- Xóa bỏ tình trạng chồng chéo, "mạnh ai nấy làm" trong quy hoạch
- Cấm hành vi cản trở việc tham gia ý kiến cộng đồng về quy hoạch
- Có nên gộp quy hoạch xây dựng tỉnh vào quy hoạch tỉnh?
Có thể gộp tất cả các quy hoạch nhưng…
Xung quanh dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung các Luật có quy định liên quan đến quy hoạch, nội dung có nên tích hợp quy hoạch xây dựng tỉnh với quy hoạch tỉnh hay không đang nhận được nhiều ý kiến tranh luận.
Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, quy hoạch tỉnh mang tính tổng quát về phân bố về mặt không gian, khu chức năng, phát triển kinh tế chung. Còn quy hoạch xây dựng tỉnh mang tính chi tiết hơn, là một quy hoạch chuyên ngành để cụ thể hoá quy hoạch tỉnh.
“Quy hoạch xây dựng tỉnh sẽ cụ thể hóa nội dung quy hoạch tỉnh, bao gồm thuyết minh, bản vẽ, chỉ dẫn áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về quy hoạch xây dựng, làm cơ sở triển khai lập các quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn, quy hoạch các khu chức năng và các dự án hạ tầng kỹ thuật đô thị như cấp nước, thoát nước, chuẩn bị kỹ thuật, xử lý nước thải, nghĩa trang trên địa bàn tỉnh” – Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phân tích.
Quy hoạch xây dựng tỉnh rất khác với quy hoạch tỉnh
Ủng hộ quan điểm nên duy trì quy hoạch xây dựng tỉnh, ông Hoàng Văn Cường – Đại biểu Quốc hội TP Hà Nội cho rằng, bên cạnh quy hoạch chung vẫn phải có quy hoạch ngành và các quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành.
“Về mặt lý thuyết, có thể gộp tất cả các quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành vào nội dung quy hoạch chung. Tuy nhiên, quy hoạch xây dựng cũng là một dạng của quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành và có những biểu diễn riêng về mặt đặc tính kỹ thuật. Do vậy, theo tôi nên để quy hoạch xây dựng tỉnh như là một quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành riêng để chúng ta chi tiết hóa những nội dung phát triển không gian của quy hoạch tỉnh.
Quy hoạch xây dựng tỉnh chính là công cụ để Nhà nước thực hiện chức năng quản lý hoạt động xây dựng quy hoạch trên không gian tỉnh để đảm bảo chi tiết hóa không gian phát triển kinh tế - xã hội của lãnh thổ. Vì vậy, nên duy trì quy hoạch xây dựng tỉnh riêng như là một dạng quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành”.
Quá nhiều khác biệt, không thể khỏa lấp
Theo các chuyên gia xây dựng - quy hoạch, có nhiều điểm khác biệt cơ bản giữa hai khái niệm “quy hoạch tỉnh” và “quy hoạch xây dựng tỉnh”. Có những lý do khiến không thể khỏa lấp được khoảng cách giữa hai thể loại, hay đúng hơn đây là hai tầng bậc này của công tác Kế hoạch chiến lược cho một lãnh thổ tỉnh.
Cụ thể, hai khái niệm này có sự khác biệt cơ bản về tầng bậc chính sách; về bản chất khoa học và về khung thời gian. Đơn cử, về khung thời gian, các kế hoạch phát triển kinh tế xã hội có chu kỳ 5 năm, tầm nhìn 10 năm. Ở các nước Phương Tây, chu kỳ này cũng là 3-5 năm, hoặc theo đúng nhiệm kỳ lãnh đạo. Sở dĩ có thực tế này bởi các kế hoạch phát triển kinh tế tổng hợp phải kịp thời thay đổi theo thời cuộc. Chúng cũng không thể luận đoán quá xa. Dự báo cho thời kỳ trên 5 năm, với tốc độ phát triển của công nghệ ngày nay là điều không tưởng.
Quy hoạch xây dựng, trái lại, phải dựa trên khung thời gian đủ để hoàn thành các dự án xây dựng hạ tầng cơ bản, nên nó thường có thời hạn dài hơn 10 năm, tầm nhìn 20 năm hoặc hơn. Nếu đặt khung thời gian quá ngắn, thì không đưa nổi công cuộc xây dựng nào vào quy hoạch.
Cũng theo các chuyên gia, nếu không tồn tại quy hoạch xây dựng tỉnh, có thể xảy ra 2 trường hợp. Một làn, quy hoạch tỉnh sẽ trở thành một khối quyết sách khổng lồ, có thể trở nên quá cứng nhắc trong thực tế và khó thể thay đổi theo biến động thời cuộc.
Hai là, quy hoạch tỉnh sẽ trở thành một thứ cơ sở pháp lý tượng trưng, không có hiệu quả áp dụng thực tiễn, bởi nó không bao quát nổi để phân xử những cạnh tranh phát triển đa dạng trong vùng đặc biệt liên quan đến không gian, đất đai, môi trường.
Bình luận về quan điểm gộp quy hoạch xây dựng tỉnh với quy hoạch tỉnh, Chủ tịch Hội Quy hoạch và phát triển đô thị Việt Nam Trần Ngọc Chính nói: “Tôi chưa nhìn thấy một bản đồ hay đồ án nào mà quy hoạch tích hợp 1 tỉnh hay một vùng tỉnh. Chúng ta phải phân biệt rõ giữa quy hoạch tỉnh và quy hoạch xây dựng tỉnh là 2 cái nội hàm khác nhau và đều có giá trị trong việc xây dựng đất nước”.
Ông phân tích: “Quy hoạch tỉnh là gì? Quy hoạch tỉnh là để phát triển kinh tế xã hội. Còn các lĩnh vực về đô thị, nông thôn, công nghiệp, cảnh quan đô thị và tất cả những thứ thuộc về hành lang kỹ thuật thì quy hoạch này không thể nói lên được. Thế thì nó phải nằm ở quy hoạch xây dựng chứ. Thế giới người ta làm thế mà tại sao chúng ta lại bỏ đi”.
“Đừng có nói chúng ta làm nhiều loại quy hoạch và nhiều loại quy hoạch chồng chéo nhau mà không hiệu quả. Đấy là do nội dung người ta làm không tốt thôi. Tôi rất mong Quốc hội xem xét để nhìn nhận quy hoạch xây dựng tỉnh và quy hoạch tỉnh là 2 cái rất khác nhau. Chúng ta cần phải có cái song song tồn tại để phục vụ phát triển” - Chủ tịch Hội Quy hoạch và phát triển đô thị Việt Nam Trần Ngọc Chính.
