Lúng túng với căn hộ siêu nhỏ

(ANTĐ) - Nhiều quan điểm trái ngược đã xuất hiện khi một doanh nghiệp đưa ra mô hình căn hộ 20m2. Cơ quan chức năng nói, mô hình này là trái luật và doanh nghiệp không được phép đầu tư xây dựng cũng như không thể tổ chức bán hàng. Ngược lại, có ý kiến cho rằng, nhà nhỏ, giá hạ, trên thực tế đang có thị phần lớn và phù hợp với người thu nhập thấp ở đô thị.

Ở Hà Nội, nhà diện tích nhỏ, giá thấp rất đắt hàng

Hay nhưng trái luật

Ông Nguyễn Văn Đực - Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành cho biết, doanh nghiệp này vừa kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền cho phép xây thí điểm 100 căn hộ 20m2 dành cho 1 người tại chung cư Thái An (đường Nguyễn Văn Quá, quận 12, TP Hồ Chí Minh). Đại diện Đất Lành nhấn mạnh, giá bán những căn hộ nhỏ này sẽ rất thấp, chỉ khoảng 300 triệu đồng/căn hộ (người mua trả trước 100 triệu đồng, còn lại trả góp khoảng 3 triệu đồng/tháng trong 10 năm). Những căn hộ này dành cho người độc thân hoặc gia đình trẻ. Một số doanh nghiệp cho rằng, tiềm năng của mô hình này là rất lớn bởi lâu nay, nhà ở dành cho 1-2 người với diện tích nhỏ, giá thành hạ đã bị bỏ quên. Dự báo, mô hình này sẽ thu hút được lượng khách hàng không nhỏ, nhất là những hộ độc thân, vợ chồng trẻ, người có thu nhập trung bình... 

Ý tưởng này đã làm nảy sinh nhiều ý kiến trái chiều. Ngay sau khi doanh nghiệp trưng bày nhà mẫu, Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh đã khẳng định, ý tưởng xây dựng căn hộ siêu nhỏ 20m2 là không có cơ sở pháp lý. Cụ thể, Luật Nhà ở, có hiệu lực từ 1-7-2006, đã quy định rõ: “Nhà ở thương mại phải được thiết kế bảo đảm những tiêu chuẩn chung theo quy định của pháp luật về xây dựng. Chung cư thương mại phải là căn hộ khép kín, có diện tích sàn xây dựng mỗi căn hộ không thấp hơn 45m2”. Ngay cả với diện nhà ở xã hội, luật cũng quy định: “Diện tích mỗi căn hộ không được thấp hơn 30m2 sàn...”.

Nhiều tranh cãi

Xây nhà giá rẻ được vay vốn ưu đãi Bộ Xây dựng và Ngân hàng Phát triển Việt Nam vừa thống nhất cơ chế cho vay vốn tín dụng ưu đãi đầu tư để xây dựng nhà ở cho công nhân và người thu nhập thấp. Theo đó, cơ chế này được xem là một trong những chương trình trọng điểm của Bộ Xây dựng và Ngân hàng Phát triển trong năm 2010. Ngân hàng Phát triển Việt Nam đã thống nhất với danh mục các dự án giai đoạn 1 do Bộ Xây dựng đề xuất và thông báo ngay danh mục các dự án cho các Sở Giao dịch, Chi nhánh Ngân hàng Phát triển tại các địa phương để thẩm định, quyết định cho vay theo quy trình. Việc cho vay trước mắt tập trung cho các dự án tại các đô thị lớn, các địa phương trọng điểm có nhu cầu bức thiết về nhà ở công nhân và người thu nhập thấp. Các chủ đầu tư gửi hồ sơ trực tiếp đến Chi nhánh Ngân hàng Phát triển tại các địa phương có dự án. Ngọc Khánh

Bàn về chủ đề này, một số chuyên gia bình luận, doanh nghiệp xác định căn hộ siêu nhỏ là dòng sản phẩm dành cho người độc thân, song sẽ chẳng cơ quan nào đảm bảo được liệu chỉ có một hay nhiều người cư trú trong các căn hộ này. Tương tự, cũng không ai có quyền cấm người độc thân đó sau này sẽ lấy vợ, sinh con và tiếp tục sinh sống tại đây. Luật pháp không có quy định nào bắt người mua sau khi lập gia đình phải mua nhà mới và bán căn hộ siêu nhỏ này cho một người độc thân khác.

Các chuyên gia cảnh báo, nếu không được quản lý chặt chẽ, tình trạng gia tăng dân số cơ học, chất tải thêm vào hạ tầng các khu dân cư sẽ diễn ra nhanh chóng, kéo theo hàng loạt vấn nạn như ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường... Như vậy, nguy cơ hình thành các khu nhà “ổ chuột” trên cao là khó tránh khỏi. Nhìn ở góc độ này, dù nhu cầu căn hộ siêu nhỏ là có thật và việc đầu tư căn hộ siêu nhỏ có lợi cho doanh nghiệp nhưng có thể lại gây tác hại về lâu dài, nhất là về mặt kiến trúc, cảnh quan. Thêm nữa, nếu không có cơ chế rõ ràng, liệu dạng nhà này có tới được tay những người ít tiền hay lại trở thành thứ “hàng nóng” trong tay giới đầu cơ...

Câu chuyện về căn hộ siêu nhỏ làm người ta gợi nhớ tới trào lưu xây dựng chung cư tư nhân ở Hà Nội. Cũng diện tích nhỏ, giá hạ, căn hộ chung cư tư nhân như thỏi nam châm “hút” những khách hàng thu nhập trung bình ở thành phố. Mặc dù, theo Luật Kinh doanh bất động sản, chủ đầu tư phải có chức năng kinh doanh bất động sản mới được xây dựng nhà để bán và khi đó người mua nhà mới được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với mỗi căn hộ. Nhưng ở các “dự án” chung cư tư nhân, 100% các cá nhân có đất tự xin cấp phép xây dựng nhà cao tầng rồi “lách luật”, tự ý chia tách thành nhiều phòng bán cho nhiều người.

Ở đây, căn hộ siêu nhỏ hay chung cư tư nhân cũng đều là những sản phẩm được một bộ phận dân cư chấp nhận. Với mặt bằng giá nhà ở hiện quá cao so với thu nhập, người ta vẫn hướng tới dòng sản phẩm này để thỏa mãn ước mơ an cư cho gia đình. Cái khó ở đây chính là cơ chế, chính sách quản lý như thế nào để mô hình căn hộ siêu nhỏ hay chung cư tư nhân không bị méo mó, bị khai thác bừa bãi hay quá lạm dụng dẫn tới những tác dụng tiêu cực đối với xã hội.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam bày tỏ quan điểm ủng hộ ý tưởng căn hộ nhỏ. Ông nói: “Những căn hộ có diện tích nhỏ đáp ứng nhu cầu thực tế hiện nay của đông đảo người dân. Có người gọi đó là “ổ chuột” trên cao, nói vậy chưa đúng. Tại các đô thị lớn như Hà Nội hay TP Hồ Chí Minh, từ mấy chục năm nay, vẫn tồn tại số lượng rất lớn các căn hộ với diện tích còn nhỏ hơn để phục vụ cho một bộ phận cư dân thành thị mà điển hình là các khu tập thể cũ của Hà Nội. Ở thời điểm này, ý tưởng căn hộ nhỏ chưa phù hợp với các văn bản pháp luật hiện hành. Song, Bộ Xây dựng sẽ nghiên cứu điều chỉnh các văn bản luật trong thẩm quyền sao cho phù hợp”.

Thành Nam