Đề cao văn minh ứng xử của cán bộ, công chức với người dân, doanh nghiệp:

Hà Nội xây dựng chính quyền thân thiện, lấy sự hài lòng làm thước đo

ANTD.VN - Hà Nội đã có Bộ Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan thuộc thành phố (Bộ Quy tắc) song đó không phải “cây đũa thần” để bộ máy hành chính của thành phố thay đổi nhanh chóng. Vì thế, cùng với Bộ Quy tắc, Hà Nội đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt để xây dựng chính quyền thân thiện, hướng tới sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp.

Hà Nội xây dựng chính quyền thân thiện, lấy sự hài lòng làm thước đo ảnh 1Nụ cười, thái độ niềm nở, tận tình phải được xem là nhiệm vụ của cán bộ, công chức khi phục vụ nhân dân

Công sở đã đẹp hơn lên

Sau khi Hà Nội ban hành Bộ Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan thuộc thành phố vào cuối tháng 1-2017, thành phố đã triển khai rất nhiều phần việc để nhanh chóng đưa các quy định này vào cuộc sống. Bên cạnh hệ thống văn bản chỉ đạo, đôn đốc thực hiện, thành phố đã tổ chức tuyên truyền với “nồng độ” đậm đặc, bằng nhiều hình thức khác nhau để cán bộ, công chức Hà Nội nắm rõ nội dung Bộ Quy tắc. 

Các cơ quan, đơn vị trực thuộc thành phố xác định đây là việc làm thường xuyên, lâu dài; nhằm tạo sự đột phá về lề lối làm việc, nâng cao tinh thần trách nhiệm phục vụ nhân dân; phòng chống các hành vi quan liêu, hách dịch, cửa quyền, nhũng nhiễu, gây phiền hà… Nhiều quận, huyện, sở, ngành đã ký cam kết, đưa kết quả việc thực hiện Bộ Quy tắc vào tiêu chí bình xét thi đua hàng năm. 

Nhờ những động thái quyết liệt của thành phố, bộ mặt công sở Hà Nội trong năm 2017 đã có nét khởi sắc. Với hình thức chấm công bằng vân tay, tỷ lệ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động chấp hành nghiêm quy định về thời gian làm việc ở mức cao. Trang phục công sở gọn gàng, đeo thẻ nghiêm túc trong quá trình thực thi công vụ, không để quá hạn, bỏ sót nhiệm vụ được giao… 

Đặc biệt, UBND TP Hà Nội đánh giá: “Thái độ ứng xử của một số cán bộ, công chức trong tiếp dân, giải quyết các thủ tục hành chính thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao; am hiểu pháp luật, quy trình thủ tục; có thái độ ứng xử đúng chuẩn mực với người dân…”. Người dân, doanh nghiệp khi tới giải quyết thủ tục hành chính ở các công sở của Hà Nội thời gian qua cũng ghi nhận những sự đổi thay theo hướng tích cực.

Chế tài phải nghiêm

Đa số cán bộ, công chức đã có ý thức tự giác thực hiện Bộ Quy tắc, đem lại bộ mặt tươi mới hơn cho bộ máy hành chính thành phố. Tuy nhiên, thực tế, đây đó vẫn còn một số trường hợp có thái độ ứng xử chưa phù hợp, giải quyết công việc thiếu trách nhiệm, thậm chí là có biểu hiện vòi vĩnh, nhũng nhiễu dù Bộ quy tắc đã nêu rất rõ: “Giao tiếp, làm việc với người dân bằng thái độ niềm nở, tận tình, trách nhiệm; ưu tiên hỗ trợ giải quyết công việc với người già, yếu, người khuyết tật, phụ nữ mang thai, người đau ốm. Đặc biệt, không sách nhiễu; gợi ý đưa tiền, nhận tiền, quà biếu; không hẹn gặp giải quyết công việc bên ngoài cơ quan và ngoài giờ làm việc; không gây căng thẳng, bức xúc, dọa nạt người dân…”. 

