm 2017, lương tối thiểu mỗi năm phải tăng khoảng
18-19%.
Góp ý giải quyết bài toán này, các chuyên gia về lao động cho rằng, để có cơ sở tăng lương, giải pháp quan trọng là phải tái cơ cấu nền kinh tế, từ đó tái cơ cấu lao động - chuyển lao động từ khu vực phi chính thức sang chính thức. Đồng thời, có các giải pháp để chủ sử dụng lao động thay đổi tư duy, trả lương đúng với giá trị công sức của người lao động.