“Giao tiếp, làm việc với người dân bằng thái độ niềm nở, tận tình, trách nhiệm; ưu tiên hỗ trợ giải quyết công việc với người già, yếu, người khuyết tật, phụ nữ mang thai, người đau ốm. Đặc biệt, không sách nhiễu; gợi ý đưa tiền, nhận tiền, quà biếu; không hẹn gặp giải quyết công việc bên ngoài cơ quan và ngoài giờ làm việc; không gây căng thẳng, bức xúc, dọa nạt người dân…”.

(Bộ Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan thuộc thành phố)

UBND TP Hà Nội cũng thừa nhận: “Một số cán bộ, công chức, viên chức, người lao động chưa thay đổi thói quen, lề lối làm việc cũ, chưa thực hiện nghiêm Bộ Quy tắc; giao tiếp với người dân còn chưa thân thiện…”. Những trường hợp này khi được báo chí, truyền thông phản ánh đều gây ra sự phẫn nộ, bức xúc trong dư luận. Vụ việc chậm cấp giấy chứng tử ở phường Văn Miếu (quận Đống Đa, TP Hà Nội) hay ghi sơ yếu lý lịch sinh viên không đúng quy định ở xã Duyên Hà (huyện Thanh Trì, TP Hà Nội); vụ việc liên quan tới Phó Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân… là những ví dụ điển hình.

Trong năm 2017, thống kê cho thấy, các sở, ngành, quận, huyện đã thực hiện tới 700 cuộc kiểm tra công vụ và đã phát hiện 45 trường hợp vi phạm kỷ luật, kỷ cương hành chính. Nhiều cán bộ, công chức, thậm chí lãnh đạo xã phường đã phải chịu kỷ luật hành chính nghiêm khắc như: Chủ tịch UBND xã Ba Vì (huyện Ba Vì) bị kiểm điểm do mời dự đám cưới của người thân trong giờ làm việc; UBND quận Tây Hồ xử lý kỷ luật bằng hình thức khiển trách đối với 3 công chức; phê bình đối với 1 Trưởng phòng, 2 Phó trưởng phòng, 3 Chủ tịch UBND phường, 2 công chức. UBND quận Long Biên kiểm điểm trách nhiệm đối với 8 cán bộ, công chức, trong đó xử lý kỷ luật bằng hình thức khiển trách đối với 2 cán bộ phường; UBND quận Hai Bà Trưng xử lý kỷ luật bằng hình thức buộc thôi việc đối với 1 viên chức…

Từ thực tế trên, có thể thấy, không thể chỉ trông chờ ở sự tự giác của cán bộ, công chức, công tác thanh tra, kiểm tra công vụ phải được đặc biệt coi trọng, nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh các hành vi vi phạm quy định của Bộ Quy tắc. Tuy vậy, có một thực tế là hiện chưa rõ chế tài đối với các trường hợp vi phạm quy định tại Bộ Quy tắc ứng xử, phần lớn mới dừng ở kiểm tra, nhắc nhở. Nhiều ý kiến cho rằng, sự chuyển biến về hành vi ứng xử của cán bộ, công chức với người dân sẽ rất chậm nếu thiếu chế tài nghiêm khắc.

Trả lời về vấn đề này, Giám đốc Sở Nội vụ Trần Huy Sáng cho biết, thành phố đang dự thảo bộ chế tài xử lý vi phạm, với 114 tình huống cụ thể. Thành phố sẽ thí điểm thực hiện bộ chế tài này trong thời gian sắp tới.

Năm 2020: Mức độ hài lòng phải đạt trên 80%

Trước khi ban hành Bộ Quy tắc nhiều năm, thành phố Hà Nội đã rất quan tâm tới việc xây dựng chính quyền thân thiện. Theo đó, bên cạnh việc phải làm sao để rút ngắn, đơn giản hóa tối đa các thủ tục hành chính, tạo điều kiện tối đa cho người dân, doanh nghiệp đến giao dịch, thì nụ cười tươi, thái độ niềm nở, tận tình, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi… phải được xem là nhiệm vụ của cán bộ, công chức. Đây được xem là yêu cầu bắt buộc vì những người xử lý công việc, giao dịch với người dân hàng ngày vốn được coi là “bộ mặt” của bộ máy hành chính. Rất nhiều nỗ lực phía sau sẽ bị xóa sạch nếu người này tiếp dân bằng thái độ hách dịch, cửa quyền hay chỉ đơn giản là với bộ mặt lạnh lùng, thiếu thiện cảm.

“Thái độ ứng xử của một số cán bộ, công chức trong tiếp dân, giải quyết các thủ tục hành chính thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao; am hiểu pháp luật, quy trình thủ tục; có thái độ ứng xử đúng chuẩn mực với người dân…”. 

UBND TP Hà Nội

Do đó, yêu cầu chung là những người ở vị trí giao dịch trực tiếp với người dân, doanh nghiệp phải có năng lực tổng hợp, có khả năng bao quát được tình hình, nắm chắc chính sách pháp luật ở mảng việc theo dõi; nhạy bén, mẫn cán, có tinh thần trách nhiệm với công việc và đặc biệt là phải chịu được áp lực và có kiến thức cơ bản về tâm lý học, được trang bị kỹ năng giao tiếp… 

Không nhiều cán bộ ở bộ phận “một cửa” đáp ứng hết được các yêu cầu trên nên việc bồi dưỡng, đào tạo các kỹ năng cho đội ngũ cán bộ cơ sở là bắt buộc để hạn chế xảy ra các sự cố. Đặc biệt chú trọng tới “mặt tiền” của bộ máy, thành phố đã mở các lớp đào tạo kỹ năng mềm cho lãnh đạo chủ chốt xã, phường, thị trấn để nâng cao nhận thức, kỹ năng thực thi công vụ… của đội ngũ cán bộ cơ sở với mục tiêu rất cụ thể là đến năm 2020, mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp về sự phục vụ của các cơ quan hành chính và giải quyết thủ tục hành chính của Hà Nội phải đạt trên 80%.

Còn công chức, viên chức tư thế tác phong ứng xử với nhân dân chưa đúng

“Còn một bộ phận công chức, viên chức ở phường xã, các phòng ban của các sở, quận huyện tư thế tác phong ứng xử với nhân dân chưa đúng. Qua phiếu đánh giá của người dân, cán bộ cấp sở, quận huyện đã có chuyển biến. Nhưng cấp xã phường, các phòng ban thực sự vẫn có tình trạng nhũng nhiễu. Sẽ rà soát, chấn chỉnh lại những thiếu sót, để nâng cao hơn nữa chất lượng phục vụ nhân dân; tiếp tục kiên trì, tuyên truyền vận động để cán bộ công chức từ việc nghiêm túc chấp hành quy tắc ứng xử sang tự giác. Thành phố cũng tăng cường kiểm tra, thanh tra công vụ đột xuất, xử lý nghiêm các vi phạm. Đề nghị nhân dân, các cơ quan báo chí tiếp tục giám sát, cung cấp thông tin đề thành phố xử lý các vi phạm. Hà Nội sẽ tiếp tục xây dựng các chế tài xử phạt trình HĐND TP xem xét để xử lý mạnh tay hơn với các hành vi vi phạm ứng xử nơi công cộng; xây dựng quy trình phân loại cán bộ công chức viên chức hàng tháng, hàng quý, hàng năm để siết chặt đội ngũ”.

Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung

(Phát biểu tại phiên giải trình của HĐND TP về việc thực hiện quy tắc ứng xử của cán bộ công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan, ngày 15-3)